- "Pan Tadeusz" to arcydzieło polskiej literatury i świadectwo geniuszu jego autora.
- Adam Mickiewicz pisał je głównie w Paryżu, gdzie znalazł się wiosną 1832 roku. Dzieło ukończył w roku 1834.
- Od roku 1999 rękopis znajduje się w zbiorach Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.
Jak powstawał "Pan Tadeusz"?
Prof. Zbigniew Sudolski w jednej z archiwalnych audycji przypomniał, że Adam Mickiewicz rozpoczął pracę we wrześniu 1832, a więc w sytuacji niezwykle trudnej dla kraju. - Niedawno klęską zakończył się zryw niepodległościowy nazywany powstaniem listopadowym. Emigracja znajdowała się w stanie wrzenia i skłócenia. Mickiewicz, jak mówił to sam o sobie, zatrzasnął drzwi od tych kłótni i hałasów i zaczął pisać "Pana Tadeusza" - wskazuje.
10:15 Jedynka 2024_02_14-23-41-32.mp3 "Pan Tadeusz". Jak powstawała narodowa epopeja? (Skarby kultury polskiej/Jedynka)
Od sielanki do narodowej epopei
Na przełomie maja i czerwca oku 1833 gotowe były trzy pierwsze księgi. "Pan Tadeusz", początkowo pomyślany jako sielanka, z czasem przekształca się w wielki narodowy poemat. - Mniej więcej w połowie pisania Mickiewicz przerywa pracę, gdyż musi udać się do Szwajcarii do śmiertelnie chorego na gruźlicę Stefana Garczyńskiego. Podobno już w drodze powrotnej, nie mogąc się doczekać, zaczął pisać ponownie - zwrócił uwagę prof. Sudolski.
Jakie były losy rękopisu "Pana Tadeusza"?
W roku 1836 Adam Mickiewicz zmuszony był sprzedać rękopis "Pana Tadeusza". Kupiła go, za 569 franków, Anna Wąsowiczowa. - Owa kobieta, będąc wielbicielką Mickiewicza i chcąc mu dopomóc materialnie, rękopis ten po prostu mu zwróciła. Nie na długo, gdyż wkrótce Mickiewicz znowu zmuszony był sprzedać swoje dzieło i sprzedał je Pociejowi, emigrantowi polskiemu - zwraca uwagę Jan Litwinek z Muzeum "Pana Tadeusza".
Nabywca cieszył się niedługo, przed śmiercią zdążył jednak przekazać rękopis Stefanowi Zanowi, przyjacielowi Mickiewicza. Wkrótce manuskrypt ponownie znalazł się w rękach samego poety. - Od tej chwili Mickiewicz nie rozstawał się z nim, ale wiele kart i fragmentów darowywał przyjaciołom - usłyszeliśmy w audycji "Skarby kultury polskiej". Od roku 1999 rękopis znajduje się w zbiorach Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.
***
Data emisji: 15.02.2024 r.
Godzina emisji: 23.41
mg/wmkor
