Jeremi Przybora: podczas oblężenia Warszawy w 1939 roku pomagało nam słuchanie swinga

- Z Jerzym Wasowskim poznaliśmy się we wrześniu 1939 roku podczas pełnienia naszych dyżurów w budynku Polskiego Radia na ul. Zielnej. A że czas był przykry i sytuacja oblężonej Warszawy mało komu już zostawiała odrobinę chociaż nadziei, odwiedzałem pana Jerzego w amplifikatorni i tam, ku pokrzepieniu serc, słuchaliśmy sobie ulubionego przez nas obu swinga łapanego z zachodnich stacji - wspominał pierwsze dni II wojny światowej Jeremi Przybora.

Za całokształt pracy artystycznej Jeremi Przybora otrzymał w 1973 roku Złoty Mikrofon, a w 1995 roku Polskie Radio uhonorowało go Diamentowym Mikrofonem

Foto: Witold Rozmysłowicz/PAP

"Wspomnienia z czasów wojny" to nazwa okolicznościowego cyklu wypełnionego nagraniami archiwalnych opowieści ludzi kultury, którzy przeżyli II wojnę światową i wywarła ona ogromny wpływ na ich życie. Niektórzy z nich pamiętają 1 września i pierwsze bomby spadające na ich miasta. Inni zachowali pamięć o przebiegu wojny i dramatycznych wydarzeniach, których byli świadkami.

Posłuchaj

12:39 Wspomnienia z czasów wojny 2024_09_02-12-46-48.mp3 Stefania Grodzieńska wspomina życie w Warszawie w czasie II wojny światowej (Wspomnienia z czasów wojny/Dwójka)

14:44 PR2 2024_09_03-12-44-44.mp3 Wojenne wspomnienia Jerzego Stefana Stawińskiego (Wspomnienia z czasów wojny/Dwójka)

13:01 PR2 2024_09_04-12-46-25.mp3 Wojenne wspomnienia poety Marka Skwarnickiego (Wspomnienia z czasów wojny/Dwójka)

13:44 Dwójka wspomnienia z czasów wojny przybora 5.09.2024.mp3 Jeremi Przybora o wrześniu 1939 roku i czasach okupacji (Wspomnienia z czasów wojny/Dwójka)

12:51 Dwójka wspomnienia z czasów wojny 6.09.2024.mp3 Władysław Szpilman o pracy w Polskim Radiu we wrześniu 1939 roku (Wspomnienia z czasów wojny/Dwójka)

Ludzie kultury wspominają II wojnę światową

- Jeszcze w nocy na 1 września była próba generalna w warszawskim Teatrze Figaro. Ten program miał być inauguracją działalności tej sceny. Część kolegów przyszła na próbę już w mundurach. Wiedzieliśmy, że będzie wojna, ale mieliśmy naiwną nadzieję, że będzie inaczej. Następnego dnia rano obudziły nas jednak wybuchy - wracała po latach do tamtych dramatycznych chwil Stefania Grodzieńska.

Polskie Radio nie umilkło

Jeremi Przybora, pracujący w Polskim Radiu jako spiker przed wybuchem wojny, pełnił dyżury także w czasie oblężenia stolicy. - Opuściłem Warszawę na wojskowy rozkaz 6 września i wraz z tłumem młodych mężczyzn podążyłem na wschód. Byłem przekonany, że moje miejsce pracy, czyli Polskie Radio, przestało działać, a nadajniki zostały zniszczone. Tymczasem w Celestynowie usłyszałem sygnał warszawskiej rozgłośni. Natychmiast ruszyłem w drogę powrotną - opowiadał późniejszy współtwórca Kabaretu Starszych Panów.

W ramach cyklu "Wspomnienia z czasów wojny" wśród przywołanych archiwalnych nagrań artystów – aktorów, muzyków, ale także pisarzy i intelektualistów - usłyszeliśmy także Jerzego Stefana Stawińskiego, Marka Skwarnickiego i Władysława Szpilmana.

 

***

Tytuł audycji: Wspomnienia z czasów wojny 

Przygotowała: Małgorzata Szymankiewicz

Data emisji: 2-6.09.2024 (powtórka z 2019 r.)

Godz. emisji: 12.45

pg/am