Chirurg z diapazonem. Jak wygląda praca stroiciela fortepianu?

Ostatnia aktualizacja: 08.10.2021 15:30
Do 23 października trwać będzie XVIII Konkurs Chopinowski. Do Warszawy przyjechali utalentowani muzycy z całego świata. Do drugiego etapu przesłuchań zakwalifikowało się 45 pianistów - w tym dziewięciu Polaków. Ich zadaniem jest zagrać jak najlepiej, a dobrze nastrojony fortepian to ich największy sprzymierzeniec. 
zdj. ilustracyjne
zdj. ilustracyjneFoto: iTref/Shutterstock.com

Sprawdź także
PR_Konkurs Chopinowski_1200x660.jpg
XVIII Konkurs Chopinowski - serwis specjalny

Jaki wpływ na budowę fortepianu miał niedosłuch Beethovena?

Fortepian można porównać do dużej harfy położonej poziomo i ukrytej w drewnianym pudle. Kiedy naciskamy klawisz, młoteczek uderza w strunę i słyszymy dźwięk. Kiedyś na każdy klawisz fortepianu przypadała jedna struna, dziś są to dwie struny w sektorze basowym i trzy w pozostałych sektorach. A wpływ na to miał... niedosłuch Beethovena. Firma, z którą współpracował, zwiększyła ich liczbę, żeby kompozytor lepiej słyszał instrument.

Posłuchaj
05:16 CZWÓRKA Stacja Nauka - stoiciel 08.10.2021.mp3 Strojenie fortepianu - jak to zrobić dobrze? (Stacja Nauka/Czwórka)

Przyjmuje się, że na potrzeby ćwiczeń w domu fortepian można stroić raz na rok, a nawet raz na dwa lata. Ale każdy instrument reaguje na wilgotność powietrza, która jest głównym czynnikiem destrukcyjnym dla brzmienia Wojciech Kuleczka

"Strojenie fortepianu jest jak budowanie domu"

- Żeby nastroić fortepian, każdy dźwięk dostraja się na tę samą częstotliwość. Ponieważ są to trzy struny, to każdy niuans ma tu znaczenie, bo nawet minimalne różnice między jedną a drugą struną sprawiają, że dźwięk zaczyna brzmieć inaczej - tłumaczy Wojciech Kuleczka. - Jako stroiciel niweluję te szumy, likwiduję chaos brzmienia. Kolejną ważną kwestią w tym procesie jest dostrojenie klawiszy między sobą, żeby każdy z nich "produkował" odpowiednie dźwięki, stroiciel musi zacząć od jednego, ściśle określonego dźwięku, który staje się punktem odniesienia. - To przypomina budowę domu. Kładziemy kamień węgielny, czyli pierwszy dźwięk - a1. Potem budujemy oktawę - wyjaśnia rozmówca Oliwii Krettek. 

Więcej relacji z XVIII Konkursu Chopinowskiego znajdziesz na wszystkich antenach Polskiego Radia >>>

Nowe technologie wypierają tradycję

Posłuchaj także
dimakig shutterstock pianista smutek 1200.jpg
Umysł pianisty. Kto ma szansę zostać mistrzem?

Torba stroiciela fortepianu przypomina tę, którą nosi chirurg. - Do niedawna obowiązkowym narzędziem był w niej kamerton, czyli diapazon, dziś jest on zastępowany tunerem elektronicznym - tłumaczy Wojciech Kuleczka. - Często moim zadaniem jest to, żeby nastroić fortepian do jakiegoś nagrania, które było zrobione w zupełnie innym miejscu świata. Mając miarę z tunera elektronicznego, mogę precyzyjnie wpasować się w język komunikacji muzycznej. 

Sponsorzy Sponsorzy

***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Maciej Wójcik

Materiał przygotowała: Oliwia Krettek

Data emisji: 08.10.2021

Godzina emisji: 12.

kul

Czytaj także

Konkurs Chopinowski - pierwsze zachwyty i nadzieje

Ostatnia aktualizacja: 04.10.2021 16:37
Konkurs Chopinowski jak zwykle zatrzymuje swoich fanów przy odbiornikach, ale i relacjach internetowych przez niemal cały październik. Jakie są oczekiwania, nadzieje i rozczarowania po pierwszych konkursowych przesłuchaniach?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Zaśpiewać Chopina. Natalia Kukulska o płycie "Czułe struny"

Ostatnia aktualizacja: 06.10.2021 14:15
- Chopina śpiewa się wspaniale, choć przyznam, że na początku miałam co do tego wątpliwości. Okazało się jednak, że wiele tematów stworzonych przez kompozytora jest bardzo śpiewnych - opowiada Natalia Kukulska.   
rozwiń zwiń