City break w Rzeszowie. Jakie zabytki i ciekawostki kryje to miasto?

Spacer po kole, szlak średniowiecznych piwnic, pomnik urwisa, święto Paniagi, a na zagrychę proziaki, chrupaczki i fuczki - odkrywamy stolicę województwa podkarpackiego razem z Jakubem Pawłowskim z interaktywnej instytucji kultury "Rzeszowskie Piwnice".

Zwiedzamy Rzeszów z Jakubem Pawłowskim z interaktywnej instytucji kultury "Rzeszowskie Piwnice"

Foto: Shutterstock

W audycji "City Break Polska" Weronika Puszkar wybrała się na spacer po Rzeszowie. Jej przewodnikiem był Jakub Pawłowski z interaktywnej instytucji kultury "Rzeszowskie Piwnice", który nie tylko opowiedział o najciekawszych miejscach do zobaczenia w tym mieście, ale też zdradził, jak się po nim poruszać, co to jest Paniaga i jakich lokalnych przysmaków należy skosztować, odwiedzając stolicę województwa podkarpackiego.

Posłuchaj

15:42 City Break Polska 15.09.2024 Rzeszów godz.16.34.mp3 Zwiedzamy Rzeszów z Jakubem Pawłowskim z interaktywnej instytucji kultury "Rzeszowskie Piwnice"

 

Rzeszowska Paniaga

Nasz spacer zaczął się w miejscu szczególnym dla rzeszowian, czyli na znajdującej się w samym sercu miasta ulicy 3 Maja, która w rzeszowskiej gwarze nazywana jest "Paniagą".

- Nasza Paniaga to jedna z najstarszych ulic w Rzeszowie i główny deptak miejski. Zmieniała swoją nazwę na przestrzeni lat. Najpierw była Zamkową, później Pijarską i Pańską, a wreszcie 3 Maja. Źródła podają, że nazwę "Paniaga" ukuli rzeszowscy uczniowie mieszczącego się przy ulicy 3 Maja gimnazjum im. Stanisława Konarskiego. Nazywamy więc tę ulicę takim naszym rzeszowskim miejskim slangiem. Co roku też świętujemy dzień Paniagi - mówi Jakub Pawłowski.

W ten dzień (3 maja) deptak Paniagi zmienia się w kolorowy jarmark i miejsce pełne koncertów, występów i pokazów.

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Rzeszowskie Piwnice (@rzeszowskie_piwnice)

Jedziemy na koło!

Innym określeniem, które przyjęło się w słowniku rzeszowian, jest wyrażenie "jechać kołem". Co ono oznacza?

- Jest to jedno z naszych lokalnych powiedzonek, które rzeczywiście osobom z zewnątrz może sprawiać trudność. "Kołem" określamy konkretną linię jednego z miejskich autobusów, który na wyświetlaczu trasy ma napisane właśnie "koło". Jego trasa przebiega dookoła miasta. A żeby było jeszcze śmieszniej, jest też takie miejsce w Rzeszowie, które nazywamy "kołem", ponieważ ukształtowanie terenu rzeczywiście przypomina okrąg. Starsi mieszkańcy nazywają to miejsce z kolei "zweig" lub "cwajg". Mówią: "idziemy na cwajga". Ta nazwa wzięła się stąd, że na przełomie XIX i XX wieku w okolicy znajdowała się wytwórnia wyrobów żeliwnych, której właścicielem był żydowski przedsiębiorca z Rzeszowa, Salomon Zweig. Dzisiaj w tym miejscu stoi fontanna multimedialna. Dlatego chodzi się na zweiga, na koło, albo na fontannę w multimedialu - tłumaczy gość Czwórki.

Zobacz także:

• Fyrtle i budnicze domki. Poznaj architektoniczne wizytówki Poznania
• Beskid Niski oczami Katarzyny Szwedy
• Kulinarna podróż w czasie. "Męskie gotowanie" w Czwórce

 

Spacery po Rzeszowie warto zacząć od jego piwnic

Niewielkie rozmiary Rzeszowa sprawiają, że większość zabytków można zobaczyć podczas jednej wycieczki. Gość audycji Weroniki Puszkar zachęca do tego, by odbyć ją z pomocą komunikacji miejskiej bądź rowerem. Jak mówi, do tej formy zwiedzania zachęca infrastruktura przystosowana do potrzeb mieszkańców, która idealnie wpisuje się w tak popularną dzisiaj koncepcję urbanistyczną miasta 15-minutowego.

A jakie trasy spacerowe i miejsca jeszcze poleca nam zobaczyć Jakub Pawłowski? Warto zobaczysz założony w 1792 roku cmentarz w Rzeszowie, który uchodzi za jedną z najstarszych nekropolii nie tylko w Polsce, ale też w Europie. Jak mówi nasz gość, to tutaj kręcone były sceny filmu Jerzego Hoffmana "Trędowata" z 1976 roku.

- Nasza inicjatywa organizuje też cykl wycieczek miejskich "Oko na Miasto" w ramach których jeden ze spacerów odbywa się szlakiem Tadeusza Nalepy i Miry Kubasińskiej z kultowej formacji Breakout. Trasa tej wycieczki jest dostępna za darmo na naszej stronie w sieci, więc można ją sobie ściągnąć i samemu spacerować - zachęca Jakub Pawłowski.

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Rzeszowskie Piwnice (@rzeszowskie_piwnice)

Od lat symbolem Rzeszowa jest pomnik Czynu Rewolucyjnego, którego - jak mówi nasz gość - nie da się przegapić, spacerując po mieście. Z mniej znanych pomników Jakub Pawłowski poleca zobaczyć m.in. pomnik urwisa z procą oraz pomnik Tadeusza Nalepy.

Popularną atrakcję dla turystów odwiedzających stolicę województwa podkarpackiego stanowi również licząca 396 metrów Podziemna Trasa Turystyczna z korytarzami z XIV wieku, znajdującymi się dziesięć metrów pod powierzchnią ziemi.

- Ta trasa składa się z 40 połączonych ze sobą pomieszczeń piwnicznych, w których niegdyś mieściły się sklepy ziemne, magazyny i składy towaru. Trzy lata temu trasa została wzbogacona o multimedia, które oczywiście mają nam umożliwić jeszcze lepsze poznanie historii miasta - tłumaczy Jakub Pawłowski.

Proziaki, chrupaczki i fuczki, czyli smaki Podkarpacia

Będąc w Rzeszowie, koniecznie trzeba skosztować lokalnych przysmaków, do których zaliczają się m.in. chrupaczki i fuczki. Co to takiego?

- Fuczki to nasze regionalna placki ziemniaczane, tyle że z domieszką kapusty. Natomiast takim must have do zjedzenia w samym Rzeszowie jest żurek po rzeszowsku, który odróżnia się od innych żurków tym, że jest podawany zarówno na słodko, jak i na wytrawnie. Proziaki to z kolei nasze podkarpackie bułeczki. W Rzeszowie dzisiaj można nawet zjeść burgery wegetariańskie czy też mięsne, które zamiast w bułce zwykłej są właśnie w proziakach - wyjaśnia gość "City Break Polska".

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Rzeszowskie Piwnice (@rzeszowskie_piwnice)

***

Tytuł audycji: City Break Polska

Prowadzi: Weronika Puszkar

Gość: Jakub Pawłowski (interaktywna instytucja kultury "Rzeszowskie Piwnice") 

Data emisji: 15.09.2024 

Godzina emisji: 16.30

AGJ/wmkor