Włodzimierz Tetmajer znany jest głównie jako malarz motywów chłopskich i scen wiejskich w stylu młodopolskim, z jego fantazyjną, giętką linią i jasnymi barwami. Był on także aktywnym uczestnikiem krakowskiego życia kulturalnego i artystycznego utrwalonym w postaci Gospodarza w dramacie "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego. W wiejskiej chacie Tetmajera w Bronowicach odbyło się bowiem słynne wesele Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną opisane przez Wyspiańskiego. Tetmajer właściwie zapoczątkował modę na małżeństwa miejsko-wiejskie żeniąc się w 1890 roku z Anną Mikołajczykówną - siostrą Jadwigi, późniejszej Panny Młodej z "Wesela". Zamieszkał na wsi ale pozostał bardzo aktywny.
Sceny wiejskie
Był doskonale wykształcony - studiował malarstwo w Krakowie, Wiedniu, Monachium, Paryżu i ponownie w Krakowie u Jana Matejki. Był bardzo płodnym artystą i pozostawił po sobie wiele obrazów olejnych a także innych prac graficznych, ilustracji, scenografii, witraży, polichromii. Z nurtu wiejskiego warto wyróżnić dzieła przedstawiające życie codzienne mieszkańców wsi ("Muzykanci w Bronowicach", "Przed karczmą", "Tańce w karczmie"), ich obyczaje ("Zaloty", "Zrękowiny", "Procesja w Bronowicach", "Wesele") i pracę ("Żniwa", "Żniwiarki w polu", "Rozmowa na wiejskiej drodze"). Tetmajer tworzył także interesujące portrety swojej rodziny - "Portret żony", "Dorobek" - oraz mieszkańców wsi i bywalców przybyłych z miasta - "Na ganku Tetmajerówki".
Owa Tetmajerówka to dom Tetmajerów. Postać znanego malarza przyciągała tam wielu mieszkających w Krakowie i okolicach artystów. Córka Tetmajera wspominała:
- Tutaj przychodziło przede wszystkim bardzo wielu malarzy: Kossak, Fałat, Strojnowski, Wodzinowski, Stasiak, Radziejowski. Oni potem - naturalna rzeczy - bywali już z żonami. Sienkiewicza też pamiętam, ciągle zaziębiony był. Reymontów pamiętam - opowiadała Klementyna Rybicka w audycji Elżbiety Elbanowskiej w Polskim Radiu.
15:34 w tetmajerówce stanął czas___pr iii 14829_tr_0-0_1194641400a96b27[00].mp3 Malarz Włodzimierz Tetmajer we wspomnieniach. "W Tetmajerówce stanął czas". Audycja Elżbiety Elbanowskiej. (PR, 06.06.1968).
Poza typowymi dla okresu Młodej Polski motywami ludowymi Włodzimierz Tetmajer koncentrował się także na pejzażu, w którym widać silne inspiracje secesyjną giętką linią i fascynacje spokojnym krajobrazem wiejskim oraz życiem w rytmie natury.
Do zobaczenia w kościele
Niezwykle ważnym rozdziałem w twórczości plastycznej Włodzimierza Tetmajera jest sztuka sakralna. Tworzył liczne witraże, między innymi w kościele św. Mikołaja w Kaliszu i do kaplicy Trójcy Świętej w Katedrze na Wawelu, gdzie także znajdują się jego polichromie: "Panteon Wielkich Polaków" na sklepieniu, "Matka Boska Berdyczowska" i "Matka Boska Kalwaryjska". Ponadto jego polichromie można zobaczyć w kościołach w Sosnowcu, Bieczu, Wieliczce, Kaliszu czy Kalwarii Zebrzydowskiej.
Ponadto w dorobku Tetmajera znajdziemy prace o tematyce patriotyczno-wyzwoleńczej jak na przykład tryptyk "Racławice", "Alegoria wyzwolenia Polski" czy "Sztandary". Brał też udział w tworzeniu monumentalnej "Panoramy Racławickiej" obok Jana Styki i Wojciecha Kossaka. Zostały mu powierzone fragmenty przedstawiające sceny wiejskie.
Artysta - działacz
Włodzimierz Tetmajer poza malarstwem znajdował również czas - co odbywało się kosztem rodziny, jak wspominała jego córka, Klementyna - na pisanie oraz działalność społeczno-polityczną. Angażował się zarówno w organizowanie życia artystycznego, jak i ruchy patriotyczne. Był więc członkiem Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka", grupy artystycznej Zero, Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana, wiedeńskiego stowarzyszenia artystów Secesja. Jakby tego było mało był także członkiem Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół", zarządu Polskiego Skarbu Wojskowego, oraz współzałożycielem Polskiego Stronnictwa Ludowego, "Strzelca", straży pożarnej w Bronowicach, posłem do parlamentu austriackiego (od 1911 roku) i wielu innych organizacji.
az