"Filozofia i literatura to różne perspektywy stawiania pytań"

Ostatnia aktualizacja: 26.03.2018 10:00
- Te dwie dziedziny często ze sobą konkurują, choć nie są całkowicie odmiennymi sposobami opowiadania o człowieku. Platon jest przecież wielkim filozofem, a jego dzieła to zarazem świetna literatura – mówił w Dwójce dr Jan Tokarski.
Audio
  • Filozofia kontra literatura (Rachunek myśli/Dwójka)
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: Ken Felepchuk/Shutterstock

cialo_shutterstock_1200.jpg
"Doświadczenia cielesności nie możemy dzielić z innymi"

W audycji "Rachunek myśli" rozmawialiśmy z autorem zbioru esejów "Zderzenia", których jedną z tez jest stwierdzenie, ze co najmniej od czasów Platona między literaturą a filozofią istnieje swoiste napięcie. Filozofowie często podkreślają wyższość swoich esejów nad owocami pracy poetów i prozaików. Zarazem jednak nieustannie spoglądają na dzieła literackie.

- Platon wyganiał poetów ze swego idealnego państwa, ale jestem zdania, że filozof może u nich podglądnąć bardzo ciekawe problemy. Zapewne dlatego, że pisarze mają fundamentalną przewagę nad filozofami, którym łatwiej jest wziąć idee czy abstrakty za rzeczywistość. Literaci bywają o tyle bardziej roztropni, że nie wyciągają pochopnie zbyt ogólnych wniosków - powiedział dr Jan Tokarski.

Filozofowie szukają w literaturze inspiracji, metafor, które byłyby zbieżne z ich myślą, a także przykładów pozwalających zobrazować abstrakcyjną myśl. - Dążenie do jednoznaczności bywa jednak dla filozofów zabójcze, a zdolność zachowania wieloznaczności daje czasami wieczne życie literatom - stwierdził gość audycji przypominając, że myśl postmodernistyczna, która zniosła różnicę między filozofią a literaturą, uwikłała się w sprzeczności radykalnego relatywizmu.

Dlaczego filozofia i literatura konkurują w opisywaniu świata? Jakie trudności rodzi zatarcie granic między esejem a opowiadaniem? Czego od pisarzy uczy się filozof, a czego literat może nauczyć się od myślicieli? O tym w nagraniu audycji.

***

Tytuł audycji: Rachunek myśli 

Prowadzi: Michał Nowak

Gość: dr Jan Tokarski

Data emisji: 24.03.2018

Godzina emisji: 23.00

mko/pg

Czytaj także

Filozofia z Gombrowiczem w 6 godzin i kwadrans

Ostatnia aktualizacja: 16.01.2018 17:26
- Ta książka jest mistrzowskim dziełem wprowadzającym do problematyki filozoficznej w sposób tak precyzyjny, a jednocześnie prosty, że trudno sobie wyobrazić coś lepszego w tym gatunku - mówił o "Kursie filozofii w sześć godzin i kwadrans" Witolda Gombrowicza jego polski tłumacz Ireneusz Kania.
rozwiń zwiń