Bieżeńcy 1915 - zapomniani uchodźcy XX wieku

- W Sokółce, w Bielsku Podlaskim, Hajnówce czy Białymstoku w czasie bieżeństwa na wschód pojechało często 80 procent danego powiatu – podkreślała Aneta Prymaka-Oniszk, autorka książki poświęconej wielkiej akcji wysiedleńczej w czasie I wojny światowej.

Fragm. okładki książki "Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy" Anety Prymaka-Oniszk

Foto: wyd. Czarne/mat. prom.

- "Bieżeństwo" to słowo z języka rosyjskiego oznaczające "uchodźstwo", ale w niektórych regionach Polski, głównie północno-wschodnich, ma ono status nazwy własnej: "uchodźstwo 1915 roku". Dotyczyło ono chłopów, którzy uciekali z ówczesnych rubieży imperium rosyjskiego przed zbliżającym się frontem niemiecko-rosyjskim - przypominała Aneta Prymaka-Oniszk.

Ucieczka ta, jak się okazuje, była inspirowana przez carską Rosję, a dotyczyła kilku milionów ludzi. - Nikt nie notował, ilu tak naprawdę opuściło swoje domy. Rejestrowano dopiero tych, którzy dotarli w głąb Rosji. Jak się szacuje, jedna trzecia uciekinierów mogła nie przeżyć tej podróży - opowiadała dziennikarka.

Dlaczego władze carskie rozpętały tę dramatyczną w skutkach akcję? Jaki był jej przebieg? I dlaczego jeszcze do niedawna niewiele się mówiło o tym okresie polskiej historii?

***

Tytuł audycji Strefa literatury (cykl Literatura non-fiction)

Prowadzi: Katarzyna Nowak

Gość: Aneta Prymaka-Oniszk (autorka książki "Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy")

Data emisji: 4.12.2016

Godzina emisji: 21.30

jp/mc