W przeciwieństwie do wielu innych regionów Polski, Podlasie nie miało dotąd monografii poświęconej strojom. Tę sytuację zmieniły Aleksandra Plutą z Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej i etnograf Elżbieta Piskorz-Branekova, największa w Polsce znawczyni tematyki strojów ludowych.
- Podlasie miało to nieszczęście, że już od czasów po drugiej wojnie światowej zostało podzielone na trzy województwa: lubelskie, mazowieckie i podlaskie. Jest bardzo źle, jeśli chodzi o ikonografię, badania terenowe. Miałam poważne wątpliwości, czy podołam temu zadaniu - mówiła w audycji Piskorz-Branekova. Jednak na podstawie dokładnej kwerendy w wielu muzeach i obejrzeniu dostępnych eksponatów udało się dokonać czegoś wielkiego i zebrać rozproszone informacje i w spójną narrację.
Podlasie to bardzo różnorodny pod względem etnicznym, wyznaniowym i kulturowym region. Od wielu wieków mieszały się tam narodowości, religie, tradycje. Przez to może wyróżnić tam trzy główne grupy kostriumologiczne. Pierwsza biegnie od od Łomży przez Zambrów, Ciechanowiec po Siematycze, czyli historyczne Mazowsze. Druga to okolice Białegostoku, a trzecia dotyczy Bielska Podlaskiego i Hajnówki.
Głównym punktem zainteresować badaczek są spódnice, to one łączą wszystkie regionalne stroje. - Każda z nich jest inna jeżeli chodzi o tkaninę z której została wykonana, wszystkie są w zasadzie samodziałowe, ale najpiękniejsze są wszelkie kraciaki, spódnice zupełnie gładkie, a także mieniste. - Mieniste, czyli wykonane z tkaniny, w której wątek i osnowa są w zbliżonych kolorach, dzięki czemu spódnica się mieni. - To setki spódnic, ale nie znalazłam żadnej podobnej do innej, każda jest inna- mówiła Piskorz Branekova.
Autorki już planują następną część serii, poświęconą stroną północnej części województwa podlaskiego, Sejn Suwałk, strojów litewskich, z okolic Augustowa, Sokółki, Dąbrowy Białostockiej.
***
Tytuł audycji: folkowy Poranek Dwójki
Prowadził: Piotr Kędziorek
Data emisji: 10.09.2022
Godzina emisji: 9.10
