Wiosenne harmonie

Ostatnia aktualizacja: 21.03.2025 13:00
Co pojawienie się harmonii na wsi zmieniło w tradycyjnej obrzędowości, co w śpiewie? Jak grali pierwsi harmoniści, którzy wcześniej słyszeli tylko skrzypce? Między innymi na te pytania odpowie prof. Andrzej Bieńkowski w audycji Źródła!
Audio
  • Andrzej Bieńkowski o harmonii w polskiej muzyce (Dwójka/Źródła)
Nagrania w Klwowie w 1995 roku Wacław Rek skrzypce, Jan Michalski harmonia, Józef Michalski, syn Jana, baraban
Nagrania w Klwowie w 1995 roku Wacław Rek skrzypce, Jan Michalski harmonia, Józef Michalski, syn Jana, barabanFoto: Andrzej Bieńkowski / Muzyka Odnaleziona

Dziś opowieść o harmonii ale...w kontekście skrzypiec. Jak grali pierwsi harmoniści, którzy wcześniej słyszeli tylko skrzypce? Jak z tymi skrzypcami się zgrywali i jak dogadywali ze skrzypcami? 

Jan Michalski 

Wśród pionierów, którzy pierwsi sprowadzili harmonię trzyrzędową na wieś, był Jan Michalski (1916-1998) z Klwowa. Gdy miał 15 lat, pracował w Warszawie na budowie, usłyszał tam harmonię i zachwycił się nią. Kupił używany instrument na bazarze i przyjechał z nim na wieś. Musiał użyć całego swego muzycznego talentu i wyobraźni do „przetłumaczenia” mazurków i oberków skrzypcowych na strój i możliwości harmonii. Michalski mówił, że ludzie na wsi, jak usłyszeli harmonię, „to mało się nie powściekali”, tak się podobała. Odtąd miał do ogrania wszystkie najlepsze wesela, pary odkładały śluby, żeby tylko Michalski na nich zagrał. [mat. Muzyka Odnaleziona]

plakat festiwalu FolkOFF/ON plakat festiwalu FolkOFF/ON

Offowy Festiwal Folkowy FolkOFF/ON

W drugiej części audycji Mariusz Żwierko opowie o pierwszej odsłonie festiwalu "FolkOFF/ON", który rozpocznie się już jutro Terminalu Kultury Gocław w Warszawie. Organizatorzy piszą o nim:

Festiwal FolkOFF/ON – jedyny w Warszawie, odbywający się na Pradze-Południe – który ma być przestrzenią do spotkania tradycji i współczesności, różnych podejść do folkloru – nie tylko tanecznego i muzycznego – oraz okazją do prezentacji dorobku zespołów inspirujących się tańcem i muzyka ludową. To także okazja do wspólnej kreacji, a także integracji warszawskiego i ogólnopolskiego środowiska folklorystycznego i folkowego.

Pomysł na festiwal jest wynikiem współpracy zespołu Woda na Młyn oraz Terminala Kultury Gocław. FolkOFF/ON to z jednej strony koncerty oraz widowiska taneczno-muzyczne, z drugiej zaś wydarzenia towarzyszące o tematyce antropologicznej.

Tegoroczny motyw przewodni festiwalu to góry. Chcemy pokazać, jak warszawskie zespoły tańca ludowego oraz innych stylów tanecznych inspirują się dziedzictwem Karpat – od Bieszczad po Beskid Żywiecki. Nie zabraknie także akcentów warszawskich i nadwiślańskich, lokalnych. 

***

Tytuł audycji: Źródła 

Prowadzili: Andrzej Bieńkowski i Piotr Dorosz

Data emisji: 21.03.2025

Godzina emisji: 12.00

mg