Kryptologia dla wszystkich. Otwarcie Centrum Szyfrów Enigma
W czasach, kiedy napięcia polsko-niemieckie w przedwojennym Gdańsku sięgały zenitu, paradował po mieście w polskim mundurze. Pod oknami niemieckiej policji polecił orkiestrze odegranie "Mazurka Dąbrowskiego". Bez wątpienia działał ostentacyjnie, czasem brawurowo, nieraz arogancko i bezwzględnie. Przede wszystkim jednak był nad wyraz skuteczny.
- W pewnym okresie ponad 60 proc. tego, co Polska wiedziała o III Rzeszy, to była wiedza zdobyta dzięki majorowi Żychoniowi i jego ludziom. To była olbrzymia wiedza. Moim zdaniem Polska na tym jednym froncie wygrała z Rzeszą przed wrześniem '39, na froncie wywiadowczym. To niestety nie przełożyło się na wynik, ponieważ przewaga militarna Niemiec była tak duża, że tu nie dało się nic zrobić - przekonywał Andrzej Brzeziecki.
29:53 Dwójka owzk 9.11.2021.mp3 Major Żychoń. As wywiadu kontra Rzesza (O wszystkim z kulturą/Dwójka)
Jak podkreślał, Amerykanie i Brytyjczycy w czasie II wojny światowej czerpali pełnymi garściami z dokonań polskiego wywiadu. - To widać zarówno w ich ocenach, kiedy bardzo często pojawia się sformułowanie "najlepszy wywiad na świecie mają Polacy", jak i w pytaniach, jakie Brytyjczycy zadawali Polakom. Jeżeli zadaje się takie pytania, to znaczy, że oczekuje się odpowiedzi. Niestety Brytyjczycy pod kluczem trzymają wszystkie dokumenty, które kazali sobie przekazać pod koniec wojny. Wiemy o kilkudziesięciu tysiącach depesz, które spływały z całego świata, bo to był wywiad globalny, około 30 ekspozytur - tłumaczył gość Dwójki.
Dlaczego więc wybitny oficer wywiadu, jakim był mjr Jan Henryk Żychoń, zginął śmiercią żołnierza frontowego w bitwie pod Monte Cassino?
- W wyniku różnych intryg, zawiłych historii trafił on pod Monte Cassino. Tam zginął, ale ponieważ miał wielu wrogów, którzy już wcześniej oskarżali go m.in. o współpracę z Niemcami, a także o inne grzeszki i słabości, uważali oni, że wcale nie zginął, tylko sfingował swoją śmierć. Tak myśleli ci, którzy oskarżali go w Londynie, ale także później, po wojnie komunistyczna bezpieka poszukiwała Żychonia w Polsce, uważając, że faktycznie nie zginął pod Monte Cassino, że został wysłany nad Wisłę jako angloamerykański szpieg - opowiadał autor książki o mjr. Żychoniu.
***
Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą
Prowadził: Jakub Kukla
Gość: Andrzej Brzeziecki (dziennikarz, autor książki "Wielka gra majora Żychonia. As wywiadu kontra Rzesza")
Data emisji: 9.11.2021
Godzina emisji: 17.30
pg
