W folkowym Poranku Dwójki zapraszamy państwa do udziału w tegorocznym Targowisku Instrumentów, wydarzeniu które od lat towarzyszy festiwalowi Wszystkie Mazurki Świata. Na Targowisku spotykają się twórcy instrumentów, tych bardziej i mniej tradycyjnych, a także kolekcjonerzy, stroiciele, badacze, muzykolodzy i muzycy, którzy szukają tu czegoś dla siebie. Wiosenny festiwal, a wraz z nim Targowisko Instrumentów już za pasem! Wszystkie Mazurki Świata odbędą się w dniach 25-29 kwietnia. O Targowisku w audycji opowiadał jego organizator, Piotr Piszczatowski.
Przeczytaj także:
O działaniach Pracowni Muzyki Tradycyjnej
Jak obraz Breugla
- Jeśli Państwo przyjadą na targowisko, zobaczą setkę tych twórców. Skojarzy się to z ruchomym obrazem ze średniowiecza. Ja często, patrząc na to, myślę o Breuglu czy o filmie Lecha Majewskiego „Młyn i Krzyż”. Zawiadowanie tym szalonym zjawiskiem sprawia, że jestem najszczęśliwszy na świecie! Co chwila wskakuję w nowy mikrokosmos. Na pytanie, czy ta twórczość jest żywa, odpowiadam: „Tak”! – podkreślał w żywej ekscytacji Piotr Piszczatowski – Z drugiej strony, kiedy pójdziemy do komisu z instrumentami, niewielu znajdziemy tam polskich twórców. 2%? Może się mylę, może 10%? Tu musimy pamiętać o trudnych czasach II wojny światowej. Targowisko wpisuje się dla mnie w ducha odnowy tego ruchu.
Przypadek harmonii
Dla samego Piszczatowskiego przygoda z polskimi instrumentami tradycyjnymi zaczęła się jeszcze na studiach. Wtedy trafił na warszawskiej Pradze na Franciszka Krasnodębskiego – mistrza budowy harmonii trzyrzędowej. Piszczatowski przyznaje, że nie spodziewał się, że warsztat pana Franciszka przetrwa – miał odejść wraz ze starym mistrzem. Tymczasem pewnego dnia twórca harmonii dzwoni i mówi: „Przychodzi tu do mnie taki pan na nauki. To będzie moja przyszłość”. W wyobraźni Piotra Piszczatowskiego „uczeń” miał około czterdziestki. Ale nie. Czeladnikiem pana Franciszka okazał się 16-letni Tomasz Tulpan. Dwa lata przychodził do starego mistrza na nauki. Obecnie sam jest już mistrzem budowy i naprawy harmonii i akordeonów!
Co Piotr Piszczatowski podkreśla, zaskakujące – i łatwe do zauważenia na Mazurkowym Targowisku – jest to, że co roku przybywa kolejnych młodych ludzi, którzy poświęcają się sztuce tradycyjnej budowy instrumentów.
13 lat Targowiska Instsrumentów
Targowisko Instrumentów zwieńczy festiwal Wszystkie Mazurki Świata – odbędzie się 29 kwietnia. Tym razem cały festiwal powraca do Fortecy Kręglickich, tam odbędzie się i to wydarzenie.
Inne odsłony Targowiska Instrumentów:
Inicjatywie od lat towarzyszy strona internetowa, która przedstawia poszczególnych twórców. Obecnie znajdziemy na niej 140 mistrzów, ale – podkreślmy – to absolutnie nie wszyscy! Co chwila pojawia się ktoś nowy! Piotr Piszczatowski jest zachwycony połaciami twórczości i odkrywaniem kolejnych twórców. Co warto podkreślić, nie tylko instrumentów ludowych! Na Targowisku obok twórców pracujących w tradycyjnych technikach, wystawiają swoje prace także klasyczni lutnicy. Wspólnym mianownikiem dla nich wszystkich jest wynalazczość.
