Stefan Themerson. Pisarz, filmowiec, awangardzista

"Nie wiem, jak siebie nazwać. Gramatycznie nie jestem rzeczownikiem, jestem czasownikiem. Przez miliardy lat nie byłem, potem zacząłem się dziać, teraz się dzieję i wkrótce przestanę się dziać" – pisał o sobie Stefan Themerson.

Franciszka i Stefan Themerson, kadr z filmu "Apteka", 1930

Foto: materiały promocyjne

- To zupełnie niezwykła postać, bo obszar jego zainteresowań intelektualnych był ogromny i na scenie, nie tylko literackiej, był postacią wyjątkową – powiedział o Themersonie gość audycji Wacław Holewiński. Pisarz debiutował jako 19-latek w piśmie "Głos Prawdy". Bardzo szybko też wydał pierwszą książkę, gdyż już po roku napisał "Historię Felka Strąka". - Podobnie jak do innych książek, tak i do tej okładkę zaprojektowała jego żona Franciszka. Oboje zresztą stanowili niezwykły duet twórczy. Przed wojną nakręcili siedem filmów – stwierdził gość "Strefy literatury".

- Wielu z naszych słuchaczy widziało na pewno etiudę filmową Romana Polańskiego "Dwaj ludzie z szafą". Ona została zrealizowana pod wpływem filmu Themersona "Przygoda człowieka poczciwego. Humoreska irracjonalna" – jedynego filmu, który się zachował. To były filmy inne, to był ciągły eksperyment, awangarda – powiedział Wacław Holewiński.

Gdzie wybuch II wojny światowej zastał Themersonów i dlaczego po upadku Francji tylko Franciszce udało się uciec do Anglii? Kiedy powstała najważniejsza książka awangardowego pisarza - "Wykład profesora Ma" i dlaczego wstęp do niej napisał sławny angielski filozof Bertrand Russell? O tym wszystkim usłyszysz audycji kreślącej pasjonujący portret literacki Stefana Themersona.

***

Tytuł audycji: Strefa literatury

Prowadzi: Katarzyna Hagmajer-Kwiatek

Goście: Wacław Holewiński

Data emisji: 28.09.2017

Godzina emisji: 21.30

mko/bch