Źródła - magazyn kultury ludowej
2019/08/29
15:15
Tytuł |
Źródła - magazyn kultury ludowej
2019/08/29
15:15
|
Prowadzący |
Kędziorek Piotr
|
Opis |
Wspomnienia Franciszka Jakowczyka- polskiego mieszkańca wsi Dowbysz na Ukrainie z czasów II Wojny Światowej i sowieckiego łagru. Wspomnienia nagrane podczas wyprawy RCKL do Polaków na Żytomierszczyznę wiosną 1995 roku. Franciszek Jakowczyk Franciszek Jakowczyk urodził się w 1928 r. w Samołowiczach w powiecie Wołkowysk w przedwojennym woj. białostockim, w rodzinie inteligenckiej. Jego ojciec Włodzimierz był wojskowym i w czasach I wojny światowej służył w Legionach Piłsudskiego. Matka Anna pracowała jako nauczycielka historii w szkole wiejskiej. Po 1945 r. teren znalazł się w granicach Białorusi i ZSRR.
Jako 16-latek Jakowczyk zaciągnął się w szeregi AK i otrzymał pseudonim "Karny". Uczestniczył w wielu akcjach zbrojnych. W 1948 roku po zastrzeleniu szefa partii rejonu Mostowskiego Daniły Tomkowa i jego ochrony z NKWD musiał się ukrywać, ale został aresztowany i skazany na 25 lat łagrów. Udało mu się zbiec z łagru, został jednak złapany i usłyszał ponowny wyrok: kara śmierci - potem zamieniona na 25 lat pozbawienia wolności. Wyszedł na wolność dopiero w 1969 roku.
Próbował wyjechać do Polski w ramach repatriacji, ale otrzymał odpowiedź: "Nie podlega repatriacji ze względu na ciężką zbrodnię przeciwko narodowi ZSRR".
Po wyjściu z łagru - jak wspominał - "pojechał tam, gdzie Polska była niedaleko". Zamieszkał w Dołbyszu na Żytomierszczyźnie, w miejscu, gdzie na Ukrainie jest jedno z większych skupisk Polaków. Założył tam rodzinę, prowadził gospodarstwo.
Zawsze podkreślał, że nigdy nie zrzekł się polskiego obywatelstwa. W 2005 r. został wyróżniony polskim medalem Pro Memoria za zasługi w okresie II wojny światowej, a w maju 2008 roku otrzymał Kartę Polaka.
We wrześniu 2017 r. zmarła jego żona i został sam. W lutym 2018 r. Franciszek Jakowczyk przyjechał do Wrocławia, do swojej siostry Leokadii, by podjąć w Polsce leczenie. Zmarł we Wrocławiu 9 stycznia br. (za dzieje.pl)
Poza tym w magazynie relacja Mariany Kril z Festiwalu Na Rozstajnych Drogach.
|
Goście |
Krzysztof Butryn, Beata Oleszek, Karolina Czarli bajka, Franciszek Jakowczyk |
Playlista |
|
Tagi |
|
Prowadzący: Kędziorek Piotr
Goście: Krzysztof Butryn, Beata Oleszek, Karolina Czarli bajka, Franciszek Jakowczyk
Data emisji: 29.08.2019