- Dziś niepełnosprawność wciąż jest czynnikiem wyłączającym z kultury.
- Osoby z niepełnosprawnością wciąż postrzegamy stereotypowo, przez pryzmat ich deficytów, słabości, braków. Wykluczenie następuje też w sferze publicznej.
- Centrum Sztuki Włączającej działa, by sztuka była dla wszystkich, byśmy przestali ją dzielić na tę inkluzywną i nie.
- W Centrum Sztuki Włączającej każdy znajdzie swoje miejsce i skorzysta z bogatej oferty artystycznej.
Niepełnosprawność wciąż wyklucza z dostępu kultury
- Dziś niepełnosprawność jest czynnikiem wyłączającym z kultury - smutno przyznaje Justyna Wielgus, dyrektor ds. współpracy z zagranicą w Centrum Sztuki Włączającej, reżyserka Teatru 21. - Tego wyłączenia dokonuje grupa tzw. pełnosprawnych. Sama niepełnosprawność nie jest czynnikiem, który determinuje wykluczenie. Natomiast wyobrażenia na temat niepełnosprawności tzw. pełnosprawnej części społeczeństwa - już tak.
Postrzegamy osoby z niepełnosprawnościami przez pryzmat stereotypów. Odmawiamy im potencjału. - Mówimy o nich przez deficyt, niemożliwość, słabość - tłumaczy gość Kasi Dydo. - Zamyka się przestrzenie wspólne na różnorodność języka np. teatru, który mógłby być ciekawszy. Osoby z niepełnosprawnościami mają tego dosyć, bo to niesprawiedliwość społeczna, która jest sytuacją dyskryminującą, frustrującą i bardzo determinuje i kształtuje życia, biografie osobiste.
17:30 czwórka stacja kultura 18.09.2023 csw.mp3 O jednej sztuce i działalności Centrum Sztuki Włączającej opowiada Justyna Wielgus (Stacja Kultura/Czwórka)
Reżyserka zwraca uwagę na brak równego dostępu do edukacji artystycznej, sceny publicznej czy przestrzeni publicznych. To prowadzi do krzywdzących podziałów. Stereotypowo mamy zakodowane, kto może występować na scenie, uprawiać sport czy być dyrektorem.
Centrum Sztuki Włączającej - by sztuka była jedna
W swoich działaniach w Centrum Sztuki Włączającej Justyna Wielgus czerpie z doświadczeń polskich i zagranicznych. - Muszę tu powiedzieć, że kontekst zagraniczny bardzo nie różni się od polskiego. Osobom z niepełnosprawnościami na całym świecie towarzyszą te same problemy - podkreśla. - Moim wielkim marzeniem i celem Centrum Sztuki Włączającej jest, by nie mówić: "sztuka włączająca", "sztuka inkluzywna", tylko po prostu: "sztuka, która ma bardzo wiele reprezentacji, wiele języków, ekspresji, form". To sztuka, do której każdy ma taki sam dostęp, zarówno jako odbiorca, jak i twórca.
Różnorodny świat wielu form i języków
Centrum Sztuki Włączającej na co dzień zajmuje się działalnością, która ma doprowadzić do "unicestwienia" sztuki inkluzywnej na rzecz sztuki. Wszelkie działania Centrum kierowane są do każdego odbiorcy.
- Pokazujemy, jak ciekawy, różny i bogaty jest świat. Pokazujemy język osób głuchych, który jest lekceważony z tego względu, że go nie znamy - mówi gość Czwórki. - Teraz też otwieramy moduł alternatywnej motoryki, by poszerzyć myślenie na temat ruchu, który nie polega tylko na chodzeniu na dwóch nogach. Za nami inspirujące warsztaty choreograficzne z Chrisem Pavią, choreografem z trisomią 21. Opowiemy też nową historię tańca, a zrobi to tancerka poruszająca się na wózku - wymienia.
Działania Centrum Sztuki Włączającej koncentrują się na wymykaniu się sztywnym ramom i podziałom. Justyna Wielgus zaprasza na wyjątkowy spektakl "Kto zabił język migowy" w reżyserii Erwana Cifra. - Tu język migowy będzie tłumaczony na język werbalny - zdradza. - W programie CSzW są też warsztaty z Dorotą Kotas, autorką "Cukrów", Karoliną Wiktor, artystką po doświadczeniu afazji, która pokazuje osobom po udarach, jak można przetwarzać osobiste doświadczenie na język sztuki, czy warsztaty z Krzysztofem Globiszem, który mimo afazji występuje na deskach teatru w Krakowie.
14 października to też wyjątkowa data dla Centrum Sztuki Włączającej - właśnie wtedy Teatr 21 będzie obchodził swoje 18. urodziny, na które zaproszeni są wszyscy.
***
Tytuł audycji: Stacja Kultura
Prowadzi: Kasia Dydo
Gość: Justyna Wilgus (Centrum Sztuki Włączającej, dyrektor ds. współpracy z zagranicą, reżyserka Teatru 21)
Data emisji: 18.09.2023
Godzina emisji: 10.16
pj
