Spektakl "63 dni gniewu" to widowisko muzyczne przygotowane na obchody 67. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. – Ten spektakl oparty jest na słowach i muzyce. Słowa są ważne, konstytuują dramaturgię – opowiada reżyser Jarosław Minkowicz – Poza tym teksty są oryginalne. Nie dopisaliśmy ani jednego słowa do tego, co znaleźliśmy w archiwach, czyli listach powstańczych, wspomnieniach nagrywanych przez Muzeum Powstania Warszawskiego.
Fragmenty powstańczych wypowiedzi wybrano na podstawie bagażu emocjonalnego, który ze sobą niosą. Reżyser chciał, by widzowie mogli się skupić na przeżyciach, które będą mogli sobie wyobrazić, dramacie konkretnych osób. – Nie chciałem po raz 67 śpiewać piosenek powstańczych, opowiadać po raz kolejny o historii tego czynu zbrojnego – tłumaczy Minkowicz. – Czyn zbrojny jest bezosobowy. A widzowie powinni współodczuwać.
Cywile zaczynali nienawidzić powstańców
Dlatego szukano tekstów o "głodzie, strachu i miłości", przyznaje reżyser. – Wybieraliśmy też historie żartobliwe i niejednoznaczne, np. o tym, jak nieprzychylni powstańcom byli często cywilni mieszkańcy Warszawy – tłumaczy Minkowicz. – Z czasem bowiem cywile zaczynali nienawidzić powstańców i błagać ich, by już zakończyli walki.
Aktor Łukasz Garlicki o spektaklu:
Jak podkreśla reżyser, twórcom spektaklu nie chodziło jednak o to, by kontrowersyjnymi wspomnieniami "wkładać kij w mrowisko", ale o to, by poprzez pokazywanie rzeczy, o których dziś się raczej nie mówi, wywołać emocje. – Jeśli pokażemy prawdziwe uczucia, łatwiej nam będzie zrozumieć, jak trudny to był czas. Zwłaszcza dla ludzi, którzy mieli naście lat – twierdzi Minkowicz.
Powstanie Warszawskie od końca do początku
Choć temat Powstania Warszawskiego był już poruszany wielokrotnie, twórcy "63 dni gniewu" mają nadzieję, że uda im się zaskoczyć odbiorców. Spektakl bowiem łączy historię z teraźniejszością; akcja rozgrywa się na styku dwóch światów, ówczesnego i współczesnego – tyle, że pokazuje wydarzenia w odwróconej chronologii. Powstańcy opowiadają swoje historie od ostatniego dnia walk do pierwszego. – Chronologia faktycznie jest odwrócona, bo tak skonstruowane są ludzkie wspomnienia – tłumaczy Minkowicz. – Każdy z nas, gdy przypomina sobie wydarzenia sprzed wielu lat, zaczyna od tych najpóźniejszych. Dzięki temu zabiegowi łatwiej więc będzie widzom utożsamić się z bohaterami. Tym bardziej, jeśli będą już wiedzieć, że niektórzy z nich zginęli zanim dożyli dni, o których marzyli.
Oprawą muzyczną zajął się wybitny kompozytor Józef Skrzek. Utwory stworzył specjalnie na tę okazję. Zresztą znakomita obsada także gwarantuje moc wrażeń. W sztuce, w rolach trojga powstańców, wystąpią m. in. Danuta Stenka, Kinga Preis, i Łukasz Garlicki.
Całej rozmowy z reżyserem spektaklu Jarosławem Minkowiczem słuchaj audycji "Stacja Kultura".
(kd)
