Twórczości Mario Vargasa Llosy nie trzeba nikomu przedstawiać. Do najsłynniejszych jego powieści należą te napisane w latach 60. "Miasto i psy", "Zielony dom", "Rozmowa w Katedrze" ale i inne przyciągają rzesze czytelników. W 2010 roku autor został uhonorowany literacką nagrodą Nobla. Ma za sobą również działalność nauczycielską, dziennikarską i polityczną (w 1990 roku startował w wyborach prezydenckich w Peru). Najnowsza jego powieść to "To dla pani ta cisza".
Przypominamy rozmowę Alicji Michalskiej z Tomaszem Pindelem z 18 stycznia 2025 roku.
40:47 PR4_18.01.2025_15.13_Ferment_kulturalny 15.13.41 15.54.28 llosa.mp3 O twórczości Mario Vargasa Llosy i jego najnowszej, ostatniej książce "To dla pani ta cisza" opowiada Tomasz Pindel (Ferment kulturalny/Czwórka)
Ostatnia powieść
- Słowa autora, że "To dla pani ta cisza" jest ostatnią jego powieścią, nie są elementem promocji, komunikatem działu marketingu, ale to słowa, które zapisał sam autor na końcu swojej książki, w króciutkim posłowiu - mówi Tomasz Pindel, znawca twórczości Vargasa, autor biografii i tłumacz jego książek. - Autor deklaruje, że więcej powieści nie napisze, ale planuje jeszcze jeden tom eseistyczny poświęcony postaci Sartre'a, francuskiego pisarza filozofa, bardzo ważnej postaci dla Llosy - dodaje. - Deklaracji samego autora możemy wierzyć i nie wierzyć, ale nie jest to autor poszukujący tricków, żeby zwrócić na siebie uwagę.
Czwórkowy gość zwracał również uwagę na metrykę - Mario Vargas Llosa w marcu skończył 89 lat. Nie dziwi więc informacja, że po intensywnym życiu literackim, polityczny, bujnym życiu osobistym, być może chce odpocząć i przejść na zasłużoną emeryturę.
Dziś już wiemy, że tej nie doczekał.
Gigant literatury
- Mario Vargas Llosa jest twórcą bardzo spójnym. W jego twórczości widać wyraźnie cechy jego charakteru - ocenia Tomasz Pindel. - Zaczął publikować pod koniec lat 50. Lata 60. to jego trzy najgłośniejsze powieści "Miasto i psy", "Zielony dom", "Rozmowa w Katedrze". Powieści pisał też później, ale tworzył również eseje, sztuki teatralne. To gigant literatury peruwiańskiej, latynoamerykańskiej i światowej.
Maria Vargas Llosa to twórca, który potrafi połączyć absolutnie wyrafinowaną literaturę, która bywa mistrzowsko precyzyjna, z bardzo atrakcyjnymi fabułami.
Muzyka Peru - przeciw polaryzacji
Alicja Michalska zauważa, że "To dla pani ta cisza" to powieść zupełnie inna od poprzednich, pióra tego autora. Llosa koncentruje się tu wokół wątku peruwiańskiej muzyki i kultury ludowej.
- Trudno tę powieść uznać za definiującą dla autora. W sensie formy podobna jest do tego, co Llosa tworzył w ciągu ostatnich dwóch dekad. Zaskoczeniem jest tu na pewno jej tematyka, która kręci się wokół ludowej muzyki peruwiańskiej, kreolskiej - mówi tłumacz. - Llosa był i jest postrzegany jako ktoś, kto umiarkowanie interesuje się tym, co ludowe. W tej powieść bohater stawia tezę, że spoiwem narodowym jest muzyka popularna, która zaczęła się na nizinach społecznych. To ona może jednoczyć Peruwiańczyków - to zaskakujące dla tego autora.
Uniwersalny Llosa
Akcja książki umieszczona jest w latach 80. i 90., gdy w Peru toczy się dramatyczna wojna domowa. Potworny konflikt w tym kraju toczył się aż dwie dekady. - Autor mówi - Peruwiańczycy - siostry i bracia - mamy muzykę peruwiańską; coś, co nas połączy, nie myślmy tylko o tym, co nas dzieli. Być może to naiwne, ale też bardzo aktualne. To powieść uniwersalna dla całego współczesnego świata, gdy tak dużo mówi się o polaryzacji, mimo że autor pisze o absolutnie peruwiańskich sprawach.
Tomasz Pindel podkreśla, że wielką siłą Maria Vargasa Llosy jest to, że o peruwiańskości umie opowiadać w sposób atrakcyjny dla czytelnika, który o Peru nie ma pojęcia.
***
Tytuł audycji: Ferment kulturalny
Prowadziła: Alicja Michalska
Gość: Tomasz Pindel (znawca twórczości Marii Vargasa Llosy, autor biografii i tłumacz jego książek)
Data emisji: 18.01.2025
Godzina: 15.13
pj
