Kanały internetowe

Historia

Serwisy historyczne

Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Studio Reportażu I Dokumentu Polskiego Radia

Orkiestra Polskiego Radia W Warszawie

Lektury Do Słuchania

Ramówka

Częstotliwości

Sklep

Szkolenia

Section05

język ojczysty

Czy polityczki, krytyczki i ministry przyjmą się w polszczyźnie?

W prasie, ale również w internecie na różnych forach toczy się dyskusja dotycząca żeńskich końcówek. Zobacz więcej na temat: Trójka społeczeństwo Kuba Strzyczkowski język polski mowa Katarzyna Kłosińska Wanda Nowicka Aleksandra Piotrowska poprawna polszczyzna poprawność językowa

"Autonaprawa", czyli naprawa samego siebie?

– Cząstka "auto" wskazuje, że coś dzieje się samo, że ktoś coś robi sam. Stąd autoportret, czyli portret samego siebie, autodestrukcja i tak dalej. Takie znaczenie ma też w słowie "auto", bo przecież powstało ono jako skrót wyrazu "automobil" – przypomina prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska

Piękno polskiej literatury

Nie sposób opowiedzieć o kilkusetletnich dziejach polskiej literatury w ciągu pięćdziesięciu minut. Poza tym spotykamy się przecież w Dniu Niepodległości! Zastosujmy zatem retoryczny chwyt pars pro toto. Zobacz więcej na temat: Dariusz Bugalski Trójka KULTURA literatura język polski HISTORIA

Dlaczego słowo "kocham" zastąpiło "miłuję"?

– To nie była gwałtowna zmiana, ale proces. Słowo "miłować" miało wiele znaczeń i po XVI w. zaczęło się ono zawężać do tego samego znaczenia co "kochać", ale głównie w odniesieniu do Boga – Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska

Jakie jest pochodzenie słowa "znicz"?

– Zwyczaj zapalania zniczy na grobach jest pamiątką po czasach, kiedy należało wskazać zmarłym drogę do zaświatów. Wierzono, że zmarli wędrują i dlatego palono ogniska na cmentarzach. Dziś ogień, który zapalamy na grobach, jest pamiątką po tym wierzeniu. Obecnie jest on po prostu symbolem pamięci – przypomina prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska

Czy można "wyparkować" samochód?

– Rzeczywiście, "wyparkować" jest stosunkowo nowym wyrazem i nie spotykamy się z nim dosyć często – przyznaje prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska

Czym są internetowe "ciasteczka"?

– Na to pytanie lepiej odpowiedziałby informatyk, ale ja, jako laik, mogę powiedzieć, że są to pliki, które zapamiętują strony, które odwiedzaliśmy – tłumaczy prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska

Skąd wzieło się słowo "żulik"?

– Najprawdopodobniej, "żulik" pochodzi z języka rosyjskiego, gdzie oznacza on "drobnego złodziejaszka". Do nas przeszedł on już jakiś czas temu jako "chuligan", "drobny przestępca" – tłumaczy prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska

Jaki jest damski odpowiednik "męża stanu"?

– Takim odpowiednikiem jest... "mąż stanu". Podobnie "mąż zaufania" – to zarówno mężczyzna, jak i kobieta – zaznacza prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska

Skąd wziął się okrzyk "o rety!"?

Czym są te rety, które niegdyś wzywaliśmy w popularnym okrzyku? – zastanawia się jeden z naszych Słuchaczy. Nasza Trójkowa ekspertka, prof. Katarzyna Kłosińska, ma już gotową odpowiedź. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska

Dlaczego "wieszamy na kimś psy"?

– Pochodzenie tego zwrotu, podobnie jak pochodzenie większości frazeologizmów, jest niejasne, ale przypuszcza się, że został w ten sposób upamiętniony pewien średniowieczny zwyczaj – mówi prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska

Piątek trzynastego – czy ta forma jest poprawna?

Piątek trzynastego oznacza podwójny pech. Jednak czy samo wyrażenie jest poprawne? Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska

Czy prace mogą trwać "na okrągły zegar"?

Słuchaczka radiowej Trójki zauważyła, że zwrot pojawia się ostatnio dość często. Czy jest to kolejna kalka z języka angielskiego? Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska

Dlaczego w Krakowie wychodzą "na pole" , a nie "na dwór"?

– Każdy region ma swoje określenia, które nie są ani lepsze, ani gorsze od innych – zaznacza prof. Katarzyna Kłosińska w rozmowie z Tomaszem Żądą, prowadzącym, z okazji finału Lato z Radiem Festiwal 2019 w Krakowie, popołudniową audycję "Zapraszamy do Trójki". Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska Tomasz Żąda Kraków Lato z Radiem 2019

Dlaczego na żart mówimy potocznie "kawał"?

– Długo tego szukałam i w rozwiązaniu tego zagadnienia pomogła mi niezawodna prof. Agnieszka Frączek, germanistka. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska Kuba Strzyczkowski

Skąd pochodzi słowo "szczerbaty"?

– Słowa, które zawierają końcówkę "-aty", oznaczają kogoś, kto coś ma. "Bogaty" ma pieniądze, "żonaty" – żonę, a "szczerbaty"… szczerbę w uzębieniu – tłumaczy prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska Kuba Strzyczkowski

Skąd się wzięło słowo "bimber"?

– Jak zauważył słuchacz pochodzenie słów "samogon", bo sami się goni i "księżycówka", bo pędzona przy świetle Księżyca można łatwo wyjaśnić, inaczej jest z pochodzeniem "bimbru" – przyznają zgodnie prof. Katarzyna Kłosińska i Kuba Strzyczkowski. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski Katarzyna Kłosińska Kuba Strzyczkowski alkoholizm

Zapożyczenia językowe - czyli po co nam takie wyrazy jak biznes, menu czy szlafrok

Język polski jest pełen wyrazów pochodzenia obcego. Te "pożyczki językowe" wiążą się z przemianami historycznymi, wpływ na nie mają także kontakty kulturowe. Według językoznawców, to zjawisko pożądane dla języka Zobacz więcej na temat: język polski Senat