Na cześć Bosonogiej Diwy

Ostatnia aktualizacja: 19.12.2021 18:00
Cabo Verde celebruje wielką artystkę Cesárię Évorę, organizując dwa specjalne koncerty z okazji jednocześnie rocznicy jej urodzin oraz śmierci. To wydarzenie ku pamięci Bosonogiej Diwy łączy muzyków z kilku krajów, retransmisji ich występu posłuchamy w poniedziałkowych "Źródłach".
Cesria Evora
Cesária EvoraFoto: shutterstock/Petros Tsonis

Cesária Évora przyszła na świat 27 sierpnia 1941 w Mindelo, mieście portowym Republiki Zielonego Przylądka, zmarła 17 grudnia 2011 roku na São Vicente. Jako jedna z siedmiorga rodzeństwa trafiła do sierocińca pod opiekę sióstr zakonnych, mając 10 lat. Po dwóch latach nauki gotowania i szycia rzuciła naukę. Jako 16-latka zaczęła występować w portowych barach w swoim rodzinnym mieście Mindelo. Wtedy też zarejestrowała pojedyncze nagrania dla radia. W 1975 przestała występować po paśmie niepowodzeń. Po pewnym czasie powróciła do muzyki, by nagrać dwie płyty: zbiorową, w Portugalii, wraz z innymi piosenkarkami z Republiki Zielonego Przylądka, oraz solową. Obie pozostały bez dużego rozgłosu.

W 1986 w Lizbonie poznała Francuza i mieszkańca Wysp Zielonego Przylądka, José da Silva, przyszłego agenta i producenta, który zaprosił 47-letnią artystkę do Paryża. Dwa pierwsze albumy: La Diva aux pieds nus (1988) i Distino di Belita (1990), stanowiły próbę zaistnienia na rynku. Kolejny, Mar Azul (1991), był pierwszym całkowicie akustycznym, po jego wydaniu zrodziło się określenie „Bosonoga diwa”. Trzeci album (1992), z tytułową piosenką Miss Perfumado i Sodade, sprzedał się w dziesiątkach tysięcy egzemplarzy, zdobywając złotą płytę. Po jego wydaniu zaśpiewała recital w paryskiej Olympii. Wkrótce potem ukazały się kolejne albumy: Cesária (1995) i Cabo Verde (1997), obydwa były nominowane do nagrody Grammy, a Évora uznana została za muzyczne odkrycie lat dziewięćdziesiątych. Po tym sukcesie podpisała nowe kontrakty z BMG France, dla którego nagrała albumy Café Atlantico i Sâo Vicente di Longe.

Cesária Évora wzięła udział w nagraniu muzyki do filmów: Bésame mucho w filmie Wielkie nadzieje Alfonso Cuaróna (1998) i Ausencia w filmie Underground Emira Kusturicy. Sama pojawiła się w epizodycznej roli matki młodego mieszkańca Wysp Zielonego Przylądka w filmie Pola Cruchtena Black Dju i w kilkuminutowej sekwencji w O Testamento do Senhor Napomuceno Francesca Manso. Śpiewała także w duetach, m.in. z Teofilo Chantre (Cabo Verde), Eleftherią Arvanitaki, Tanią Libertad, Adriano Celentano, Bernardem Lavilliers, a także, na życzenie Cesárii, z Charles’em Aznavourem. Chęć wspólnego zaśpiewania z Cesárią wyraziła nawet Madonna. Największy rozgłos zyskał utwór śpiewany w duecie z Salifem Keïtą na płycie Moffou – Yamore. Wydane także zostały remiksy jej piosenek – Club Sodade. W 2000 nagrała utwór „Embarcacao”, wraz z polską wokalistką Kayah, wydany na płycie YakaYaKayah. Na wydanym w 2006 roku albumie „Rogamar”, artystka zamieściła piosenkę nagraną w duecie z Dorotą Miśkiewicz „Um Pincelada” („Muśnięcie Pędzlem”). 

Jej płyta "Cesaria" uplasowała się na trzecim miejscu w naszym radiowym plebiscycie na najlepsze folkowe płyty ostatniogo 25-lecia "25 na 25".

W audycji przeboje artystki wykonają m.in. Morgadinho, Manuel de Novas, Consuelo Velázquez, José da Silva/Teófilo Chantre, Emilo Moret, Compay Segundo, Teofilo Chantre/Pedro German Ibanez, Elida Almeida, Jorge Monteiro, Ramiro Mendes i inni.

***

Na audycję "Źródła" w poniedziałek (20.12) w godz. 15.15-16.00 zaprasza Magdalena Tejchma.