I wojna światowa - skutek politycznych kalkulacji

Zbliża się 100. rocznica wybuchu I wojny światowej, jednego z najtragiczniejszych i najważniejszych konfliktów w historii świata. - Ta wojna mogła wybuchnąć równie dobrze wcześniej, jak i później. To była przemyślana decyzja państw biorących w niej udział - mówi historyk Michał Szukała.

Żołnierze brytyjscy w lipcu 1916

Foto: wikimedia.commons/fot.Durova

Okrągła rocznica wybuchu I wojny światowej przypada 28 lipca 1914. Media coraz częściej przypominają więc ten temat i okazuje się, że Polacy o tych dramatycznych wydarzeniach wiedzą niewiele. Dużo bardziej interesują nas fakty z okresu II wojny światowej.

Ten stan rzeczy tłumaczy Maciej Krawczyk z czasopisma "Mówią wieki" . - Pierwsza wojna nie zapisała się mocno w polskiej pamięci narodowej, poza tym została "rozmyta" przez późniejsze wydarzenia - przekonuje ekspert. - Choć w I wojnie brało udział ok. 3 mln naszych rodaków, walczyli oni nie za swój kraj, ale za obcych cesarzy. Szli do wojska tylko dlatego, że przychodziło wezwanie, a nie dla idei. Konsekwencje niestawienia się byłyby tragiczne.

Wtóruje mu Michał Szukała z Muzeum Historii Polski . - To była wojna za obcą sprawę, a przez większość jej trwania sprawa Polska pozostawała na marginesie wydarzeń i zainteresowania zarówno aliantów zachodnich, jak i państw centralnych - mówi ekspert. Gdy jednak popatrzymy na mapę tamtego okresu, wiele dużych bitew frontu wschodniego podczas pierwszej wojny światowej miało miejsce na ziemiach polskich.

Zobacz także: II wojna światowa na taśmach filmowych <<<

Niemcy, rok 1918/de.wikimedia

/Niemieckie Archiwum Federalne

Jedną z przyczyn rozpoczęcia pierwszej wojny światowej był imperialistyczny pęd Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii, które potrzebowały zamorskich rynków zbytu dla swoich towarów i szukały ich m.in. w Afryce i Azji. Dlatego, jak przekonują eksperci, każdy z krajów, biorących udział w wojnie, miał w tym "swój interes". - Niemcy szukały kolonii, których im brakowało, Francja chciała zrewanżować się za klęskę z roku 1870 w starciu z Niemcami, a Brytyjczycy nie chcieli dopuścić do tego, by jedno mocarstwo zdominowało całą Europę - mówi Szukała i przekonuje, że I wojna światowa mogła wybuchnąć równie dobrze dużo wcześniej, jak i później, niż miało to miejsce w rzeczywistości. - To nie był szok i oburzenie, ale skutek długotrwałych kalkulacji i negocjacji dyplomatycznych, a także - przede wszystkim - skomplikowanej politycznej gry.

Zapraszamy do wysłuchania nagrania całej rozmowy na temat wybuchu I wojny światowej z audycji "4 do 4" .

(kd/mc)