10:09 PR2_AAC 2020_12_22-08-35-57_opowiesc_wigilijna.mp3 Michał Cieślak o cyklu filmów "Muzealna Opowieść Wigilijna" (Poranek Dwójki)
"Muzealna Opowieść Wigilijna" to cykl filmów, który przygotowało Muzeum Niepodległości w Warszawie. W ramach tego wydarzenia przedstawiciele muzeum opowiadają o dawnych zwyczajach świątecznych w trudnych, historycznych momentach, m.in. na Pawiaku oraz w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej. Naszym gościem był historyk, adiunkt w Muzeum Niepodległości i narrator jednej z opowieści - Michał Cieślak.
Święta w cieniu pandemii. Jakie prezenty wybieramy w tym roku?
Cykl filmów dotyczy zwyczajów świątecznych w okolicznościach nietypowych, nierzadko trudnych. W tym roku również mamy trudniejszy czas i wiele osób bardzo narzeka na obostrzenia; na to, że te święta nie są takie, jak być powinny.
- Narzekania na obecną sytuację są zrozumiałe, bo ludzie nie pamiętają, jak było kiedyś, żyją dniem dzisiejszym i wydaje im się niemożliwe, że na Wigilię mogą być jakieś ograniczenia ilości osób przy stole, czy ograniczenia w poruszaniu się. Natomiast w wieku XIX i XX ogromna ilość Polaków była poddawana z tego powodu rozmaitym szykanom. My w ramach "Muzealnej Opowieści Wigilijnej" chcemy przypomnieć te najtrudniejsze i najciemniejsze czasy polskiej historii - opowiadał Michał Cieślak.
Kto wymyślił pocztówkę?
Jednak oprócz trudnych momentów historii, Muzeum Niepodległości w Warszawie przypomniało też m.in. jak narodziła się tradycja wysyłania kart pocztowych na święta. W 1900 roku ogłoszono konkurs na łamach ówczesnej prasy na polską nazwę świątecznej kartki. Wygrał wówczas projekt Henryka Sienkiewicza, który wymyślił nazwę "pocztówka".
Książki, do których wracamy podczas Świąt
Wigilie żołnierzy i więźniów
- Wspominamy też wigilie żołnierzy Legionów Polskich. Ich wrażenia, to, co przeżywali. Tęsknotę za domem i nadzieję na odzyskanie niepodległości - mówił gość Dwójki.
Czytaj także:
W dziewiętnastowiecznym rosyjskim więzieniu śledczym w Cytadeli sytuacja była zgoła odmienna. Bohaterowie walk z caratem, przebywający w murach okrytego złą sławą X Pawilonu nie posiadali możliwości świętowania Bożego Narodzenia. - Tu skupiamy się głównie na okresie powstania styczniowego. Mamy unikatowe wspomnienia jednego z przywódców powstania, Bronisława Szwarce, którego przewieziono do X Pawilonu dokładnie w Wigilię - opowiadał Michał Cieślak. Wspomniane zostaną również Wigilie zesłańcze, obchodzone przez Polaków na dalekiej Syberii.
Unikalna relacja więźniarki Pawiaka
- Prawdziwy dramat przeżywali więźniowie Pawiaka, którzy liczyli się z tym, że w Wigilię zostaną wezwani na przesłuchanie lub zamęczeni w celi - mówił Michał Cieślak. Unikalna relacja byłej więźniarki Pawiaka, traktująca o czasie świąt Bożego Narodzenia, które przyszło jej spędzić w więzieniu gestapo, to ostatni z filmów cyklu "Muzealne Opowieści Wigilijne".
Cykl czterech filmów można obejrzeć na kanale YouTube Muzeum Niepodległości. A poniżej pierwszy z nich:
Wydarzenie zostało objęte patronatem Polskiego Radia.
***
Tytuł audycji: Poranek Dwójki
Prowadził: Paweł Siwek
Gość: Michał Cieślak (historyk, adiunkt w Muzeum Niepodległości)
Data emisji: 22.12.2020
Godzina emisji: 8.40