14:45 Dwójka Jest taki obraz 6.09.2020.mp3 Anselm Kiefer "Wnętrze" (Jest taki obraz/Dwójka)
"Przy stole z Hitlerem". Wilczy Szaniec od kuchni
W planach Hitlera, Germania miała stać się stolicą świata po oczekiwanym zwycięstwie w II wojnie światowej. Pierwszy architekt Trzeciej Rzeszy budował ją od 1937 do 1943 roku. Olbrzymich rozmiarów Nowa Kancelaria Rzeszy powstała w zaledwie 9 miesięcy, otwarto ją w 1938 roku. Jednak podczas wojny niewiele się w niej działo – w sali posiedzeń rządu nie odbyło się żadne oficjalne spotkanie.
Sala mozaikowa, zaplanowana jako miejsce spotkań Hitlera z oficjalnymi gośćmi, wyłożona była blokami czerwonego marmuru i dekorowana kamiennymi mozaikami. Odbyła się w niej tylko jedna uroczystość – ceremonia pogrzebowa dr. Fritza Todta, architekta projektującego infrastrukturę dla armii. To o tyle istotne, że w centralnym punkcie obrazu Kiefera znajduje się coś na kształt stosu pogrzebowego. Czy jest to stos pogrzebowy architekta, czy Trzeciej Rzeszy, czy cywilizacji w ogóle – to już kwestia interpretacji. Fotografia, którą posłużył się Kiefer, przedstawiała salę mozaikową w jej najlepszym okresie. Na obrazie budowla jest w stanie rozkładu i destrukcji – spadają szyby z przeszklonego dachu, murszeją i odpadają architektoniczne elementy wnętrza.
Sala mozaikowa, wraz z całym budynkiem kancelarii, została zburzona przez Armię Czerwoną w 1945 roku. Jednak w obrazie Anselma Kiefera, współczesnego wybitnego malarza niemieckiego, popada w naturalną ruinę. Kiefer zobrazował czarne proroctwo Hitlera i jego architekta Alberta Speera – jeśli kiedykolwiek historia doprowadzi III Rzeszę do upadku, to jej ruiny mają przypominać o jej wielkości. Tak, jak ruiny starożytnego Rzymu, czy Sumeru, świadczą o wielkich cywilizacjach przeszłości. No cóż, czerwonymi marmurami z sali mozaikowej wyłożona jest berlińska stacja metra Mohrenstrasse, użyto je również po wojnie do zbudowania pomnika wdzięczności Armii Czerwonej…
***
Tytuł audycji: Jest taki obraz
Prowadził: Michał Montowski
Gość: dr Grażyna Bastek
Data emisji: 6.09.2020
Godzina emisji: 14.45
