Przyznawana od 10 lat nagroda imienia wybitnej rzeźbiarki Katarzyny Kobro zostanie w tym roku przeniesiona z Galerii Wschodniej do Muzeum Sztuki w Łodzi, które zostanie współorganizatorem wyróżnienia.
W związku z tą zmianą kolejny laureat nagrody znany będzie dopiero pod koniec tego roku.
Z okazji przeniesienia nagrody w Muzeum Sztuki zostanie otwarta w piątek wystawa dotychczasowych jej laureatów, wśród których są m.in. Zbigniew Dłubak, Juergen Blum-Kwiatkowski, Andrzej Dłużniewski, Teresa Murak, Jerzy Lewczyński, Zbigniew Rybczyński i Andrzej Lachowicz. Zaplanowano również premierę filmu "Uniesienie. Oratorium dla Katarzyny Kobro" zrealizowanego przez prof. Józefa Robakowskiego, który jest także kuratorem wystawy - poinformował dyrektor Muzeum Sztuki Jarosław Suchan.
Józef Robakowski jest pomysłodawcą idei nagrody - wspólnie ze zmarłą w 2001 roku Niką Strzemińską, córką Katarzyny Kobro i Władysława Strzemińskiego. Celem przyznawanego wyróżnienia jest uhonorowanie "postawy progresywnej i poszukującej, artysty otwartego na wymianę myśli, bezinteresownego inicjatora zdarzeń kulturowych".
Wyróżnienie jest przyznawane od 2001 roku przez kolegium złożone z przedstawicieli różnych dziedzin sztuki, a fundatorem nagrody jest Dariusz Bieńkowski. Ostatnim laureatem w 2009 roku był grafik, malarz i teoretyk sztuki - Andrzej Lachowicz.
"Nagroda został przeniesiona do Muzeum Sztuki, by nadać jej bardziej instytucjonalny charakter. Poza tym Katrzyna Kobro była jednym z założycieli łódzkiego muzeum. W związku ze zmianą organizatora, kolejnego laureata nagrody poznamy w grudniu 2011 roku" - powiedziała Martyna Sztaba z Muzeum Sztuki.
Katarzyna Kobro (1898-1951) - niedoceniana za życia - po śmierci uznana została za jedną z najwybitniejszych rzeźbiarek, współtwórczynię polskiego konstruktywizmu. Była Rosjanką z pochodzenia. Jej mężem był Władysław Strzemiński - malarz i teoretyk sztuki, z którym przyjechała do Polski w 1922 roku.
Artystka pracowała nad własną koncepcją rzeźby abstrakcyjnej. Podczas II wojny światowej Kobro podpisała tzw. listę rosyjską - profaszystowską listę przeznaczoną dla Rosjan o poglądach antykomunistycznych. Podpisała, bo uprawniała ona do większego przydziału chleba, a rodzina Strzemińskich - z kilkuletnią wówczas córką Niką - żyła na granicy nędzy. Artystka zapłaciła za to po wojnie; w czasach stalinowskich skazano ją na więzienie za odstępstwo od narodowości.
Po wojnie małżeństwo Strzemińskich rozpadło się. Katarzyna Kobro żyła na granicy nędzy, nie znalazła pracy, chorowała. Zmarła w osamotnieniu 21 lutego 1951 roku. Zachowało się bardzo niewiele, bo zaledwie około 40 jej prac, m.in. niewielkie rozmiarami konstrukcje nazywane "kompozycjami przestrzennymi".
Dorobek artystyczny Kobro i Strzemińskiego stał się zalążkiem największego w Europie Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Łodzi. Łódzka kolekcja muzealna powstawała dzięki darom od twórców. Znajdują się w niej dzieła m.in. artystów z kręgu kubizmu, futuryzmu, dadaizmu, surrealizmu i unizmu. W zbiorach muzeum są także prace z zakresu sztuki nowych mediów, filmu eksperymentalnego i wideo.
(pj/PAP)