Jan Englert wieńczy 28 sezonów swojej pracy artystycznej w Teatrze Narodowym. Finałem jego pracy będzie przedstawienie "Hamlet" - arcydramat, z którym artysta mierzył się w ostatnim półwieczu parokrotnie. Zarówno jako aktor, jak i reżyser.
>>> Posłuchaj: "Hamlet" w reżyserii Jana Englerta w Teatrze Narodowym w Warszawie
- Szekspira trzeba czytać, słuchać i mówić. On wymyka się kategoriom. Żyjemy w czasach, gdy musimy wszystko nazwać, wsadzić do szuflady, żeby mieć to pod ręką. Szybko wyjąć, zajrzeć i wiedzieć - mówi Jan Englert, zapowiadając premierę w Teatrze Narodowym. - Szekspir wymyka się kategoriom, wymyka się oczywistościom, powtarzalności. I na tym polega jego geniusz - ocenił.
"Do Szekspira trzeba dojrzeć"
- Nie da się Hamleta zagrać tylko emocjami, tylko relacjami. Kłopot z Szekspirem polega na tym, że on operuje olbrzymimi emocjami, napięciami, ale kontrolowanymi całkowicie przez głowę. To dlatego jest to tak trudne - podkreślił Jan Englert. - Nie da się go zagrać tylko "behawiorem", nie da się też zagrać tylko intelektualnie. Nie tylko Hamleta. Szekspir domaga się od aktora wielkiej ofiarności, wchodzenia jeden do jednego, grania sobą, a jednocześnie kontrolowania tego głową i umiejętności nazwania, określenia tego nie tylko w sposób poetycki, ale także myślowy - reżyser sztuki.
Czytaj także:
Hugo Tarres w roli Hamleta
Dla Hugo Tarresa tytułowa kreacja w spektaklu reżyserowanym przez Jana Englerta jest pierwszą w Teatrze Narodowym w Warszawie. Pytany o to, jakiego Hamleta chce zagrać, powiedział: - Chciałbym zagrać Hamleta, który nie oszukuje, Hamleta, który szuka odpowiedzi (...). W spektaklu jest taki moment, że faktycznie mój Hamlet uwierzył, że widział ducha ojca, i to jest najbardziej niebezpieczny moment w całej sztuce - wyjaśnił aktor.
"Hamlet" w Teatrze Narodowym w Warszawie:
- Tragedię Williama Szekspira przełożył: Stanisław Barańczak
- Reżyseria: Jan Englert
- Scenografię zaprojektował: Wojciech Stefaniak
- Kostiumy: Martyna Kander
- Muzyka: Aleksandra Gryka
- Choreografię opracował: Tomasz Wygoda
Występują: gościnnie Hugo Tarres (Hamlet, syn poprzedniego króla i bratanek obecnego), gościnnie Helena Englert (Ofelia, córka Poloniusza), Beata Ścibakówna (Gertruda, królowa Danii, matka Hamleta), Mateusz Kmiecik (Klaudiusz, król Danii), Cezary Kosiński (Poloniusz, kanclerz), Przemysław Stippa (Horacjo, przyjaciel Hamleta), Paweł Brzeszcz (Laertes, syn Poloniusza), Sebastian Dela (Rosencrantz, dworzanin) Piotr Kramer (Guildenstern, dworzanin), Bartłomiej Bobrowski (Ozryk), Jerzy Radziwiłowicz (Król-Aktor) Patrycja Soliman (Królowa-Aktorka), Arkadiusz Janiczek (Pierwszy Grabarz), Jakub Gawlik (Drugi Grabarz), Marcin Przybylski (Marcellus, oficer; Duch Ojca Hamleta), Henryk Simon (Bernardo, oficer; Duch Ojca Hamleta), Paweł Tołwiński (Fortynbras, książę Norwegii), Kacper Matula (Majordomus), gościnnie Damian Mirga (Lucianus), gościnnie Mariusz Urbaniec (Kapitan Wojsk), gościnnie Przemysław Wyszyński (Francisco) i inni.
W spektaklu wykorzystano reprodukcję "Przejścia przez Berezynę" Januarego Suchodolskiego (1859, olej na płótnie) ze zbiorów Muzeum Narodowego w Poznaniu.
Premiera "Hamleta" w reż. Jana Englerta zaplanowana została na 12 kwietnia w Sali Bogusławskiego Teatru Narodowego w Warszawie.
***
"Hamlet" to jeden z najbardziej znanych dramatów Williama Shakespeare'a, który dotyka najgłębszych spraw. "Być albo nie być" jest jednym z egzystencjalnych pytań, jakie stawia sobie główny bohater powieści. Warto dodać, że to nie pierwsze spotkanie Jana Englerta z arcydramatem. W Teatrze Telewizji grał tytułową rolę w przedstawieniu przygotowanym w 1974 roku przez Gustawa Holoubka, w 1985 roku "Hamleta" reżyserował, a wiele lat później, w roku 2019 roku, był Duchem Ojca Hamleta w spektaklu w reżyserii Michała Kotańskiego.
William Szekspir:
- Angielski dramaturg, poeta i aktor czasów Elżbiety I i Jakuba I.
- Powszechnie uważany za jednego z najwybitniejszych pisarzy literatury angielskiej oraz reformatorów teatru. Przyjmuje się, że jest autorem 37 sztuk i 154 sonetów.
- Życiorys Anglika wciąż budzi wątpliwości badaczy. Mało jest informacji o jego wczesnych latach i początkach twórczości.
- Szekspir pisał sztuki dramatyczne, tragedie, kroniki królewskie i komedie. Odbiór jego dramatów był niezwykle gorący.
- Jego dzieła takie jak: "Sen nocy letniej" (1595), "Romeo i Julia" (1595), "Hamlet" (1601), "Otello" (1604), "Król Lear" (1606), "Makbet" (1606) oraz "Burza: (1611) sprawiły, że do dzisiaj uważany jest za niedoścignionego dramaturga wszech czasów.
***
Rozmawiała: Małgorzata Nieciecka-Mac
Gość: Jan Englert
Data emisji: 10.04.2025
Godz. emisji: 8.15
Rozmowę wyemitowano w audycji Poranek Dwójki
IAR/PAP/Teatr Narodowy/zch/kor/pg