Zaburzona chronologia opusowego spisu dzieł Beethovena

Ostatnia aktualizacja: 27.10.2020 07:59
Czwarta, a także początek piątej dziesiątki opusowanych dzieł Ludwika van Beethovena są pod wieloma względami bardzo interesujące.
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: shutterstock.com/WillemijnB

Posłuchaj
58:26 2020_10_26 22_00_16_PR2_Beethoven_2020.mp3 Zaburzona chronologia opusowego spisu dzieł Beethovena (Beethoven 2020/Dwójka)

Przykuwa uwagę różnorodność gatunkowa utworów, ale frapuje także ich chronologia. Wcale nie jest to uporządkowany zbiór, ponieważ oprócz kompozycji tworzonych i publikowanych na bieżąco, czyli mniej więcej w pierwszych latach XIX stulecia, zdarzają się tutaj utwory, które stworzył Beethoven nawet dekadę wcześniej. I chyba nie wszystkie decyzje o ich publikacji były jego autorstwa. Na przykład z niezwykłym (i ważnym) baletem Twory Prometeusza op. 43, napisanym i wystawionym w roku 1801 sąsiaduje dzieło znacznie mniejszych rozmiarów, kameralne – napisane na skład skrzypiec, wiolonczeli i fortepianu, czyli klasyczne, fortepianowe trio.

I właśnie ta kompozycja powstała mniej więcej dekadę wcześniej, w roku 1792. Warto zresztą zaznaczyć, że ta data jest jednak przypuszczalna, a nie pewna. Nie ma także pewności odnośnie okoliczności biograficznych powstania tego utworu, czyli Wariacji Es-dur na temat "Ja, ich muss mich von ihr scheiden" z opery Das rote Käppchen op. 44. Beethoven opracował tutaj w niezwykły sposób temat z popularnego singspielu autorstwa Carla Dittersa von Dittersdorfa, który miał premierę w Wiedniu w 1788 roku, a wystawiany był także w Bonn w roku 1792, mniej więcej w ostatnich miesiącach pobytu Beethovena w jego rodzinnym mieście.

Podobnym przypadkiem jest także opus 49 – dwie krótkie i raczej proste sonaty fortepianowe, skomponowane w latach 1795-97. Zostały wydane drukiem niemal dekadę później, a maczał w tym palce brat Beethovena – Kaspar, który wbrew woli kompozytora przekazał je wydawnictwu.

W 46. spotkaniu z muzyką Beethovena w roku jego jubileuszu nie zabrakło także pary uroczych Duetów fletowych WoO 26 – to był prezent dla przyjaciela kompozytora, Johanna Martina Degenharta oraz dwóch fortepianowych Rond op. 51. Te dwie kompozycje, również opublikowane zostały kilka lat po ich napisaniu i w wymowny sposób "burzą" chronologię opusowego spisu dzieł Ludwika van Beethovena.

***

Tytuł audycji: Beethoven 2020

Prowadził: Marcin Majchrowski

Data emisji: 26.10.2020

Godzina emisji: 22.00

Czytaj także

Twórczość Beethovena z początku XIX wieku

Ostatnia aktualizacja: 11.10.2020 17:38
W audycji usłyszeliśmy utwory pochodzące z jednego z najpłodniejszych okresów w twórczości Ludwika van Beethovena.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Twory Prometeusza". Niedoceniony balet Beethovena

Ostatnia aktualizacja: 19.10.2020 23:00
"Twory Prometeusza" op. 43 to jedno z bardzo interesujących, a trochę niedocenianych dzieł, które stworzył Beethoven na samym początku XIX wieku. Dwuaktowy balet powstawał w latach 1800-1801, a wystawiony został w Burgtheater, w obecności cesarzowej Marii Theresy – 28 marca 1801 roku. To ponad godzina symfonicznej muzyki, napisanej między I i II Symfonią.
rozwiń zwiń