Bruno Schulz: "Sklepy cynamonowe" - nowe wydanie genialnego dzieła

- Obok Miłosza i Gombrowicza Schulz jest najbardziej znanym polskim nazwiskiem w literackim świecie. Ludzie spoza naszego kręgu kulturowego uczą się języka polskiego, który jest językiem potwornie trudnym, właśnie po to, by tłumaczyć jego twórczość - mówiła w Dwójce Agata Tuszyńska, pisarka i poetka.

Bruno Schulz - autoportret przy pulpicie

Foto: Marek Skorupski / Forum

• Niedawno ukazało się nowe wydanie zbioru opowiadań pt. "Sklepy cynamonowe", którego autorem jest Bruno Schulz
• Pisarz ten jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych polskich literatów na świecie
• Zdaniem pisarki i poetki Agaty Tuszyńskiej tym, co stanowi o wartości tej literatury, jest "barokowy język" - niezwykle misterny, gęsty, pełen ozdobników

Bruno Schulz to artysta wszechstronny: prozaik, krytyk, malarz, rysownik, grafik. Żył i tworzył w Drohobyczu, a jego debiutem wydawniczym były "Sklepy cynamonowe", zbiór poetyckich opowiadań z 1934 roku. Trzy lata później ukazała się kolejna książka pisarza zatytułowana "Sanatorium pod klepsydrą".

Siła misternie zaplatanych zdań

Dziś "Sklepy cynamonowe" są uznawane za jedno z najbardziej oryginalnych dzieł literatury polskiej - właśnie ukazało się ich nowe wydanie.

- Schulz wydał jedynie dwa małe zbiory krótkich tekstów, ten dorobek ilościowo jest bardzo skromny, a jednak ma tak niezwykłą siłę w owych bardzo misternie zaplatanych zdaniach, że zyskał taki rozgłos - przekonywała Agata Tuszyńska.

Jak przyznała, dziś jest "schulzomanką", ale w młodości Schulz nie należał do jej ulubionych pisarzy.

- Myślę, że do prozy Schulza trzeba dorosnąć, ja bym jej nie serwowała bardzo młodym ludziom, szczególnie dziś, w XXI wieku, bo jednak piszemy w tej chwili nieco inaczej i owa barokowa złożoność Schulza - tekst niezwykle gęsty, pełen ozdobników i przymiotników - może wydać się męcząca - wyjaśniała.

Nauczyć się polskiego, by przetłumaczyć Schulza

 "Sklepy cynamonowe" odniosły międzynarodowy sukces i zostały przetłumaczone na kilkadziesiąt języków.

- Zetknęłam się z bardzo wieloma tłumaczami Brunona Schulza. Ludzie spoza naszego kręgu kulturowego uczą się języka polskiego, który jest językiem potwornie trudnym, właśnie po to, by tłumaczyć jego twórczość, żeby owe meandry "Sklepów cynamonowych" móc przełożyć na swój język - fiński, norweski, ukraiński, angielski (to już jest chyba nieco łatwiejsze) - mówiła Agata Tuszyńska.

Przez utwory Schulza przewijają się motywy z tradycji żydowskiej i biblijnej, chociaż sam autor przyznawał, że sięgał też po tradycję pogańską. Szczególnie często pojawiają się dwa motywy zaczerpnięte z tradycji żydowskiej: księgi i mesjanizmu.

Posłuchaj

18:01 Dwojka_wybieram_Dwojke 2022_02_23-16-27-55.mp3 Agata Tuszyńska o fenomenie twórczości Brunona Schulza (Wybieram Dwójkę)

 

Rok 2022 ogłoszono rokiem Brunona Schulza - obchodzimy bowiem 130. rocznicę urodzin i 80. rocznicę tragicznej śmierci artysty. Publikacja "Sklepów cynamonowych" w 1934 roku wywołała sprzeczne reakcje – od zachwytów po krytykę. Po wojnie, w czasach stalinowskich, twórczość Schulza była oficjalnie zwalczana. Została odkryta na nowo po 1956 roku za sprawą Jerzego Ficowskiego.

Czytaj także:

• "Bruno Schulz jest przez kino wciąż do odkrycia"
• Kobiety, ich nogi i buciki. Fascynacje Schulza

***

Tytuł audycji: Wybieram Dwójkę

Prowadził: Jakub Kukla

Gość: Agata Tuszyńska (pisarka, poetka i reportażystka)

Data emisji: 23.03.2022

Godzina emisji: 16.30

mg