Malarstwo nie jest tematem, którym chętnie zajmują się współczesne media. Jeśli telewizyjny czy prasowy odbiorca spotyka materiał o jakimś malowidle, wiąże się to najczęściej z czymś sensacyjnym (choćby z metaforyczną wiadomością o unicestwieniu najsłynniejszego obrazu świata…). – Kradzież, zniszczenie, gigantyczna cena. To pomaga sztuce przedrzeć się na pierwsze strony gazet – mówiła dr Grażyna Bastek, historyk sztuki znana słuchaczom Dwójki z cyklu "Jest taki obraz". W dyskusji, w której uczestniczyli również: prof. Maria Poprzęcka oraz prowadzący "Sezon na Dwójkę" Michał Montowski, rozmawiano o tym, jak popularyzować sztukę, jak mówić o obrazach, jak uczyć się je oglądać.
W rozmowie przywołano między innymi przykład dzieła, które mówiąc językiem marketingowym, sprzedało się znakomicie. Na czym polega fenomen "Mony Lisy", że wizerunek ten niezmiennie przyciąga tłumy turystów do Luwru, że rozpala wyobraźnię uczonych i artystów? Trudno o jednoznaczną odpowiedź. Wiąże się to może z tym, że – jak mówiła Maria Poprzęcka – dzieje "Mony Lisy" to nie dzieje obrazu, a dzieje wyobrażenia przedstawionej na nim kobiety. Znakomita badaczka podkreśliła również, jak swoiście niszcząco wpływa na sztukę wykorzystanie jej w popkulturze, nadprezentacja wizerunku w kulturze masowej. – Ten nieszczęsny obraz dla kultury jest stracony – mówiła. – Został już całkowicie unicestwiony przez te wszystkie popkulturowe użycia i nadużycia. Jego już właściwie nie ma.
Główna część dyskusji dotyczyła jednak właściwej - dostosowaniej do konkretnych odbiorców, nowoczesnej - popularyzacji sztuki.
- Uważam, że upowszechnianie sztuki, wychodzenie ze swoich uniwersyteckich katedr, docieranie do publiczności, która czasem wcale na nas nie czeka to społeczny obowiązek uczonych - podkreślła prof. Poprzęcka.
Dr Grażyna Bastek opowiadała o swoim udziale w popularnym Dwójkowym cyklu "Jest taki obraz", wysłuchaliśmy fragmentów dwóch archiwalnych audycji (w jednej z nich usłyszeliśmy zrekonstruowany głos... Mony Lisy!), rozmowa dotyczyła m.in. również radiowego zachęcania do sztuki.
W audycji nie zabrakło także wzmianki o nowo wydanej książce dr Grażyny Bastek "Warsztaty weneckie- Bellini, Giorgione, Tycjan, Tintoretto" (Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego).To pierwsza w Polsce publikacja prezentująca, uzyskaną dzięki najnowszym badaniom fizykochemicznym, wiedzę o weneckich warsztatach artystycznych, o technikach mistrzów Serenissimy i używanych przez nich materiałach malarskich. Książka szczegółowo omawia funkcjonowanie warsztatów artystycznych największych weneckich mistrzów: Giovanniego Belliniego, Giorgiona, Tycjana i Tintoretta.
Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy odresowanej "do tych, do których przemawiają obrazy".
W galerii - fragmenty książki dr Grażyny Bastek.
