Papyroliza - jak Stanisław Lem przewidział przyszłość książek

- Gdy Stanisław Lem pisał o papyrolizie, czyli zakwaszeniu papieru, zjawisko to jeszcze nie było dostrzegane przez naukowców. Dziś masowo odkwasza się książki, by przedłużyć ich życie - mówiła Monika Koperska ze stowarzyszenia Rzecznicy Nauki. 

Zdj. ilustracyjne

Foto: Unsplash/Jaredd Craig

Stanisław Lem w Czwórce. Wtorek z "Maszyną Trurla" cz. 2.

Polskie Radio jako pierwsze wysłało głos Stanisława Lema w kosmos. Nagranie wyemitowane w 1961 roku przebiło w postaci fali radiowej atmosferę i od tego czasu mknie przez galaktykę. W setną rocznicę urodzin Stanisława Lema ruszył więc serwis poświęcony pisarzowi GalaktykaLema.pl. Przewodnikiem po przygodzie, jaką jest poznawanie treści serwisu będzie głos samego pisarza, utrwalony w radiowych archiwach i nieudostępniany od czasu emisji antenowej. 

Posłuchaj

04:07 _PR4_AAC 2021_09_13-12-23-29.mp3 Papyroliza czyli co przewidział Stanisław Lem (Stacja Nauka/Czwórka) 

- Ten fantastyczno-naukowy autor zawsze twierdził, że nie tworzy swoich światów "z głowy", a jedynie ekstrapoluje rzeczywistość zastaną i zastanawia się, do jakich konsekwencji doprowadzą nas nasze cywilizacyjne wybory, jakich dokonujemy na co dzień - mówiła Monika Koperska w rozmowie z Czwórką

Stanisław Lem – które z jego koncepcji okazały się prawdziwe?

Czytaj także:

• Rok Stanisława Lema. "To twórca, który wykracza poza literaturę"
• Święto kultury, technologii i nauki na 100 urodziny Stanisława Lema

Tymczasem wiele z określeń i wynalazków, o których pisał Stanisław Lem przetrwało do dziś, a część - pojawiła się na rynku dopiero niedawno. - Papyroliza to słowo, które odnaleźć możemy w początkowych fragmentach książki "Pamiętnik znaleziony w wannie" - mówiła ekspert. - Lem opisuje tam świat zasypany pyłem rozpadających się książek, czyli papyru. Ta wizja dogoniła naszą współczesną rzeczywistość, a dokładnie biblioteki, bo okazuje się, że do lat 90. drukowaliśmy książki na tzw. kwaśnym papierze, co powodowało, że papier szybciej się rozpadał, hydroliza była przyspieszona, a proces utleniania owocował żółtym kolorem kart i specyficznym zapachem - mówiła Monika Koperska. - Gdy Lem opisywał zjawisko papyrolizy, nie było ono jeszcze dostrzegane przez naukowców. A dziś tonami masowo odkwasza się biblioteczne zbiory, by przedłużyć życie papieru. 

___

Najważniejsze dzieła Stanisława Lema, biografia pisarza i tajniki jego warsztatu - to wszystko można poznać, dzięki "Galaktyce Lema". To nowy serwis narracyjny Polskiego Radia, po którym internautów oprowadzał będzie sam pisarz. Serwis GalaktykaLema.pl powstał również w angielskiej wersji językowej z myślą o zagranicznych użytkownikach. 

ZOBACZ Serwis specjalny GalaktykaLema.pl >>>

.

***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Adrianna Janiszewska

Data emisji: 13.09.2021

Godzina emisji: 12.30