Ponad 72 tysiące dzieci i młodzieży w Polsce objętych jest pieczą zastępczą, w tym ponad 16 tysięcy dzieci w Polsce przebywa w domach dziecka, a ponad 55 tysięcy w rodzinach zastępczych. W tych placówkach wychowankowie mogą przebywać do 18 roku życia, chyba że w momencie zdobycia pełnoletniości kontynuują naukę. Wychowywanie się bez rodziców z pewnością utrudnia start w dorosłe i samodzielne życie. Niektórym udaje się dostać mieszkanie socjalne albo treningowe. Znajdują pracę albo dalej się uczą. Nie zawsze się jednak udaje.
29:44 czwórka strefa prywatna 10.05.2021 (1).mp3 Dorosłe życie po zranionym dzieciństwie (Strefa prywatna/Czwórka)
Ewa mieszka w Toruniu, do Rodzinnego Domu Dziecka trafiła w wieku 14 lat, ze względu na brak warunków u biologicznych rodziców oraz problem z nadużywaniem alkoholu w domu. - W Rodzinnym Domu Dziecka było poza mną 6 dzieci i dwoje opiekunów dorosłych, małżeństwo - mówi gość Weroniki Puszkar. - Wspominam ten czas dobrze, były dobre i złe chwile, jak w każdej rodzinie. Wiele się tam nauczyłam i za to jestem wdzięczna - dodaje. - Z innymi dziećmi zżyłam się tam jak z rodzeństwem.
Literatura, spacery i sport - jak zregenerować się przed maturą?
Mimo dobrych dni w zastępczym domu Ewa w pewnym momencie musiała zadać sobie pytania o dorosłość, co się stanie, gdy będzie musiała opuścić dom. - Duży stres mi towarzyszył, gdy się wyprowadzałam. Rozeszłam się z rodziną zastępczą w niezbyt dobrych relacjach - przyznaje. - Ale ja nie ruszam się bez planu, zawsze mam plan B - dodaje.
Sprawdź także:
Ewie udało się uzyskać mieszkanie chronione, potem socjalne. Dziś studiuje i pracuje. Samodzielność i niezależność dają jej dużo satysfakcji. W jej drodze wspiera ją mentorka, Aneta Brzezicka z Fundacji ERBUD Wspólne Wyzwania.
Działam w unikalnym programie naszej fundacji, który polega na wspieraniu młodych ludzi, którzy wchodzą w świat - mówi mentorka. - Próbujemy budować relacje, wspierać, pomagać. Nie jest łatwo. Te osoby często bronią się przed bliskością i szczerością. My pomagamy im w życiu codziennym, w zwykłych sytuacjach, tam, gdzie wyczuwamy, że jest problem - dodaje.
Aneta Brzezicka zwraca uwagę, że osoby z domów dziecka, które wchodzą w dorosłość, to często osoby zagubione, z zachwianym poczuciem własnej wartości, ale które nie użalają się nad sobą. Podkreśla, że rzeczywistość zmusza ich do radzenia sobie, godzenia pracy ze szkołą, często tuż przed maturą.
Michał Kanarkiewicz: życie jest jak gra w szachy. Naucz się jej zasad
Najwyższa Izba Kontroli podaje, że co roku domy dziecka i inne placówki opiekuńczo-wychowawcze albo resocjalizacyjne opuszcza około 70 tysięcy młodych ludzi. - W przypadku naszych dzieci trudno mówić o dobrostanie psychicznym - mówi Agnieszka Tkaczyk, psycholog fundacji ERBUD Wspólne Wyzwania. - Często opuszczają placówki w takim stanie, w jakim do nich trafiły. Mówimy o różnego rodzaju zaburzeniach emocjonalnych, zaburzeniach zachowania, niektóre z nich są utajone. Problemem, który ja zauważam, to ten, że dostęp do specjalistów w domach dziecka jest utrudniony. Można powiedzieć, że tych specjalistów nie ma w placówkach opiekuńczo-wychowawczych - dodaje.
Agnieszka Tkaczyk zauważa też, że dzieci nie lubią placówek, jakiekolwiek by one były. - One cały czas myślą, że chciałyby to miejsce opuścić. Traktują to miejsce jak hotel - tak to można porównać - opowiada. - Mają poczucie, że to nie jest ich miejsce - dodaje.
Specjalistka zwraca też uwagę na program usamodzielniania się w takich placówkach, który zaplanowany jest na 17 rok życia dzieci, a to jej zdaniem jest stanowczo za mało. - Pracuje się z dziećmi na ostatnią chwilę - to trudno jest nadrobić - podkreśla.
Prezes Fundacji ERBUD Wspólne Wyzwania, Lucyna Grzeszczak wspomina o początkach jej działania. Przypomina o raporcie NIK, który zainspirował ją do wybrania profilu fundacji. - Dziś działamy w mniejszych miastach, mamy kontakt z domami dziecka, tworzymy liczne programy, by wspierać młodzież. Angażujemy też naszych pracowników w działalność fundacji mentoringu - zdradza.
Na tym samym polu działa gdański Hotel So Stay, uznawany za miejsce odpowiedzialne społecznie. Ma on być dla młodzieży pomostem między mieszkaniem w domu dziecka a wejściem w dorosłe, samodzielne życie.
***
Tytuł audycji: "Strefa prywatna"
Prowadzi: Weronika Puszkar
Goście: Ewa (wychowanka Rodzinnego Domu Dziecka), Aneta Brzezicka (mentor, Fundacja ERBUD Wspólne Wyzwania), Agnieszka Tkaczyk (psycholog, Fundacja ERBUD Wspólne Wyzwania), Lucyna Grzeszczak (prezes, Fundacja ERBUD Wspólne Wyzwania)
Data emisji: 10.05.2021
Godzina emisji: 20.08
pj