W tym roku raz ósmy przyznano Nagrodę Literacką Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności, która wręczana jest co dwa lata, począwszy od 2010 r. Kapituła pod przewodnictwem Krzysztofa Czyżewskiego uhonorowała tomik "Okres ochronny" 33-letniej chorwackiej poetki, scenarzystki, dramaturżki, redaktorki i aktywistki Moniki Herceg, przetłumaczony przez Aleksandrę Wojtaszek.
Tematy, które podejmuje, dotyczą szeroko pojętej przemocy, jej zakorzenieniu w kulturze zachodniej, a perspektywa uwzględnia nie tylko dziedzictwo sztuki, osobiste doświadczenie, ale też nauki przyrodnicze, ponieważ poetka z wykształcenia jest fizyczką.
Europejski Poeta Wolności
Tłumaczka Aleksandra Wojtaszek powiedziała w audycji "Rozmowy po zmroku", że początkiem na drodze do tej nagrody była chęć zaprezentowania poezji z Bałkanów. - Wrocławskie czasopismo "Odra", które ma ósmy arkusz poetycki, gdzie pojawiają się różne wiersze i ich przekłady, poprosiło mnie, żebym coś dla nich przygotowała i dali mi w tym dowolność - zdradziła.
- Pomyślałam, że bardzo chciałabym pokazać polskim czytelnikom młode poetki z regionu posługującego się językiem serbsko-chorwackim. Wybrałam pięć dziewczyn, żeby pokazać jak piszą. Był to strzał w dziesiątkę, bo zaledwie dwa lata temu ukazała się nie tylko Monika Herceg, ale także Radmila Petrović - podkreśliła Aleksandra Wojtaszek.
"Okres ochronny"
Tłumaczka zdradziła również to, że od początku była zafascynowana twórczością Moniki Harceg. - Byłam zachwycona jej poezją. Ponieważ Nagroda Europejski Poeta Wolności jest w Chorwacji trochę znana, wiedziałyśmy że chcemy spróbować i trzymałyśmy kciuki, żeby nasz język wylosować - powiedziała.
Czytaj także:
- Faktycznie w tej edycji był chorwacki. Napisałyśmy do siebie jednocześnie, że zaczynamy tłumaczyć. Wybierałyśmy, który tom przetłumaczyć i zdecydowałyśmy się na "Okres ochronny" - dodała.
Sytuacja kobiet
Autorka tomu "Okres ochronny" - Monika Harceg, zdradziła na antenie Programu 2 Polskiego Radia, że jej wiersze w znacznej części opowiadają o kobietach z uwagi na ich sytuację. - Żyjemy w świecie, w którym kobiety wciąż nie są wolne i nie mają równych praw. Np. większość prac nie jest równo opłacana, kiedy wykonują je kobiety i mężczyźni. Kiedy rodzisz się kobietą, jesteś jakoś świadoma, że przychodzisz na świat, w którym dziewczynki wychowuje się do posłuszeństwa i potulności. Za to chłopcy mogą robić, co chcą - powiedziała.
- Sama mam córkę i syna. Przykrą obserwacją dla mnie było to, że nadal pokutują takie strategie. W przedszkolu czy w innych rodzinach - dodała.
56:53 PR2 2024_05_01-21-31-05.mp3 Monika Harceg i Aleksandra Wojtaszek o nagrodzie Europejski Poeta Wolności (Rozmowy po zmroku/Dwójka)
***
Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku
Prowadziła: Katarzyna Hagmajer-Kwiatek
Gość: Monika Harceg (poetka), Aleksandra Wojtaszek (tłumacz)
Data emisji: 01.05.2024
Godzina emisji: 21.30
dz/mgc
