Słuchowisko "Oni" - na antenie i na scenie. Teatr Polskiego Radia wystawia Witkacego

Słuchowisko jest klasyczną formą radiową. Tadeusz Kabicz zdecydował się tę magiczną formułę przenieść na deski teatru. 24 lutego radiowy spektakl "Oni" usłyszymy i zobaczymy w Teatrze STUDIO. Dramat Stanisława Ignacego Witkiewicza zostanie zaprezentowany jednocześnie na deskach warszawskiego teatru i na antenie Programu 2.

Tadeusz Kabicz słuchowisko "Oni" wystawi też na deskach teatru

Foto: Martyna Ogonek/Czwórka

- Słuchowisko radiowe jest chyba trochę niedocenioną formą sztuki, ale też jedną z najbardziej magicznych form opowiadania historii - mówi Tadeusz Kabicz, reżyser. - Mam wrażenie jednak, że ta narracja audio wraca teraz i w świecie, w którym mamy tyle bodźców, sztuka jest bardzo interaktywna, słuchowisko, oddziałujące jednym bodźcem - dźwiękiem - staje się szalenie ciekawe.

Posłuchaj

12:30 czwórka stacja kultura 17.02.2025 19.31.mp3 O przygotowaniach do słuchowiska "Oni" opowiada Tadeusz Kabicz, reżyser spektaklu (Stacja Kultura/Czwórka)

  

Zdaniem Czwórkowego gościa podstawowym warunkiem stworzenia dobrego słuchowiska jest dobry scenariusz, który pozwala tak operować samymi dialogami, żeby nie brzmiało to jak audiobook. 

- Słuchowiska to dramaty opowiadane w formie dźwiękowej. Nie są audiobookami, książkami, które ktoś nam czyta - zaznacza gość Kasi Dydo. - Słuchowisko to teatr. Sposób, w jaki opowiadamy, i co opowiadamy, jest kluczem do zbudowania świata, który ma słuchacza zaczarować tylko dźwiękiem. 

Zobacz też:

• Studio w "Studiu", czyli "Oni" Witkacego w Teatrze Polskiego Radia na żywo z teatralnej sceny

Słuchowisko na antenie i na scenie

Polskie Radio chętnie bawi się ze słuchaczami i bawi słuchaczy - słuchowisk nie brakuje na naszych antenach. Od czasu do czasu decyduje się na szalone wydarzenia, jakimi są prezentacje słuchowisk na żywo na scenie. - To się zdarza, ale nieczęsto. Taka forma prezentacji słuchowiska pozwala zobaczyć, jako ono powstaje. Czy dźwięki emituje komputer, czy może prawdziwi ludzie - opowiada Tadeusz Kabicz. - W takiej formie prezentacji słuchowiska mamy dwie publiczności: tę przed radioodbiornikami i tę w teatrze na żywo. Chcemy obu publicznościom zaoferować coś ciekawego. 

24 lutego, w 140. rocznicę urodzin Stanisława Ignacego Witkiewicza oraz w 40. rocznicę nadania Teatrowi STUDIO jego imienia, twórcy przeniosą teatr radiowy w przestrzeń sceniczną. Usłyszymy dramat Stanisława Ignacego Witkiewicza "Oni". 

- To historia apokaliptyczna. Opowiadamy o końcu sztuki - zdradza reżyser spektaklu. - Witkacy był takim katastrofistą, który szalenie trafnie diagnozował różne zagrożenia i ostrzegał nas przed wieloma rzeczami. 
"Oni" powstali około 1920 roku. Są uznawani za odpowiedź na rewolucję październikową i często interpretuje się ich jako ostrzeżenie przed rodzącymi się totalitaryzmami. W dzisiejszym świecie nieco inaczej to brzmi, ale te zagrożenia i lęki są obecne - mówimy o katastrofie klimatycznej, dehumanizacji ludzkości, cyfryzacji świata. Niepokoje i lęki są obecne w tej sztuce. 

Aktualny Witkacy

W warstwie fabularnej mamy do czynienia z parą, która żyje w dworku. On jest kolekcjonerem sztuki, ona aktorką. - Prowadzą życie pełne dywagacji o sztuce, dosyć rozkosznie ze sobą się sprzeczają - ocenia gość Czwórki. - Nagle do ich poukładanego świata wkracza grupa tajemniczych onych, którzy przychodzą i mówią, że przejmują władzę nad światem. Oni zamierzają zniszczyć sztukę, ponieważ "sztuka jest jedyną pałką w szprychach wozu, który wiezie ludzkość w kierunku zupełnej automatyzacji", a oni wierzą w tę automatyzację. Rozpoczyna się proces niszczenia sztuki... to jak thriller. 

Tadeusz Kabicz podkreśla uniwersalność dramatu Witkacego, który można odczytywać na różnych poziomach. 

Integralną częścią słuchowiska prezentowanego w Teatrze STUDIO i w radiowej Dwójce ma być udział publiczności. Czwórkowy gość, uchylając rąbka tajemnicy, zdradza, że zaprasza do wspólnego "niszczenia sztuki". 

Scenografię "Onych" będą stanowiły osoby aktorskie, w tym dwoje w roli imitatorów dźwięków, a także "bebechy radiowe" - komputery, mikrofony. - Dziś dodatkowe dźwięki w słuchowiskach dodawane są na montażu, z bogatej biblioteki dźwięków. My chcemy je generować na żywo - chcemy popodkręcać ten proces, by był ciekawszy dla oglądających. 

Czytaj także:

• Studio w "Studiu", czyli "Oni" Witkacego w Teatrze Polskiego Radia na żywo z teatralnej sceny
• "Dla ojczyzny nie ma już żadnego ratunku". Rocznica tragicznej śmierci Witkacego
• Nowy "Radiobook": Stanisław I. Witkiewicz - "Listy do Władysławy i Leona Reynelów"

Czwórka bacznie przygląda się przygotowaniom do słuchowiska "Oni". 24 lutego audycja "Stacja Kultura" na żywo będzie prowadzona z przestrzeni Teatru STUDIO. 

"ONI" to jeden z najwcześniejszych dramatów Witkacego. 24 lutego na żywo na antenie Dwójki i warszawskiego teatru STUDIO

W spektaklu wystąpi znakomita obsada: Tomasz Nosinski (Bałandaszek), Magdalena Koleśnik (Spika), Dominika Ostałowska (Marianna/Ficia), Halina Rasiakówna (Abłoputo), Marcin Pempuś (Tefuan) oraz Sonia Roszczuk (Rosika). W role postaci epizodycznych wcielą się Monika Obara i Rob Wasiewicz, którzy dodatkowo współtworzyć będą fonosferę przedstawienia.

***

Tytuł audycji: Stacja Kultura

Prowadzi: Kasia Dydo

Gość: Tadeusz Kabicz (reżyser słuchowisk)

Data emisji: 17.02.2025

Godzina emisji: 19.31

pj/kor