"Harnasie" i zakopiańskie wesela. Jak pracował Szymanowski?
Redaktor naukowa edycji źródłowo-krytycznej dzieł Karola Szymanowskiego podkreślała wyjątkowość III Symfonii na tle innych utworów impresjonistycznych. - Umiejętność ewokacji muzycznymi środkami ciszy i bezruchu - to właśnie różni muzykę Szymanowskiego od najbardziej dionizyjskich ustępów u Ravela, u którego ruch jest zawsze ukierunkowany linearnie. Tajemnica Szymanowskiego polega na tym, że jego symfonia wynurza się z ciszy, osiąga wielką apoteozę emocji, by znów się w tej ciszy zanurzyć.
W audycji rozkładaliśmy III Symfonię "Pieśń o Nocy" na czynniki pierwsze. Dyrygent Tomasz Bugaj tłumaczył, dlaczego partię solową częściej wykonują głosy sopranowe, zamiast tenorów, dla których kompozytor ją pierwotnie napisał. Śpiewak Ryszard Karczykowski wskazywał na najważniejsze momenty tekstu pieśni i prezentował, w jaki sposób ich znaczenie zmienia melodia. Z kolei dyrygent Henryk Wojnarowski opowiadał o śpiewaczce, która przez wiele lat była etatową wykonawczynią arcydzieła Szymanowskiego, i która pomogła uporać mu się z najtrudniejszym momentem partytury.
Filharmonicy Wiedeńscy najlepsi w wykonaniu III Symfonii Szymanowskiego
Pierwsze szkice III Symfonii powstały latem i jesienią 1914 roku w Tymoszówce. Szymanowski ukończyl utwór latem 1916 roku. III Symfonia "Pieśń o nocy" op. 27 została przeznaczona na tenor solo, chór mieszany i orkiestrę. Autorem poematu "Pieśń o nocy" był XIII-wieczny perski poeta i mistyk Dżalaluddin Rumi. Polski przekład tekstu, pióra Tadeusza Micińskiego (na podstawie niemieckiego tłumaczenia), ukazał się w warszawskim miesięczniku "Chimera" w roku 1905. Pełna, kompletna prezentacja III Symfonii odbyła się 3 lutego 1928 roku we Lwowie w interpretacji Stanisławy-Korwin Szymanowskiej oraz chóru i orkiestry pod batutą Adama Sołtysa.
***
Tytuł audycji: Spotkania po zmroku
Prowadzi: Beata Stylińska
Goście: Teresa Chylińska (redaktor naukowy edycji źródłowo-krytycznej dzieł Karola Szymanowskiego, autorka monografii kompozytora, która opracowała i opublikowała kompletną korespondencję Karola Szymanowskiego); Józef Kański (krytyk muzyczny), Ryszard Karczykowski (tenor) i Anna Lubańska (sopran), oraz dyrygenci Henryk Wojnarowski i Tomasz Bugaj.
Data emisji: 29.03.2017
Godzina emisji: 21.30
bch/mc