- Uczę się podczas spotkań z ludźmi. Nauczyłem się umiłowania różnorodności. Kontrastowych różnic pomiędzy twórcami. – wskazuje Piotr Piszczatowski – Cechą wspólną tych wszystkich osób jest wynalazczość, innowacja, nieprawdopodobne umiłowanie zawodu. Podam przykład: od kilku lat patrzę z fascynacją na twórczość Marka Kudriawcowa. Jeszcze w dzieciństwie przybył do nas z Białorusi. Jest chemikiem, naukowcem, twórcą instrumentów… i cyrkowcem! Jest po prostu wynalazcą. Stworzył na przykład Ligularion, to taka rozbudowana kalimba… choć obawiam się, że Marek nie pozwoliłby tak o tym powiedzieć. To wielki instrument, a każdy jego języczek robiony jest z innego stopu metalu. Czysta alchemia!
Jak wspomina Piotr Piszczatowski, rekordowe spotkanie na Targowisku Instrumentów liczyło około 120 wystawców, przy podziale: 100 osób z całej Polski i 20 z zagranicy. Jak będzie tym razem? Sprawdzimy już 29 kwietnia br.! Twórcom i kolekcjonerom instrumentów przypominamy – nabór na tegoroczne wydarzenie trwa do 31 marca! Szczegóły i formularz zgłoszeniowy dostępne są na stronie Targowiska.
Aleksandra Faryńska ćwiczy grę na Uilleann pipes Tomasza Hałuszkiewicza na Targowisku Instrumentów
Do tego w audycji:
Wycinanki kiedyś były zawieszane na ścianach i w oknach – dziś można je oglądać na wystawach. 42 plansze z najpopularniejszymi wzorami wycinanki kurpiowskiej oraz podobiznami mistrzów wycinankarskich można podziwiać od najbliższej niedzieli w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej. Otwarcie wystawy uświetnią warsztaty wycinankarskie pod kierunkiem znakomitej twórczyni ludowej Wiesławy Bogdańskiej z Kadzidła. Wernisaż wystawy w samo południe we dworze z Bobry Wielkiej w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej.
03:51 PORANEK DWÓJKI Wycinanka kurpiowska.mp3 Wycinanka Kurpiowska (Dwójka/Poranek Dwójki)
„Między Osławą a Jasiołką, Łemkowszczyzna wschodnia w latach 1918-1939” – taki tytuł nosi praca dr. Huberta Ossadnika z Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
06:04 PORANEK DWÓJKI łemkowszczyzna Danak.mp3 Łemkowszczyzna Wschodnia (Dwójka/Poranek Dwójki)
Kontynuujemy muzyczno-etnograficzną wycieczkę po polskich górach, w której przewodniczką jest Dorota Majerczyk. Dziś, w cyklu „Od Olzy do Sanu. Ludzie gór” zapraszamy na spotkanie z Góralami Babiogórskimi.
Już niedługo 17 marca, dzień św. Patryka. Z niecierpliwością czekają na niego miłośnicy kultury celtyckiej, którzy w tym roku świętować mogą przy melodiach z najnowszej, piątej już płyty kultowego zespołu Beltaine. Grupa, kojarzona z muzyką irlandzką, sięga jednak po szersze inspiracje, w których znajdują się world music, muzyka bretońska, balfolkowa, a także eksperymentalna i elektroniczna. Na tę twórczą mieszankę składa się – jak mówi Space Pierre, perkusista zespołu – sztafeta pokoleń. On i flecista Jakub Szczygieł przypominają historię tej grupy oraz mówią o nowym albumie „Observer”.
