Grób Agamemnona i inne megality z "Iliady"
W samej Europie zachowało się ponad 30 tys. megalitów. - Słowo "megalit" ma greckie pochodzenie i oznacza budowlę wzniesioną z dużych głazów - wyjaśnia archeolog prof. Stanisław Iwaniszewski. - Megality występowały m.in. w starożytnej Grecji w postaci olbrzymich grobowców, częściowo wydrążonych w skale. Najbardziej znany to grób Agamemnona. Takie budowle mamy też na Bałkanach, w Bułgarii i w Europie Zachodniej - na wschód od Paryża i na przykład w północnej Hiszpanii. Zdecydowana większość z nich jest związana z pochówkami.
Tajemnice Stonehenge
Najsłynniejsze megality o pochodzeniu niefuneralnym znajdują się w angielskim Stonehenge. Tajemniczy krąg to jeden z najsłynniejszych, a zarazem najbardziej tajemniczych zabytków Wielkiej Brytanii. Nie wiadomo, jakie było jego przeznaczenie, pewne jest natomiast to, że Stonehenge jest niezwykle popularne. Co roku odwiedzają je tłumy turystów i osób pragnących uzyskać duchową łączność z przeszłością. Megalityczny krąg wzniesiono 4 tys. lat temu z bloków skalnych z odległego kamieniołomu w Walii. - Budowla miała służyć do obserwowania wschodu i zachodu słońca w epoce brązu. Dziś nie można już wejść do środka kręgu, ale niedaleko rezerwatu jest obszar dla gości, gdzie można zobaczyć makiety i zrekonstruowane chaty budowniczych Stonehenge - opowiada gość Czwórki.
Zobacz także:
Rezerwaty archeologicznie w Polsce - gdzie je znajdziemy?
Marzenie o wędrówkach śladami starożytności można zrealizować także w naszym kraju, choć - jak tłumaczy rozmówca Jakuba Jamrozka - większości megalitów, które były na terenie Polski, już nie ma. Winna temu jest industrializacja związana z rewolucją przemysłową XIX wieku. - Dotyczyło to zwłaszcza terenów zaboru pruskiego, gdzie grobowce i kamienne budowle zostały zużyte na budowę dróg, pałaców, dworków i kościołów - wymienia prof. Iwaniszewski. - Dziś rezerwatów archeologicznych mamy niewiele, ale zarekomendowałbym wizytę w Izbicy Kujawskiej - miejscowości położonej między Włocławkiem a Kołem i otoczonej trzema ośrodkami takich budowli.
Można też wybrać się na Pomorze. Najbardziej znane relikty megalityczne znajdziemy nieopodal wsi Łupawa. To właśnie tutaj archeolodzy w trakcie swoich prac natrafili na zabytki pochodzące z okresu od 5000 do 4900 r. p.n.e. i od 2800 do 2500 r. p.n.e. - Niezwykłość naszych grobowców polega na tym, że jest to największe skupisko stanowisk megalitycznych w Polsce - tłumaczył w Czwórce Bogusław Cyrny, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Łupawy.
13:54 CZWÓRKA Zaklinacze czasu - megality 13.04.2022.mp3 Tajemnice megalitów - co sprawia, że te obiekty od wieków przyciągają turystów i badaczy? (Zaklinacze czasu/Czwórka)
***
Tytuł audycji: Zaklinacze czasu
Prowadzi: Jakub Jamrozek
Gość: prof. Stanisław Iwaniszewski (Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Narodowy Instytut Antropologii i Historii w Meksyku)
Data emisji: 13.08.2022
Godzina emisji: 14.15
kul