15 lat w Unii Europejskiej to dla Polski synonim rozwoju, zwłaszcza tego artystycznego. Od 2004 roku polscy twórcy stali się pełnoprawnymi uczestnikami europejskiego życia artystycznego, a ich dzieła mają możliwość zaistnienia wśród odbiorców z całego kontynentu. Zgodnie z przekonaniem, że najwłaściwszym językiem świętowania tej rocznicy jest język sztuki, w 15. rocznicę wejścia Polski do UE wysłuchaliśmy m.in. Poloneza Wojciecha Kilara z filmu Pan Tadeusz, który nawiązuje do polskiej tradycji tańców narodowych, oraz IX Symfonii d-moll op. 125 Ludwiga van Beethovena, wykonanych przez Narodową Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia pod batutą Łukasza Borowicza.
- Dla współczesnych młodych ludzi bycie częścią Unii jest zupełnie naturalne, oczywiste, tak jakby zawsze tak było - mówił przed koncertem Łukasz Borowicz. - Dlatego trzeba szanować i przypominać swobodę, z kórej możemy dziś korzystać. Jest to ważne szczególnie w kontekście muzyki: przepływ inspiracji, pomysłów jest dziś nieporównywalny z przeszłością. Młode pokolenie ma przed sobą możliwości, o których można było tylko marzyć, kiedy ja jeszcze byłem studentem. Ale pamiętajmy też, że kultura zawsze była i jest polskim towarem eksportowym. Pod tym względem Polacy zawsze w Europie byli obecni.
Ludwig van Beethoven, którego IX Symfonia d-moll op. 125 wybrzmiała na scenie TWON pod batutą Borowicza, jest tworcą o szczególnym dla zjednoczenia Europy znaczeniu, zwłaszcza w przededniu obchodów 250. rocznicy jego urodzin, która przypada w roku 2020. Zwróceniem na to uwagi było połączenie jego kompozycji z tymi autorstwa młodego polskiego kompozytora Radzimira Dębskiego, odwołującymi się do muzycznych nurtów i gatunków współczesnej Europy i świata. Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia prowadzona przez Dębskiego wykonała dwa jego utwory: Crux i Historię Jazzu.
- Crux to mój najważniejszy młodzieńczy utwór, wykorzystujący jezyk według mnie ciągle szczery - tłumaczył jego powstanie Radzimir Dębski. - To dialog chaosu z porządkiem, artystyczna schizofrenia paranoidalna. Taka mieszanka języków artystycznych daje mi największą satysfakcję i spełnienie, bo mogę zaproponować coś ciekawego.
Syn kompozytora Krzesimira Dębskiego i piosenkarki jazzowej i producentki Anny Jurksztowicz opowiedział też o szukaniu własnej drogi artystycznej, która prowadzi go przez jazz. - To dziedzina, którą nazywam bisową, pisana dla przyjemności, niczym reakcja alergiczna na przytłaczającą liczbę informacji we współczesnym świecie. Jazz jest w Polsce symbolem wolności, swobody. Wiele z tematów przerabiałem na swój sosób, żeby oddać hołd aktualności tego materiału.
Jak przyznał Dębski, jazz jest mu najbliższy jako odbiorcy muzyki. - Ciągle szukam balansu pomiędzy tym, co jest ważne z punktu widzenia nauki muzycznej, a co z punktu widzenia słuchacza. Zawodowi muzycy często o tym ludzkim aspekcie zapominają, ja natomiast zawsze starałem się słuchać sercem.
Jakie inspiracje Radzimir Dębski znalazł w hip-hopie? Dlaczego jego zdaniem hasłem przyszłosci bedzie "selekcja"? Między innymi o tym słuchać można w nagraniu rozmowy.
***
Program koncertu:
Wojciech Kilar Polonez z filmu "Pan Tadeusz", Ludwig van Beethoven IX Symfonia d-moll op. 125 cz. IV; Radzimir Dębski (JIMEK) – Crux , Historia Jazzu
wyk.: Joanna Freszel – sopran, Agnieszka Rehlis – alt, Tadeusz Szlenkier – tenor, Artur Janda – bas, Tomasz Grzegorski – saksofon, Jerzy Małek – trąbka, Andrzej Święs – kontrabas, José Manuel Albán Juárez – perkusja, Igor Falecki – perkusja, Paweł Tomaszewski – fortepian, Chór Teatru Wielkiego – Opery Narodowej , Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, Łukasz Borowicz – dyrygent, Radzimir Dębski (JIMEK) – dyrygent
***
Tytuł audycji: Filharmonia Dwójki
Rozmawiała: Anna Skulska
Goście: Łukasz Borowicz (dyrygent), Radzimir "Jimek" Dębski (kompozytor, dyrygent)
Data emisji: 1.05.2019
Godzina emisji: 19.00
at/jp
