Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Aleksandra Tykarska

Buk

Dzisiaj robi się z tego solidne łóżka czy szafy, i na tym kończą się nasze skojarzenia z tym drzewem. Ale BUK, zwłaszcza dla górali, ma wiele znaczeń. Już u dawnych Słowian odgrywał ważną rolę, a starożytni Rzymianie uważali go za drzewo szczęśliwe, symbol miłości, płodności i cierpliwości. O buku w naszym cyklu "Źródłosłów" opowie nam teraz językoznawczyni i etnografka dr Agata Bielak. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Buk

Dzisiaj robi się z tego solidne łóżka czy szafy, i na tym kończą się nasze skojarzenia z tym drzewem. Ale BUK, zwłaszcza dla górali, ma wiele znaczeń. Już u dawnych Słowian odgrywał ważną rolę, a starożytni Rzymianie uważali go za drzewo szczęśliwe, symbol miłości, płodności i cierpliwości. O buku w naszym cyklu "Źródłosłów" opowie nam teraz językoznawczyni i etnografka dr Agata Bielak. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Sieczka

Bardzo dobrze znają ją dziś hodowcy koni, bydła czy owiec, dawniej żadne gospodarstwo nie mogło się bez niej obyć. Ale mimo że to tak prozaiczna i powszechna niegdyś rzecz, współcześnie mało kto ma z nią do czynienia. Sieczka, to kolejny termin w naszym cyklu "Źródłosłów", ma dla wielu zapewne tylko znaczenie symboliczne. Czyli jakie? To tłumaczy nam językoznawczyni i etnografka dr Agata Bielak. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Mogiła

Ostatnie kilka dni spędziliśmy, obchodząc święta poświęcone zmarłym. Z tej okazji wspominaliśmy nie tylko swoich bliskich, lecz także dawne tradycje pogrzebowe. Dziś w kolejnym odcinku Źródłosłowu jeszcze raz pochylamy się nad grobami, a raczej nad mogiłami - różne znaczenia tego słowa przybliży nam językoznawca, kulturoznawca, folklorysta, prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Powrósło

W kulturze ludowej wiele znajdziemy słów brzmiących już dziś wręcz egzotycznie, o niejasnym znaczeniu. Bardzo dużo wiąże się ze zbożem i jego obróbką - jednym z najbardziej płodnych tematów, inspirujących rozwój nie tylko zwyczajów, ale i języka. Słowem, które się do tego odnosi, i o którym w kolejnym odcinku „Źródłosłowu” opowiada językoznawczyni dr Agata Bielak jest... powrósło. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Chleb

Czas na kolejny odcinek z cyklu "Źródłosłów", a w nim świetnie znane słowo. Ma najprawdopodobniej pochodzenie praindoeuropejskie, występuje w językach słowiańskich, pragermańskich i sanskrycie. W języku starogermańskim to hlaiba, w  starogockim - hlaifs, staroislandzkim - hleifr. Chodzi oczywiście o... chleb! Jak na coś powszedniego, codziennego i zwyczajnego kryje w sobie mnóstwo ciekawych znaczeń i funkcji. O nich opowie nam teraz etnolog prof. Mariola Tymochowicz. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Sieczka

Bardzo dobrze znają ją dziś hodowcy koni, bydła czy owiec, dawniej żadne gospodarstwo nie mogło się bez niej obyć. Ale mimo że to tak prozaiczna i powszechna niegdyś rzecz, współcześnie mało kto ma z nią do czynienia. Sieczka, to kolejny termin w naszym cyklu "Źródłosłów", ma dla wielu zapewne tylko znaczenie symboliczne. Czyli jakie? To wytłumaczy nam językoznawczyni i etnografka dr Agata Bielak. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Chleb

Czas na kolejny odcinek z cyklu "Źródłosłów", a w nim świetnie znane słowo. Ma najprawdopodobniej pochodzenie praindoeuropejskie, występuje w językach słowiańskich, pragermańskich i sanskrycie. W języku starogermańskim to hlaiba, w  starogockim - hlaifs, staroislandzkim - hleifr. Chodzi oczywiście o... chleb! Jak na coś powszedniego, codziennego i zwyczajnego kryje w sobie mnóstwo ciekawych znaczeń i funkcji. O nich opowiada nam etnolog prof. Mariola Tymochowicz. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Mogiła

Ostatnie kilka dni spędziliśmy, obchodząc święta poświęcone zmarłym. Z tej okazji wspominaliśmy nie tylko swoich bliskich, lecz także dawne tradycje pogrzebowe. Dziś w kolejnym odcinku Źródłosłowu jeszcze raz pochylamy się nad grobami, a raczej nad mogiłami - różne znaczenia tego słowa przybliży nam językoznawca, kulturoznawca, folklorysta, prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Powrósło

W kulturze ludowej wiele znajdziemy słów brzmiących już dziś wręcz egzotycznie, o niejasnym znaczeniu. Bardzo dużo wiąże się ze zbożem i jego obróbką - jednym z najbardziej płodnych tematów, inspirujących rozwój nie tylko zwyczajów, ale i języka. Słowem, które się do tego odnosi, i o którym w kolejnym odcinku „Źródłosłowu” opowie językoznawczyni dr Agata Bielak jest... powrósło. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Plewy

W kulturze ludowej temat zboża i jego obróbki jest niezwykle płodny. Inspiruje rozwój zwyczajów, ale i języka. W kolejnym odcinku „Źródłosłowu”, cyklu w którym zgłębiamy tajemnice słów przewijających się w mowie codziennej sięgamy do słowa „plewy”. Z pozoru bezwartościowe odpadki przy obróbce zboża okazują się być bardzo przydatnymi półproduktami… Naszą przewodniczką po świecie plew jest językoznawczyni dr Agata Bielak. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Dąb

To symbol siły i potęgi, ze względu na swoje rozmiary, oraz niepoddawania się upływowi czasu – system korzeniowy utrudnia bowiem wywrócenie przez wiatr. W mitologii greckiej było poświęcone Zeusowi, w starożytnym Rzymie wiązano z nim powstanie świata. Tym drzewom, jako jedynym, nadaje się imiona. Dąb, bo o nim mowa, był bohaterem drugiego odcinka Źródłosłowu. A przewodnikiem po dębowej semantyce był prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia drzewo