Historia Mariana Karczewskiego. "Człowiek traktowany był gorzej od bydlęcia"
Ludobójstwo na Polakach
Krwawa niedziela była początkiem głównej akcji nacjonalistów ukraińskich przeciwko ludności polskiej Wołynia, która trwała do 16 lipca 1943. Ocenia się, że w czasie całej tej antypolskiej akcji (od lutego 1943 do lutego 1944) zginęło na Wołyniu 50-60 tysięcy Polaków.
- Wołyń pokazał, że wojna ukazała swoje niewyobrażalne okrucieństwo i ludzkie barbarzyństwo ideologii nacjonalistycznej, która owładnęła umysły starego i młodego pokolenia - mówi w Programie 1 Polskiego Radia dr Janusz Gmitruk, historyk, dyrektor Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, autor wielu publikacji nt. zbrodni wołyńskiej m.in. książki "Historia pisana chłopską krwią. Zamojszczyzna, Wołyń i Małopolska Wschodnia w latach II wojny światowej".
24:33 2021_07_12 19_31_11_PR1_Eureka.mp3 78 lat od bestialskiej, antypolskiej akcji na Wołyniu (Eureka/Jedynka)
W lutym 1941 roku powstają dwa bataliony Wehrmachtu: "Batalion Nachtigall" oraz "Batalion Roland". - Te dwa bataliony tworzyły później tzw. jednostkę policyjną w 201 Batalionie Schutzmannschaft, czyli policji ukraińskiej, która działała na pograniczu Polesia i Wołynia i zapisała się strasznymi zbrodniami i pacyfikacjami na ludności polskiej, do tego stopnia, że Niemcy rozwiązali tę jednostkę - opowiada historyk. - Ok. 650 osób uciekło do lasu i zasiliło tworzące się oddziały ukraińskiej, powstańczej armii, czyli pod koniec 1942 roku Ukraińcy otrzymali ogromny zastrzyk kadry, która rozpoczęła szkolenie sił zbrojnych - dodaje.
Oczyszczenie Małopolski i Wołynia z Polaków
Ludzie, którzy wstępowali w szeregi ukraińskich nacjonalistów, często reprezentowali wykształcone grono osób, którzy kończyli dobre licea w Stanisławowie, a następnie studiowali na Uniwersytecie Lwowskim. - Niemcy byli zainteresowani tym, żeby wykorzystać Ukraińców, pchnąć ich przeciwko Polakom i żeby oni rzeczywiście hamowali ruch niepodległościowy Polski - mówi dr Janusz Gmitruk. - Ukraińcy w 1943 roku doszli do wniosku, że dla nich to jest wyjątkowa okazja, ponieważ była taka koncepcja wyzwolenia Europy od południa. Oni występowali wtedy jako narodowy ruch ukraiński (taki ruch niepodległościowy) i do tego czasu musieli oczyścić teren Wołynia i Małopolski z Polaków - podkreśla ekspert.
Czytaj również:
W audycji także:
80 lat temu - 29 czerwca 1941 roku umiera w Nowym Jorku jeden z najwybitniejszych Polaków, pianista, wirtuoz i kompozytor, ale także polityk, jeden z twórców odrodzonej Rzeczypospolitej, premier i minister spraw zagranicznych - Ignacy Jan Paderewski. Z okazji rocznicy jego śmierci na stronach Sejmu RP przypomniano życie i zasługi tego męża stanu dla odzyskania przez Polskę niepodległości.
Z gościem programu prof. Marianem Markiem Drozdowskim z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, autorem kilku dzieł poświęconych Ignacemu Paderewskiemu - między innymi dwutomowej publikacji "Ignacy Jan Paderewski - artysta, społecznik, polityk w opiniach jemu współczesnych", przypomnieliśmy szczególnie ostatni okres życia Ignacego Paderewskiego. W tym jego działalność w Radzie Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej, próby zjednoczenia Polonii i pozyskania kredytów na uzbrojenia Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
***
Tytuł audycji: "Wieczór Odkrywców" w ramach pasma "Eureka"
Prowadził: Krzysztof Michalski
Goście: dr Janusz Gmitruk (historyk, dyrektor Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, autor wielu publikacji nt. Zbrodni Wołyńskiej m.in. książki "Historia pisana chłopską krwią. Zamojszczyzna, Wołyń i Małopolska Wschodnia w latach II wojny światowej"), prof. Marian Marek Drozdowski (Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, autor kilku dzieł poświęconych Ignacemu Paderewskiemu)
Data emisji: 12.07.2021 r.
Godzina emisji: 19.30
ans