08:39 PORANEK DWÓJKI Beltaine do Poranka.mp3 Beltaine i nwy album Obsercer (Dwójka/Poranek Dwójki)
Posłuchaj:
Playlisty Folkowego Poranka Dwójki na Spotify
Słuchaliśmy:
7.09 Redi Hasa & Maria Mazzotta Del cielo e della terra (5:15)
7.16 trad. Nuty wierchowe: Ej jesce mnie matusia, ej w kolebeczce miała / Cemuś jesce nie powiedziała (nuta krzesana po dwa) / Niżni hamer, leśny hamer, wyk. Sebastian Karpiel-Bułecka (skrzypce prym, śpiew), Wojciech Topa (skrzypce sekund, śpiew), Bartłomiej Kudasik (skrzypce sekund, śpiew), Józef Chyc (basy, śpiew) (4:08)
7.27 Johann Pachelbel Kanon D-dur P. 37, wyk. La Centifolia, Leila Schayegh (skrzypce, dyr.) (3:26)
7.32 Portico Quartet Pompidou (3:10)
7.37 Dafné Kritharas La Roza Enflorece (3:13)
7.45 Astor Piazzolla Fuga y Misterio, wyk. Vincent Peirani (akordeon), Emile Parisien (saksofon) (3:33)
7.55 Bratsch Opa Ni Nanai (6:04)
8.02 Antonio Vivaldi Canto de Gl'ucelli według koncertu skrzypcowego E-dur op. 8 nr 1 "Wiosna" z cyklu „Cztery Pory Roku”, aranż. Bo Wiget & Martin Ripper, wyk. Lautten Compagney Berlin, Wolfgang Katschner (dyr.) (6:14)
8.08 VOŁOSI Gajdosz (2:44)
8.18 Paolo Fresu Drexciya, wyk. Lars Danielsson (kontrabas), Paolo Fresu (trąbka) (1:44)
8.25 Buda Folk Band Tengerpart (5:17)
8:33 trad. Nuty weselne: Weźmiemy cię do kumory / Pamiętaj se Hanuś / Kie cie bedom cepić / Dałabym ci dała / Jak zapłacił, pochwalony, wyk. Jan Karpiel-Bułecka (skrzypce prym, śpiew), Andrzej Frączysty (skrzypce sekund, śpiew), Bartłomiej Kudasik (skrzypce sekund, śpiew), Józef Chyc (basy, śpiew), Bogusława Stoch-Kudasik (śpiew), Elżbieta Porębska-Mędoń (śpiew) (4:19)
8.45 Jan Sebastian Bach Largo z koncertu klawesynowego nr 5 f-moll BWV 1056, wyk. The Swingle Singers (3:00)
8.55 Håkon Kornstad Petrus (7:57)
9.08 trad. Nella, wyk. Salentorkestra (3:40)
9.21 Anonim Voglio una casa, wyk. Rosemary Standley (śpiew), Dom La Nena (wiolonczela) (3:10)
9.26 trad. O nutach drobnych i krzesanych / nuty krzesane: staroświecka, trzy a raz, ze starej, wieczna, wyk. Bolesław Karpiel-Bułecka (skrzypce prym, zapowiedzi), Władysław Obrochta (skrzypce sekund), Jan Palider (skrzypce sekund), Władysław Gąsienica-Brzega (skrzypce sekund), Jan Gąsienica-Bednarz (basy) (4:29)
9.38 Daniel Herskedal The Vernal Equinox (1:48)
9.49 Stanislav Palúch Trana Nanna, wyk. Il Suonar Parlante Orchestra, Vittorio Ghielmi (dyr.) (2:59)
9.53 François Couperin Les barricades mystérieuses, aranż. Jean-Philippe Viret, wyk. Jean-Philippe Viret (kontrabas), David Gaillard (altówka), Sébastien Surel (skrzypce), Eric-Maria Couturier (wiolonczela) (5:29)
***
Tytuł audycji: folkowy Poranek Dwójki
Prowadził: Piotr Kędziorek
Gość: Piotr Piszczatowski
Data emisji: 11.03.2023
Godzina emisji: 9.30
