"Paryż Północy" - Warszawa w XX-leciu międzywojennym

- Warszawa była dużym, trzecim pod względem wielkości miastem imperium rosyjskiego - tuż po Moskwie i Petersburgu. Rosjanie nie chcieli dawać poczucia Polakom, że ich miasto może być ważnym graczem, co nie zmienia faktu, że Warszawa, wchodząc w okres dwudziestolecia międzywojennego, była niezwykłym miejscem. Bynajmniej nie była to "panna bez posagu" - mówi historyk Adrian Sobieszczański.

Plac Zbawiciela, zdjęcie ilustracyjne

Foto: Shutterstock/PaulSat

Serwis specjalny Polskiego Radia - Hymn Polski

Pod koniec XIX wieku Warszawa miała dość dobrą infrastrukturę. W mieście były dobrze prosperujące filtry, wodociągi, kanalizacja i telefony.

- Na początku XX wieku powstaje na ulicy Zielnej budynek "Cedergren" który był centralą telefoniczną firmy założonej przez Szwedów. Był to budynek mierzący 51 metrów i w ówczesnym czasie był najwyższym budynkiem mieszkalnym w Europie. Dopiero pół roku później został zdystansowany przez budynek Royal Liver Building w Liverpoolu - opowiada gość audycji.

Posłuchaj

06:19 _PR4_AAC_niepodlegla_ 2020_11_10-12-40-23 .mp3 Warszawa w okresie XX-lecia międzywojennego (Stacja Nauka/Czwórka)

W Warszawie przed I wojną światową budowano wysokie sięgające 9 pięter budynki. Jednym ze słynniejszych była kamienica Jabłońskiego - Jasińczyka na placu Zbawiciela tak zwana kamienica Metodystów, która stoi do dzisiaj.

-  Na samej górze pod oszklonym dachem, można powiedzieć, znajdowało się pierwsze w Warszawie solarium, gdzie zażywano kąpieli słonecznych - mówi ekspert. - Stolica w tamtym czasie to też restauracje, których menu nie powstydziłyby się lokale innych europejskich miast, i język francuski, który był językiem wręcz komunikacyjnym dla warszawskiej burżuazji czy arystokracji.  

Czytaj także:

• Zagraj w "Labirynt Niepodległości" z MHP
• Przystanek Niepodległość - muzyka i refleksje. Święto Niepodległości 2020 w Czwórce

Kawiarnie, kabarety, rewia… Codzienne pogawędki przy kawie, która była "gęsta jak kasza i słodka jak miód" w restauracji "U Turka" na Nowym Świecie - miejscu spotkań skamandrytów, czy sznycel po wiedeńsku z jajkiem były dostępne, jednak nie dla wszystkich mieszkańców stolicy.

"Przystanek Niepodległość", muzyka i refleksje - Święto Niepodległości 2020 w Czwórce

 ZOBACZ WIĘCEJ Sto wynalazków na stulecie >>>

- Dzisiaj są tacy, którzy chcieliby widzieć w Warszawie okresu XX-lecia międzywojennego ten słynny już mityczny Paryż Północy, ale ówczesna rzeczywistość to weryfikuje - tłumaczy gość Czwórki. - Mamy luksusowe Śródmieście, w którym tętniło życie kulturalne stolicy, nowoczesne dzielnice takie jak Żoliborz, Mokotów czy Ochota, a po przeciwnej stronie bardzo biedne Powiśle, biedne przedmieścia, bardzo zróżnicowaną przemysłowo warszawską Pragę i Wolę. Mieszkańcy miasta na co dzień borykali się z zauważalnym problemem mieszkaniowym. Jasno więc trzeba powiedzieć, że okres XX-lecia międzywojennego to czasy bardzo urozmaicone, ale też bardzo ciężkie.

Czytaj także:

• Ignacy Jan Paderewski - Michael Jackson swoich czasów
• Karabinek "Grot" - na cześć polskiego generała

Wszystkich chętnych, którzy chcą sobie przypomnieć lub lepiej poznać historię II Rzeczpospolitej zapraszamy na 15. Przystanek Niepodległość. Główną atrakcją jest gra online "Tak zmienił się świat" w której również można będzie wrócić do złotych lat radia. Rozgrywki będą odbywać się od 11 do 15 listopada, a zagrać będzie można poprzez aplikację internetową.  

***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Patryk Kuniszewicz

Materiał przygotowała: Adrian Sobieszczański (ekspert historii XX-lecia międzywojennego)

Data emisji: 10.11.2020

Godzina emisji: 12.17

aw