Kornel Makuszyński - pisarz ze "słońcem w herbie"

Wiele szkół nosi jego imię, znajdziecie jego ulice w każdym polskim mieście, na pewno zetknęliście się z którąś z jego książek. "Panna z mokrą głową", "Szatan z siódmej klasy", "Awantura o Basię" bawiły i przywracały uśmiech. Małpki Fiki-Miki i Koziołka Matołka nie trzeba nikomu przedstawiać, a Pacanów dzięki temu zna każde dziecko. Właśnie mija 137 rocznica urodzin Kornela Makuszyńskiego. 

Kornel Makuszyński przez całe życie powracał do Zakopanego. W 1944 roku zamieszkał tam na stałe

Foto: Polona/domena publiczna

Zabawa, sport i dużo dobrej muzyki - spędź z nami ferie 2021!

Makuszyński zaczął pisać dość wcześnie, bo już będąc w VII klasie, pisał wiersze okolicznościowe. Na początku był przez chwilę recenzentem teatralnym, a potem zaczął pisać książki, głównie wesołe, którymi próbował rozweselić swoich czytelników. Miał niezwykłą łatwość pisania i co roku ukazywała się jego jakaś publikacja. - Można powiedzieć o Kornelu Makuszyńskim, że pisał z marszu. W rękopisach, które znajdują się w Muzeum w Zakopanem, można zobaczyć, że nie ma prawie żadnych skreśleń, jeżeli się pojawiają, są niewielkie - mówi Anna Gorycka, opiekun ekspozycji Muzeum Kornela Makuszyńskiego w Zakopanem. 

Domowa ciemnia. Jak wywołać zdjęcia w herbacie miętowej

Posłuchaj

14:55 Czwórka/Klucz Kulturowy - Kornel Makuszyński 09.01.2021.mp3 Kornel Makuszyński - pisarz ze "słońcem w herbie" (Klucz Kulturowy/Czwórka)

 

Był osobą życzliwą i lubianą. Nawet jego recenzje teatralne, jeżeli nie do końca pochlebne, były pisane z przychylnością dla aktorów i reżyserów. Tak ubierał krytykę w słowa, żeby nikogo nie urazić. - Nie chciał nikomu robić przykrości, bo mawiał, że "każdy się poprawi". Zawsze miał duże grono przyjaciół, kochał życie i mawiano o nim, że był "pisarzem ze słońcem w herbie" - opowiada gość audycji.

Znamy go głównie, jako autora literatury dla młodzieży, jednak zwłaszcza na początku swojej kariery pisał również dla dorosłych. - Pierwsze książki Kornela Makuszyńskiego, śmiało można powiedzieć, były książkami dla dorosłych, żeby wymienić "Piąte przez dziesiąte", "Dusze z papieru", "O duchach, kobietach i diabłach", "Orlice" - mówi Anna Gorycka.

Agnieszka Osiecka. Całe życie zapisane w piosenkach

Sprawdź także:

• Skąd się wzięły gruszki na wierzbie
• Bez nich nie byłoby jaźni, żółci oraz bzdźiągwy

Wspierał bardzo dzieci i dużo dla nich robił, chociaż są różne opinie co do tego, czy je lubił. - Wiele dobrego dla nich robił. Do dziś w Zakopanem jest Memoriał Kornela Makuszyńskiego dla dzieci do lat 10. Sam pisarz biegał i dopingował zawodników, sam osobiście rozdawał nagrody w postaci książek z dedykacjami - wyjaśnia ekspertka. - W 1934 ogłosił apel bernardyński, prosząc społeczeństwo o zbiórkę pieniędzy dla dzieci góralskich i uzbierał dużo pieniędzy, za które zakupił 1000 par nart i te narty rozdawał dzieciom.

Sprawdź także:

• 5 lat z listami Szymborskiej. Próba odkrycia tajemnicy noblistki
• Stephen King. Jak w karierze pomogły mu kobiety?

Największe sukcesy odnosił przed II wojną światową. Po wojnie była polityka, żeby go nie wydawać i nie wznawiać, a to wszystko przez zemstę powojennego ministra kultury. - W 1936 roku, Kornel Makuszyński został powołany na honorowego członka Polskiej Akademii Literatury - opowiada specjalistka. - Zajął miejsce Wincentego Rzymowskiego, który został wyrzucony za plagiat pracy magisterskiej i ten pan po wojnie zostając ministrem kultury, w taki sposób się zemścił na pisarzu, wyrzucając jego książki z kanonu lektur szkolnych i odmawiając publikacji.

W powojennej rzeczywistości Makuszyński już nie pisał książek, pisał trochę felietonów do gazet. - Ale nie stał się człowiekiem zgorzkniałym, można powiedzieć, że oddał się swojej drugiej życiowej pasji, grze w brydża - zdradza Anna Gorycka.
Na zakopiański pogrzeb pisarza w 1953 roku przyszły tłumy i jak powiedział jeden z obecnych na pogrzebie "Po raz pierwszy zasmucił".

***

Tytuł audycji: Klucz Kulturowy

Prowadzi: Justyna Majchrzak

Gość: Anna Gorycka (opiekun ekspozycji Muzeum Kornela Makuszyńskiego w Zakopanem) 

Data emisji: 09.01.2021

Godzina emisji: 15.15

aw/pj