"Juliusz Słowacki w czasie zaborów był bardzo cenzurowany"

- Najwięcej edycji utworów Słowackiego ukazało się w największych centrach wydawniczych, we Lwowie i Warszawie. Za granicą przede wszystkim wydawano je w Paryżu i Lipsku - mówiła na antenie Dwójki dr Małgorzata Rowicka, badaczka historii ruchu wydawniczego.

Jan Mieczkowski (1830-1889) - fotograf, Portret Juliusza Słowackiego, 1861-1880, Muzeum Narodowe w Krakowie

Foto: Domena publiczna/CC0

Polscy romantycy, burzyciele sumień, zastanego porządku. Poeci przez lata cenzurowani i zakazani przez zaborców. Niewielu z nas zdaje sobie sprawę, że ledwie sto kilkanaście lat temu Słowacki, ale też Mickiewicz czy Krasiński to nie byli pisarze, których utwory, pełne wydania tych utworów można było bez trudu zdobyć na terenie Polski pod zaborami. Niektórych utworów w ogóle legalnie nie można było kupić. 

W książce pt. "Wydawnicze i cenzuralne losy twórczości Juliusza Słowackiego w okresie zaborów" pisze o tym dr Małgorzata Rowicka, która była gościem wtorkowej audycji "O wszystkim z kulturą".

- Moja książka obejmuje lata 1830-1914, czyli od opublikowania anonimowego hymnu "Bogurodzica dziewica", do wybuchu I wojny światowej, kiedy przestała działać cenzura rosyjska. W tym czasie na ziemiach polskich i na emigracji ukazało się co najmniej 296 edycji utworów Słowackiego, w 443 tomach - mówiła.  

Czytaj też:

• Mickiewicz i Słowacki na jednym przyjęciu, czyli pojedynek wieszczów
• Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie - scena prawdziwie narodowa

Autorkę książki "Wydawnicze i cenzuralne losy twórczości Juliusza Słowackiego w okresie zaborów" zapytaliśmy o to, ile było edycji utworów Słowackiego w tym okresie, gdzie ich było najwięcej, o największych wydawców Słowackiego, co składa się na kanon jego utworów.

Porozmawialiśmy także o tym, czym się różniła cenzura w Królestwie od tej w pozostałych zaborach, czym różniła się cenzura krajowa od zagranicznej, w jaki sposób odbywała się kontrola cenzury, jakich utworów Słowackiego nie dopuszczano do obiegu w całości i w których tekstach dokonywano największych cięć.

Posłuchaj

28:36 2022_03_29 17_30_27_PR2_O_wszystkim_z_kultura.mp3 "Juliusz Słowacki w czasie zaborów był bardzo cenzurowany" (O wszystkim z kulturą/Dwójka)

 

Dr Małgorzatę Rowicką zapytaliśmy także o niekonsekwencje cenzuralne na przykładzie "Balladyny" i z czego one wynikały.

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadził: Wacław Holewiński

Gość: dr Małgorzata Rowicka (badaczka historii ruchu wydawniczego)

Data emisji: 29.03.2022

Godzina emisji: 17.30

mo