Matura 2020. Sztuka współczesna czy nowoczesna?

Ostatnia aktualizacja: 21.05.2020 12:52
Pytanie: jak odróżnić dzieła sztuki współczesnej od nowoczesnej - wcale nie jest łatwe. Kluczem może być tu zdefiniowanie ram czasowych. 
Audio
  • Ewelina Chwiejda opowiada o sztuce współczesnej i jej wybranych kierunkach (Stacja Kultura/Czwórka)
zdj. ilustracyjne
zdj. ilustracyjneFoto: zhu difeng/ Shutterstock
dziecko_sztuka1200.jpg
Matura 2020. Historia sztuki - poznaj wszystkie style

Intensywność wprowadzania nowatorskich rozwiązań powoduje, że ten okres nazwany "współczesnością" w historii sztuki dla wielu odbiorców jest najbardziej skomplikowany. Zwykle na maturze pojawia się on w poleceniu rozpoznania dzieła czy twórcy. 

Nowoczesny czy współczesny dla większości osób to dwa niemal tożsame słowa i wymiennie stosowane. W świecie sztuki znaczą zupełnie coś innego. - Sztuka nowoczesna poprzedzała sztukę współczesną. Liczymy ją od II polowy XIX wieku do pierwszej połowy XX wieku - mówi Ewelina Chwiejda, historyczka sztuki, autorka bloga matura-z-historii-sztuki.pl. - Sztuka nowoczesna była wstępem do współczesnej. Polecam maturzystom, by zawsze pamiętali o tej ciągłości - dodaje. 

Przedstawiciel sztuki nowoczesnej i dadaizmu Marcel Duchamp wprowadza readymade czyli gotowe przedmioty podniesione do rangi sztuki. One później będą tym, czym będą się inspirować artyści współcześni robiąc pierwsze instalacje artystyczne Ewelina Chwiejda

Sztuka współczesna - ramy czasowe 

O sztuce współczesnej mówimy po II wojnie światowej, datujemy ją od około II połowy XX wieku, aż po czasy współczesne. - Większość sztuki powstałej w tym okresie to sztuka nieprzedstawiająca, czyli abstrakcyjna - tłumaczy historyczka sztuki. 

Abstrakcja króluje

Mam tu dwa rodzaje abstrakcji:

  •  abstrakcja liryczna czyli nieforemna
  •  abstrakcja geometryczna, która posługuje się geometrią w wyrażaniu emocji

- Ekspresja to jest ten element w dziele, który sprawia, że odczytujemy je w jakiś sposób bardziej emocjonalny, albo widzimy to, co artysta chce przekazać jeszcze wyraźniej  - podkreśla specjalistka. 

Gdy mówimy o abstrakcji lirycznej to możemy rozpoznać ją po bardzo dynamicznym sposobie malowania. Typową jest tu technika drippingu. - Jeśli jest to abstrakcja geometryczna, tu przykładem może być sztuka optyczna, wtedy mamy wrażenie, że dzieło oddziałuje na nasz zmysł wzroku - wyjaśnia Ewelina Chwiejda. 


sztuka wystawa obrazy galeria 1200.jpg
Matura 2020. Techniki zdobnicze w historii sztuki

Sztuka efemeryczna

Warto wiedzieć do matury, że w sztuce współczesnej występuje bardzo dużo zjawisk artystycznych i kierunków. - Chciałabym zwrócić uwagę na zupełnie nową gałąź sztuki w tym okresie tzw. sztuka efemeryczna czyli sztuka ulotna - mówi rozmówczyni Adrianny Janiszewskiej. - W jej ramach powstają wszelkiego rodzaju tzw. działania artystyczne np. happening i performance. Innym kierunkiem może być też tzw. environment czyli interwencja w przestrzeń - artysta zmienia w jakiś sposób otoczenie, przekształca je aby oddziaływać na widza za pomocą bodźców przestrzennych. Do sztuki ulotnej zaliczamy tez sztukę ziemi - ingerencję w pejzaż albo sztukę ciała. 

Kierunkiem wymienianym w ramach sztuki współczesnej jest też konceptualizm, czyli podejście, które mówi, że w dziele sztuki najważniejsza jest koncepcja, a nie fizyczny obiekt. - Tu dziełem sztuki staj się sam pomysł, samo działanie, akt twórczy -wyjaśnia specjalistka. 

Nie da się wymienić wszystkich współczesnych artystów. Historyczka sztuki podkreśla, by na maturze pamiętać o Jacksonie Pollocku i Tadeuszu Kantorze. 

***

Tytuł audycji: Stacja Kultura

Prowadzi: Kasia Dydo

Materiał: Adrianna Janiszewska 

Data emisji: 21.05.2020

Godzina emisji: 10:42

pj/kul

Czytaj także

Matura 2020. Historia sztuki - jak poznać dzieło kubisty czy Michała Anioła?

Ostatnia aktualizacja: 30.04.2020 12:51
Dzieła, które podziwiamy dziś w muzeach i galeriach nie istniałyby bez artystów. Przyporządkowanie malarzy czy rzeźbiarzy do konkretnych epok w historii sztuki nie jest łatwe. Tuż przed maturą, podpowiadamy jak to zrobić i jak się tego nauczyć.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Galerie na świecie. Disney i znaczki w USA, brytyjskie globusy i rosyjski Ermitaż

Ostatnia aktualizacja: 06.05.2020 12:32
Dziś muzea na całym świecie pracują nad dygitalizacją swoich kolekcji. Coraz większa liczba instytucji zaprasza swoją publiczność na wirtualne zwiedzanie. W Czwórce odwiedzamy San Francisco, Waszyngton, Londyn i Sankt Petersburg. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Matura 2020. Architektura - style, epoki i masa terminów

Ostatnia aktualizacja: 14.05.2020 12:12
Analiza architektury to jedno z największych wyzwań stawianych tym osobom, które podchodzą do matury z historii sztuki. Głównie dlatego, że wymaga znajomości wielu szczegółów, a czasem nawet technicznych terminów.
rozwiń zwiń