Łukasz Gorczyca: Edward Dwurnik był artystą klasy ludowej

- Są artyści, którzy uciekają od rzeczywistości w świat jakiejś czystej kreacji czy formy. Są tacy, którzy tę rzeczywistość komentują, i są tacy - wydaje mi się, że takim był też Dwurnik - którzy są swego rodzaju medium, to znaczy ludźmi, którzy nie patrzą z zewnątrz, nie patrzą ponad, tylko są w środku tego czegoś, tego naszego życia - mówił Łukasz Gorczyca. Fundacja Edwarda Dwurnika wydała właśnie album na temat cyklu "Robotnicy" tego malarza.

W tym roku minęła 80. rocznica urodzin (19.04) i 5. rocznica śmierci (28.10) Edwarda Dwurnika

Foto: Andrzej Rybczyński/PAP

• Właśnie ukazał się album "Robotnicy". Jest to monografia malarskiego cyklu Edwarda Dwurnika obejmującego 260 obrazów powstałych w latach 1975-1991.
• To pierwsza publikacja Fundacji Edwarda Dwurnika.
• Głównymi bohaterami cyklu są robotnicy uciśnieni przez sowiecki reżim i podejmujący z nim walkę. Obrazy te były lustrem rzeczywistości i społeczeństwa PRL.
  

Edward Dwurnik jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych polskich malarzy współczesnych, a jednocześnie - jednym z najbardziej płodnych. Autorka jego biografii Małgorzata Czyńska nazwała go "robotnikiem sztuki".

- Edward Dwurnik był niesamowicie pracowitym artystą, takim, który czy to wiosna, czy lato, czy właśnie deszczowa jesień, wstawał rano, malował, a potem po południu rysował. W ciągu jego życia powstało tych prac kilkanaście tysięcy - mówił Łukasz Gorczyca.

"Robotnicy" i ich ciężar gatunkowy

Wiele z tych prac to widoki miast czy serie przedstawiające np. tulipany, są jednak i cykle o - jak mówi nasz gość - "wyjątkowym ciężarze gatunkowym". To do nich należą tworzeni przez ponad 10 lat "Robotnicy", którym Fundacja Edwarda Dwurnika poświęciła swój pierwszy album.

Edward Dwurnik: malarz-medium

Głównymi bohaterami cyklu są tytułowi robotnicy - utożsamieni przez malarza z całym narodem polskim - uciśnieni przez sowiecki reżim i podejmujący z nim walkę.

- Są artyści, którzy uciekają od rzeczywistości w świat jakiejś czystej kreacji czy formy. Są tacy, którzy tę rzeczywistość komentują, i są tacy - wydaje mi się, że takim był też Dwurnik - którzy są swego rodzaju medium, to znaczy ludźmi, którzy nie patrzą z zewnątrz, nie patrzą ponad, tylko są w środku tego czegoś, tego naszego życia - mówił Łukasz Gorczyca. - On był takim trochę artystą klasy ludowej - dodał.

Czytaj także:

• Edward Dwurnik. Portrety szarzyzny
• Edward Dwurnik. Król 6,2 tysiąca obrazów

PRL i obrazy z błota

Łukasz Gorczyca przekonywał, że w malarstwie Dwurnika widać "przejęcie energią tamtego czasu".

- Z jednej strony trochę patosem, z drugiej - głębokim kryzysem, w którym żyliśmy, i to nie tylko kryzysem ekonomicznym, ale też emocjonalnym czy mentalnym. I gdzieś z tego są ulepione te obrazy, bo warto zauważyć, że w latach 80. Dwurnik na potrzeby tego właśnie cyklu zmienił trochę sposób malowania. Przestały to być obrazy takie bardziej rysowane, jak wcześniej, a zaczęły to być obrazy bardziej ulepione z farby, malowane szerokim, grubym pędzlem, bardzo tłuste, jakby formowane nawet nie tyle z farby, co takiego błota malarskiego - podkreślał Łukasz Gorczyca.

Cykl "Robotnicy" obejmuje 260 obrazów z lat 1975-1991. Przy jego powstaniu z Fundacją Edwarda Dwurnika współpracowało Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i to tam odbędzie się spotkanie poświęcone malarzowi (23 listopada, godz. 19.00, ul. Pańska 3).

Posłuchaj

13:35 Dwojka_Poranek_Dwojki_2023_11_20-08-34-59.mp3 Łukasz Gorczyca: Edward Dwurnik był artystą klasy ludowej (Poranek Dwójki)

 

***

Tytuł audycji: Poranek Dwójki

Prowadził: Paweł Siwek

Gość: Łukasz Gorczyca (krytyk sztuki)

Data emisji: 20.11.2023

Godzina emisji: 8.30

mgc