Caravaggio uchodzi za jednego z największych skandalistów w historii sztuki, choć historycy nie są wcale tego tacy pewni.
08:42 czwórka stacja kultura 23.11.2021.mp3 Sekrety malarstwa Caravaggia (Stacja Kultura/Czwórka)
- Z Caravaggiem jest zawsze problem, bo informacji o nim jest bardzo niewiele, a te, które mamy, ta legenda o nim, jest przekazem ludzi, którzy albo nie za bardzo za nim przepadali, albo przedstawiali swoje wyobrażenia na jego temat w czasach późniejszych - mówi profesor Roman Nieczyporowski, historyk sztuki z ASP w Gdańsku. - Ten artysta dużo czasu spędził w Rzymie. Należy pamiętać, że Rzym tamtego czasu był tyglem różnych narodowości, był mocno rozwarstwiony społecznie. Bieda i bogactwo przenikały się. To budziło napięcia, a w tych napięciach społecznych funkcjonował Caravaggio - dodaje.
Rozmówca Szymona Jaworskiego zwraca uwagę, że często patrzymy na Rzym przełomu XVI i XVII wieku w sposób pobieżny, atrakcyjny dla turystów, ale to spojrzenie nie ma zbyt dużo wspólnego z rzeczywistością tamtych lat. - Mówi się, że Caravaggio chodził od knajpy do knajpy, ale nie dlatego, że wiemy ze źródeł, że tak było, ale dlatego, że mnóstwo osób tak wtedy funkcjonowało - wyjaśnia. - Wtedy pojedynki były czymś naturalnym, obowiązywał kodeks honorowy.
Profesor Roman Nieczyporowski podkreśla, że Caravaggio był malarzem wrażliwym na biedę, na prostego człowieka. - On malował tych, którzy wcześniej w ogóle nie byli zauważani - dodaje.
Dziś uznawany jest za jednego z najlepszych malarzy baroku, artystę, który wpłynął na wielu późniejszych twórców. W malarstwie Caravaggia jest mnóstwo sekretów. Należy do nich ołowiowa biel.
- Technika malarska, której używał Caravaggio, jest dość trudna. Ważnym jej elementem był ołów, którego dziś nie używamy w pigmentach - wyjaśnia Tomasz Kucharski, wykładowca na Wydziale Malarstwa gdańskiej ASP. - Biel ołowiowa to była zupełnie inna farba. Nadawała specyficzną strukturę obrazowi, widoczna w niej była pamięć narzędzia. Nic nie zostawia takiego śladu jak biel ołowiowa. Widzimy to też u Tycjana czy Rembrandta. Wtedy malowano też olejem zagęszczonym, który był zagęszczany w misach ołowiowych, był gęsty jak miód – dodaje.
Zobacz także:
Dzięki licznym badaniom historycy sztuki odkryli kilka tajemnic Caravaggia, choć wiele jeszcze pozostaje nieodgadnionych. - Na czyste płótno artysta kładł ciemne grunty, z czerwieniami, brązami, na to wprowadzał rysunek - mówi Tomasz Kucharski. - Ale tu rysunek pojawiał się bez poprawek - jak to robił, pozostaje tajemnicą. Nie dysponujemy szkicami Caravaggia, mamy tylko gotowe obrazy - dodaje.
Charakterystyczne dla tego mistrza są głębokie cienie i mocne światło. To artysta nie do podrobienia.
źr. "Caravaggio i inni mistrzowie. Arcydzieła z kolekcji Roberta Longhiego" - zaproszenie na wystawę/Zamek Królewski w Warszawie - Muzeum
***
Tytuł audycji: Stacja Kultura
Prowadzi: Kasia Dydo
Materiał: Szymon Jaworski
Data emisji: 23.11.2021
Godzina emisji: 11.25
pj