28:40 Dwójka 2021_04_20 Wszystkie gatunki Lema.mp3 Rozmowa z Krzysztofem Piskorskim na temat tłumaczeń powieści Lema (Wszystkie gatunki Lema/Dwójka)
Jednym z najczęściej podkreślanych osiągnięć Stanisława Lema jest to, że był (i nadal pozostaje) najczęściej tłumaczonym polskim pisarzem, a jego książki zostały przełożone na przeszło 40 języków, osiągając łączny nakład kilkudziesięciu milionów egzemplarzy.
Szefowa Instytutu A. Mickiewicza: dzięki Lemowi możemy promować polską kulturę
O dynamice tych przekładów - falach zagranicznej popularności Lema i nowych projektach przypominających go zagranicznej publiczności, rozmawialiśmy z przedstawicielem programu translatorskiego z Instytutu Książki - Krzysztofem Piskorskim.
- Zainteresowanie twórczością Stanisława Lema jest nieustanne od momentu premiery jego dzieł. W tym roku ukażą się także przekłady na m.in. norweski, arabski, chorwacki, macedoński i duński - mówił gość Dwójki. - Lem cieszy się także popularnością wśród tłumaczy - dodał.
Popularność Lema wśród tłumaczy
Korzystając z okazji stworzonej w ramach Gdańskich Spotkań Literackich Odnalezione w tłumaczeniu, mieliśmy możliwość posłuchać, jak z tą bardzo, również pod względem językowym, trudną twórczością radzą sobie tłumacze Stanisława Lema.
Antonia Lloyd-Jones, tłumaczka Lema na język angielski podczas spotkania opowiadała, że zaczynała naukę języka polskiego od lektury Opowieści o pilocie Pirxie. - Nic nie rozumiałam, ale uwielbiałam te opowiadania - mówiła.
Czytaj także:
Katarzyna Mołoniewicz, tłumaczka na język hiszpański, zaznaczyła, że w tej chwili w Hiszpanii tłumaczy się bardzo dużo polskiej literatury. - Lema zaczęliśmy tłumaczyć dopiero sześć lat temu, ale już przetłumaczyliśmy pięć książek - opowiadała.
Laurence Dyèvre - tłumaczka na język francuski ubolewała, że współcześnie nie ma dużego zainteresowania Lemem we Francji. - Nie tłumaczy się Lema od końca lat 80. Szkoda, warto, żeby jakieś wydawnictwo się Lemem zainteresowało - podkreśliła.
Problemy i wyzwania
Tłumacze Lema potwierdzili, że jego twórczość jest bardzo trudna do przekładu. - Pojawiają się neologizmy, ale można łatwo się zorientować, co one oznaczają. Dużo jest tego rodzaju określeń, których nie trzeba tłumaczyć - wyjaśniali.
Znacznie większą trudnością są określenia związane ze zmysłami. Lem jest bardzo barokowy w opisach i tu język hiszpański nie jest tak bogaty, jak język polski i była to duża trudność - mówiła Katarzyna Mołoniewicz, tłumaczka.
Wiktor Jaźniewicz podkreślił, że nie tylko neologizmy, ale także tłumaczenie nazwisk jest bardzo problematyczne, bo najczęściej one mają szczególne znaczenie.
- Tłumaczyć Lema to jak przechodzić przez pole minowe - mówiła Antonia Lloyd-Jones. - Jest bardzo dużo określeń naukowych - dodała.
Źródło: Facebook.com/IKMgdansk
***
Tytuł audycji: Wszystkie gatunki Lema
Prowadziła: Katarzyna Hagmajer-Kwiatek
Gość: Krzysztof Piskorski (Instytut Książki)
Data emisji: 20.04.2021
Godzina emisji: 21.30
nk