Lipcowe święto było obchodzone co roku, na pamiątkę ogłoszenia Manifestu PKWN w 1944 roku. Przez cały okres powojenny, komuniści twierdzili, że „Manifest Lipcowy” ogłoszony został w Chełmie 22 lipca. W rzeczywistości tekst manifestu został osobiście zatwierdzony przez Stalina, kilka dni wcześniej w Moskwie.
Manifest PKWN. Źr. Wikipedia.
Główne uroczystości odbywały się na placu Zwycięstwa (obecnie placu Piłsudskiego) w Warszawie bądź na Stadionie Dziesięciolecia. Święto to było dniem wolnym od pracy. Na dzień 22 lipca starano się wyznaczać ważne rocznice i wydarzenia. Wtedy między innymi otwarto w Warszawie trasę WZ, Marszałkowską Dzielnicę Mieszkaniową - MDM oraz Pałac Kultury i Nauki. Obchody święta były huczne. Telewizja i radio zdominowane były relacjami z przecinania wstęg, defilad, państwowotwórczymi przemówieniami i wierszami.
W 1946 roku oddano do użytku most Poniatowskiego w Warszawie. W 1961 roku kierownik budowy mostu Zenon Woliński wspominał to wydarzenie na antenie Polskiego Radia.
22 lipca 1949 roku, w stolicy otwarto Trasę W-Z. Mieszkańcy mogli podziwiać nowy most, tunel, ruchome schody. Pełnomocnikiem budowy trasy był wówczas inżynier architekt Józef Sigalin. W 1961 roku wspominał to wydarzenie z perspektywy 12 lat.
Tablica upamiętniająca otwarcie trasy WZ. Źr. Wikipedia.
Gdy sukcesem zakończyła się budowa warszawskiej trasy W-Z, władze zamierzały stworzyć w stolicy sztandarową inwestycję w rodzaju moskiewskiej ulicy Gorkiego lub wschodnioberlińskiej Stalinallee. Zdecydowano się poszerzyć ulicę Marszałkowską. Tak powstała Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa. W 1961 roku mieszkanka domu przy placu Konstytucji wspominała historię MDM-mu.
Rzeźba z PKiN. Źr.Wikipedia.
W lipcu 1955 roku można było podziwiać Warszawę niemal z lotu ptaka. Oddano do użytku wybudowany w trzy lata Pałac Kultury i Nauki - najwyższy budynek w Polsce, w centrum stolicy na placu Defilad. PKiN wzniesiono "jako dar narodu radzieckiego dla narodu polskiego", a pomysłodawcą jego budowy był Józef Stalin. Dziennikarka Polskiego Radia rozmawiała wówczas z windziarką w drodze na 30. piętro pałacu.
Do 1989 roku 22 lipca był najważniejszym polskim świętem narodowym w okresie Polski Ludowej. Data ta była w wielu przypadkach wyłącznie symboliczna i nie miała nic wspólnego z datą rzeczywistych wydarzeń, które tego dnia świętowano. Święto zostało zniesione w 1990 roku. Równocześnie przywrócono Święto Narodowe Trzeciego Maja.
IAR/leo/dok./K.P.
