Czym jest Europa Nostra?
Europa Nostra to europejskie zrzeszenie instytucji zajmujących się dziedzictwem kulturowym i naturalnym. Organizację założono w 1963 roku w Paryżu. Jej celem jest propagowanie, ochrona i działanie na rzecz dziedzictwa. Członkowie Europa Nostra działając w przeszło 40 krajach, są uznawani za najbardziej reprezentatywną sieć dziedzictwa kulturowego w Europie. Czym się zajmują? Międzynarodowym dialogiem, promocją osiągnięć wokół dziedzictwa kulturowego i naturalnego, działaniem przeciw degradacji i zagrożeniu dziedzictwa. Organizacja współpracuje m.in. UNESCO, UE, Radą Europy.
Co roku do 30 osiągnieć w dziedzinie dziedzictwa nagradzanych jest nagrodą organizacji Europa Nostra. Projekty startują w pięciu kategoriach: Konserwacja i adaptacja; badania; edukacja, szkolenia i umiejętności; zaangażowanie obywateli i podnoszenie świadomości; mistrzowie dziedzictwa. Ponadto projekty walczą o Grand Prix a także - za pośrednictwem głosowania internetowego - o Nagrodę Publiczności.
Nagroda pozwala zwycięskim podmiotom na lepszą rozpoznawalność na arenie międzynarodowej czy możliwość pozyskania większej liczby funduszy na rozbudowanie działalności.
Łucja Cieślar i Paulina Adamska z nagrodą Europa Nostra; fot. Serfenta
Stowarzyszenie Serfenta z nagrodą Europa Nostra 2024
Stowarzyszenie Serfenta to stacjonująca w Cieszynie organizacja, zajmująca się promocją tradycyjnego rzemiosła - szczególnie plecionkarstwa - w całej Polsce. W czerwcu tego roku Serfenta otrzymała prestiżową nagrodę Europa Nostra 2024, w środowisku nazywaną "Noblem dziedzictwa kultury". Model Rewitalizacji Rzemiosła stworzony przez Serfentę został nagrodzony jako jeden z 26 laureatów z 18 krajów. 6 września w Cieszynie odbędzie się uroczyste wmurowanie nagrody w elewację kamienicy, w której znajduje się siedziba Stowarzyszenia.
W związku z wygraną Stowarzyszenia Serfenta, o jego działalności i kondycji plecionkarstwa w Polsce opowiada w "Źródłach" Łucja Cieślar związana z Serfentą od zarania.
Serfenta
Od 16 lat tworzą zajęcia edukacyjne, wystawy, konferencje. Jeżdżą na badania terenowe, obserwują i dokumentują wciąż żywe przejawy plecionkarstwa nie tylko w Polsce, ale w Europie i na świecie. Członkinie stowarzyszenia Serfenta ciekawi wymiana kulturowa wokół plecionkarstwa z różnych stron globu.
"W ciągu 16 lat przemierzyłyśmy tysiące kilometrów, żeby wiedzieć o plecionkarstwie wszystko. Zarówno w skali Polski jak i świata. Pracujemy, by zachować tradycję i mądrość przekazywane przez pokolenia. Specjalizujemy się nie tyle w zachowaniu niematerialnego dziedzictwa, ile w sprawianiu, aby było wciąż żywe, atrakcyjne i przydatne ludziom, którzy współcześnie żyją. Dlatego podchodzimy do rzemiosła w sposób bardzo otwarty, skupiamy się nie tylko na produkcie, ale też na wszystkim tym, co doświadczenie wyplatania może dać człowiekowi dzisiaj. Tradycję i tradycyjne umiejętności traktujemy jako istotny punkt wyjścia do tego, aby szukać nowych dróg rozwoju. Mamy doświadczenie w projektowaniu nowoczesnych produktów i usług rzemieślniczych. Stworzyłyśmy autorski Model Biznesowy, pracy z niematerialnym dziedzictwem kultury Innowacyjny Model Revitalizacji Rzemiosła" piszą o sobie.
Plecionkarstwo ważne, bo...?
- Zaprojektowałyśmy rozwiązania dla rzemiosła plecionkarskiego. Głównym rozwiązaniem, które proponujemy to zmiana mniej produktów - więcej doświadczeń. Za to też zostałyśmy nagrodzone w dziedzinie edukacja nagrodą Europa Nostra: proponujemy, by jak najwięcej ludzi mogło choć raz w życiu spróbować własnymi rękami, własnym nosem, uszami - bo rzemiosło pachnie, ma dźwięki i jest ściśle powiązane z naturą - spróbować jak to jest coś zrobić. To coś więcej, niż doznania sensoryczne. Kiedy ręce pracują, głowa odpoczywa. Taki relaks zawarty w pracy ręcznej to coś, czego wielu poszukuje. A my to mamy. Mamy to w rzemiośle, mamy to w Polsce. Ale często panuje przekonanie, że rzemiosło jest trudne i hermetyczne. Nasza "rewolucja" polega na cyklu podstawowych warsztatów plecionkarskich, które pozwalają takiemu bardzo początkującemu uczestnikowi osiągnąć fajny efekt, spotkać się z naturą, zaczerpnąć ogrom wiedzy o rzemiośle, połączeniu z własną kulturą - mówi Łucja Cieslar.
W audycji ponadto:
- Odwiedziliśmy także festiwal Po rzece! w Księżych Młynach (Sieradzkie). naszym przewodnikiem po festiwalowym alfabecie - sieradzkich rytmach, muzykantach, tańcach - był Mateusz Dobrowolski,
- Rozmawialiśmy ze śpiewaczką z Sieradzkiego - Sabiną Trelą.
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadziła: Aleksandra Stec
Data emsji: 2.09.2024
Godzina emisji: 15.15