Rosyjski mistrz w poszukiwaniu boskości

Ostatnia aktualizacja: 29.05.2015 11:50
Zapraszamy na retransmisję koncertu Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w 100. rocznicę śmierci Aleksandra Skriabina.
Robert Sterl Koncert fortpianowy (przy fortepianie - Aleksander Skriabin, dyryguje - Siergiek Kusewicki
Robert Sterl "Koncert fortpianowy" (przy fortepianie - Aleksander Skriabin, dyryguje - Siergiek KusewickiFoto: domena publiczna, wikipedia

Aleksander Skriabin, jeden z największych twórców modernizmu, uważał się za kompozytora-kapłana. Więcej nawet – chciał swą sztuką zbawić świat, czyli wyzwolić ducha z ciała. Ileż legend wokół niego, ileż zbiegów okoliczności: choćby fakt, że urodził się w święta Bożego Narodzenia (1872), umarł zaś podczas Wielkanocy (1915).

Znany jest głównie jako autor doskonałych utworów fortepianowych. Ale wszystkie je traktował jako przygotowania do dzieła swego życia – gigantycznego Misterium, którego nie dane mu było napisać. W perspektywie Misterium należy umieścić jego ilościowo niewielką, ale jakże doniosłą twórczość symfoniczną. Już jego II Symfonia c-moll op. 29, należąca jeszcze do okresu "prób i błędów", [...] przedstawia przeobrażenia duszy – od bierności, przez walkę, przez panteistyczne zjednoczenie z naturą (ptasie śpiewy, zwłaszcza w części centralnej), aż po afirmację sił twórczych.

Tę samą narrację znajdziemy w III Symfonii "Boskim poemacie" op. 43 (1902–1904): od niemocy w artykulacji boskości tkwiącej w człowieku (przeszkodą jest wyobrażenie Boga "zewnętrznego"), przez upojenie rozkoszami natury i erotyki, po przezwyciężenie kryzysu i manifestację boskiej mocy będącej udziałem twórczego człowieka (a właściwie – nietzscheańskiego nadczłowieka). Trzecia, mimo zewnętrznych podobieństw do Drugiej (tonacja, ptasie śpiewy, symbolika), jest świadectwem niezwykle szybkiego dojrzewania Skriabina-artysty.

[Marcin Trzęsiok]

***

Na retransmisję koncertu zapraszamy do "Filharmonii Dwójki" w piątek (29.05) w godzinach 19.00-22.00. Program poprowadzi Róża Światczyńska.

materiały promocyjne/mm/mc

Zobacz więcej na temat: MUZYKA muzyka klasyczna Rosja
Czytaj także

On nie szukał Boga. On Go znalazł

Ostatnia aktualizacja: 28.11.2013 17:50
- Pisanie muzyki musi sprawiać frajdę - mówił Henryk Mikołaj Górecki w rozmowie z Anną Skulską przy okazji swoich 75. urodzin. Wyjątkowy autentyzm kompozytora potwierdzają znawcy jego twórczości.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kto stoi za sukcesem opery Szymanowskiego?

Ostatnia aktualizacja: 12.05.2015 10:00
Czy dzieła Moniuszki i Pendereckiego mają szansę trafić, śladami "Króla Rogera", do Covent Garden, a potem do Metropolitan Opera? Zdaniem śpiewaczki Olgi Pasiecznik wystarczy odpowiedni lobbing.
rozwiń zwiń