31 marca 1596 roku urodził się René Descartes, francuski uczony, ojciec filozofii nowożytnej.
Kartezjusz przyszedł na świat w szlacheckiej rodzinie francuskiej. Pochodzenie dało mu możliwość kształcenia się w kolegium jezuickim, a następnie na Uniwersytecie w Paryżu i Poitiers.
Większość dorosłego życia dzielił między Amsterdam i Paryż, z czego zdecydowanie preferował stolicę Holandii. Klimat intelektualny, w otwartych na nowe koncepcje Niderlandach, sprzyjał pracy Kartezjusza.
Francuz dokonał zwrotu w całej koncepcji filozoficznej. Głównego miejsca w jego rozważaniach nie zajmowała już kwestia natury bytu, jak to było w przypadku jego poprzedników, jej pozycję zajęły przemyślenia na temat granic i możliwości ludzkiego poznania.
– Kartezjusz zaczął od sceptycyzmu metodycznego. Sceptycyzm ma oczyścić pole, by na tym polu wznieść gmach wiedzy nowej, nieczułej na ostrze sceptycyzmu i krytyki – mówił prof. Adam Sikora w audycji Jana Owsińskiego z cyklu "Filozofia człowieka". – Oto indywiduum ma prawo powiedzieć "nie", określić się w negacji w stosunku do zastanego świata. W tym sprzeciwie manifestuje swoją wolność.
Centralną figurą filozofii Kartezjusza stał się człowiek. Zdaniem gości audycji Jana Owsińskiego wpływ na wykształcenie się kartezjańskiego antropocentryzmu miał pewien polski uczony.
14:19 filozofia człowieka.mp3 Audycja Jana Owsińskiego z cyklu "Filozofia człowieka" poświęcona Kartezjuszowi. (PR, 8.05.1985)
Poglądy filozofa wywołały burzliwe dyskusje w środowisku intelektualnym Europy Zachodniej. Sława Kartezjusza dotarła do mroźnej Szwecji. W 1649 roku Kartezjusz został zaproszony przez królową Krystynę na dwór szwedzki. Francuz był osobistym nauczycielem filozofii monarchini. Królowa wyznaczyła początek zajęć na 5 rano.
Surowy, skandynawski klimat nie służył przyzwyczajonemu do łagodnej francuskiej pogody filozofowi. Kartezjusz zachorował na zapalenie płuc i po niedługiej chorobie zmarł 11 lutego 1650 roku. Jego dziedzictwo przetrwało i odcisnęło się piętnem na cywilizacji europejskiej.
bm