Borelioza. Coraz więcej zachorowań i zakażonych kleszczy

Najmniejsze z nich mają rozmiar łebka od szpilki, ale mimo że małe, są śmiertelnie niebezpieczne, bo przenoszą wiele chorób, które stają się coraz większym zagrożeniem epidemiologicznym.

Kleszcz - to pajęczak niebezpieczny zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt.

Foto: Shutterstock/Erik Karits

Aktywne przez cały rok, obecne także w mieście

Kiedyś te groźne pajęczaki ożywiały się, gdy temperatura wzrastała. Natomiast teraz są tak dobrze przystosowane do warunków, że radzą sobie i w ujemnych, i w bardzo wysokich temperaturach. Coraz swobodniej czują się także w miastach. Co więcej - w aglomeracjach miejskich boreliozą może być zainfekowany nawet co czwarty kleszcz. Do połowy maja tego roku Państwowy Zakład Higieny odnotował blisko dwa tysiące przypadków tej choroby. W celu spowolnienia jej rozprzestrzeniania Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego rozpoczął akcję zbierania i badania kleszczy na obecność krętków boreliozy. 

Czy grozi nam epidemia boreliozy?

Same kleszcze nie są tak niebezpieczne, dużo większe zagrożenie sprawia to, co przenoszą podczas ukłucia - tłumaczy prof. Renata Welc-Falęciak z UW. - Największe znaczenie medyczne w naszym kraju ma wirus kleszczowego zapalenia mózgu oraz bakterie wywołujące boreliozę. Efekt zwiększonej populacji kleszczy jest uwarunkowany temperaturą otoczenia. Zmiany klimatu i globalne ocieplenie powodują, że te pajęczaki rozwijają się także wczesną wiosną, a nawet zimą. - Bądźmy także bardziej wyczuleni na to, co przynoszą do domu nasze zwierzęta, bo kleszcze na sierści psa mogą pojawić się nawet w lutym albo pod koniec listopada - podkreśla ekspertka. Kiedyś na osiągnięcie dojrzałości te pajęczaki potrzebowały od 3 do 5 lat, dziś naukowcy twierdzą, że wystarczą im 2 lata. Przez to coraz szybciej i coraz częściej pojawiają się nowe pokolenia kleszczy.

Sprawdź także:

• Kleszcze - co o nich wiemy? Obalamy mity
• Ocieplenie klimatu niszczy nasze życie, zdrowie i psychikę

Liczy się czas

Żeby uniknąć kontaktu z kleszczem, należy szczelnie osłaniać skórę odpowiednim ubraniem z długimi rękawami, długimi spodniami i wysokimi skarpetami. Zalecane są ubrania w jasnym kolorze, bo wówczas łatwiej można zauważyć kleszcze. Zarówno u dorosłych, jak i u dzieci można stosować odpowiednie środki odstraszające kleszcze, czyli repelenty. - Po spacerze uważnie obejrzyjmy ciało, a wszelkie kleszcze, które są na naszej skórze, starajmy się usunąć jak najszybciej. Nie czekajmy z tym na wizytę u lekarza. Zróbmy to sami, bo czas ma znaczenie - apeluje rozmówczyni Krzysztofa Tyczyńskiego. 

Kto i gdzie bada kleszcze?

W ramach projektu naukowego Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego zbiera kleszcze, które są w tak zwanej "fazie pasożytniczej". - Chodzi o pajęczaki, które zostały usunięte ze skóry i są "opite". Badamy je na obecność krętków borelia, a wszystkim osobom, które wezmą udział w takim badaniu, w ciągu dziesięciu dni roboczych odsyłamy wyniki, z których wynika, czy kleszcz był zakażony, czy nie - tłumaczy prof. Renata Welc-Falęciak - Takie badanie jest bezpłatne - dodaje.

Wszystko o kleszczach w 5 minut | Doktor Michał

Co jeszcze przenoszą kleszcze?

Borelioza z Lyme jest najbardziej popularną chorobą, którą przenoszą. Ale to nie wszystko. Inne choroby odkleszczowe to babeszjoza, bartoneloza, erlichioza. Bartonelozą można zarazić się po ukąszeniu nie tylko przez kleszcza, lecz także przez inne stawonogi żywiące się krwią. Natomiast o babeszjozie - ze względu na objawy - mówi się, że jest "malarią północy".

Posłuchaj

03:06 CZWÓRKA czat Czworki - kleszczei 21.06.2022.mp3 Choroby odkleszczowe - wykrywanie i leczenie (Czat Czwórki/Czwórka)

***

Tytuł audycji: Czat Czwórki

Prowadzi: Piotr Firan

Materiał: Krzysztof Tyczyński

Data emisji: 21.06.2022

Godzina emisji: 15.45

kul