Na wystawie zgromadzono ponad sto obrazów olejnych, około dwustu szkiców do obrazów oraz projekty do polichromii i ilustracje. W przestrzeni wystawienniczej wydzielone zostały aneksy tematyczne, obejmujące materiały biograficzne, w tym dokumenty z działalności politycznej Włodzimierza Tetmajera. Prezentowane prace pochodzą ze zbiorów krakowskiej placówki, a także z innych polskich muzeów.
Czytaj więcej: Włodzimierz Tetmajer. Malarz życia wiejskiego
Układ ekspozycji w Muzeum Krakowa odzwierciedla etapy życia i rozwoju artystycznego Włodzimierza Tetmajera. Materiał został poddany selekcji i podzielony na części, tworzące odrębne segmenty.
Część pierwsza obejmuje wczesne prace, których cezura czasowa nie przekracza daty 1890, która oznacza zakończenie wczesnych etapów edukacji i studiów zagranicznych. Znajduje się tam specjalna prezentacja obrazu, który został zidentyfikowany jako wczesna praca "Z nad Wisły" z 1889 roku. W wydzielonej przestrzeni zaplanowano "aneks biograficzny" obejmujący zdjęcia, pamiątki rodzinne i portrety.
Kolejny segment wystawy (Kolory Bronowic) to prace malarskie z wczesnych lat 90. XIX w. Data 1890 jest znacząca w biografii prywatnej i artystycznej malarza. W tym roku zawarł małżeństwo z mieszkanką Bronowic Małych, Anną Mikołajczykówną, i od tego czasu Bronowice zajmują szczególne miejsce w jego w twórczości malarskiej. Wszystkie eksponowane w tym dziale obrazy namalowane zostały na bazie odbywanych w tej wsi plenerów i studiów ukierunkowanych na etnograficzne walory kultury wsi. W tej grupie znalazły się dzieła najlepiej znane, wśród nich sceny w karczmie, weselne, orszaki, kolędnicy.
W kolejnej przestrzeni przewidziano kontynuację tematyki obyczajowej i dotyczącej obchodów świąt, w której dominują obrazy z lat ok. 1895-1900. Przemijającym porom roku szczególnie poświęcony został kolejny segment wystawy prezentujący malarstwo krajobrazowe - widoki pól i rodzajowe, przedstawiające prace polowe i życie codzienne w otoczeniu wiejskim.
Dalej zaprezentowane są widoki "Tetmajerówki" i portrety rodziny - zbiorowe, indywidualne portrety żony Anny Tetmajerowej i dzieci, córek oraz synów, zwłaszcza Jana Kazimierza. W zasadniczej części obrazy powstały w przedziale około 1904-1914.
W kolejnym segmencie wystawy możemy oglądać malarstwo, dla którego impulsem były uczucia patriotyczne i przekonania społeczne wyznawane przez Tetmajera.
Część przedostatnia jest prezentacją mało znanej twórczości, o wymowie alegorycznej, stanowiącej kontynuację romantycznej wizji Polski Umarłej i Zmartwychwstałej.
Wystawę zamyka część poświęcona dużemu płótnu "Jawnogrzesznica bronowicka" oraz tematycznie z nim powiązany "Jezus w domu Marty i Marii". Ponadto, na tę część składają się obrazy, rysunki i szkice aktów, wśród nich - jedyny, jak dotychczas udało się ustalić, akt wykonany techniką olejną.
Uzupełnieniem ekspozycji są rysunki i akwarele opracowane jako ilustracje do utworów literackich, a także pierwsze wydania utworów literackich Włodzimierza Tetmajera. Wystawie towarzyszy bogato ilustrowany katalog.
***
Rok 2023 Senat ustanowił Rokiem Włodzimierza Tetmajera w setną rocznicę śmierci artysty. Tetmajer zmarł 26 grudnia 1923 r. w Krakowie. Na świat przyszedł w Harklowej, w powiecie nowotarskim, w 1861 r. Był jednym z czołowych przedstawicieli Młodej Polski, przede wszystkim znanym ze swoich obrazów, grafik oraz działalności społecznej i politycznej.
Czytaj też: Pranie - urokliwe Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego>>>
***
Prowadził: Jakub Domoradzki
Gość: Marta Marek (kurator wystawy), Piotr Hapanowicz (kierownik Pałacu Krzysztofory w Krakowie)
Jedynka/PAP/kh
