- Olga Drenda opisuje i zbiera artefakty czasu polskiej transformacji.
- Jest autorką książki "Duchologia polska. Rzeczy i ludzie w latach transformacji".
- "Ocena i wspomnienia tamtego czasu zależą od doświadczeń i perspektywy osób, które go pamiętają".
Olga Drenda - antropolożka, badaczka i dziennikarka, autorka książki "Duchologia polska. Rzeczy i ludzie w latach transformacji". Opisuje i zbiera artefakty czasu polskiej transformacji: fotografie, kolorowe magazyny i czasopisma ezoteryczne, kalendarze, reklamy, kasety wideo, okładki książek. Widać na nich przeobrażającą się rzeczywistość; współistnienie dwóch kulturowych i estetycznych porządków. Widać także marzenia i aspiracje Polaków, którzy za wszelką cenę pragną być nowocześni i "dogonić Zachód".
Na kiedy przypadały lata transformacji ustrojowa w Polsce?
Lata transformacji ustrojowej, które przypadały na przełom lat 80. i 90. XX wieku, niektórym kojarzą się z dzieciństwem, beztroską i Donaldem - popularną gumą do żucia. Skojarzenia dorosłych zależą od ich ówczesnej sytuacji życiowej i zawodowej. Dla generacji Z to historyczny okres, o którym uczą się w szkole i na który co jakiś czas pojawia się moda, widoczna także na ulicach.
- Dla nich ten czas może być w jakiś sposób fascynujący. Byłam tym zaskoczona, bo sądziłam, że moja książka skierowana jest do pokolenia, które pamięta tamte czasy - opowiada rozmówczyni Kamila Jasieńskiego. - Nagle okazało się, że o wiele młodsi czytelnicy książką byli zaciekawieni i bardzo entuzjastycznie na nią reagowali.
Jaki był czas transformacji ustrojowej?
Jak zauważa gość audycji, okres transformacji był znaczącym wydarzeniem w historii naszego kraju. Ten fascynujący i trudny dla wielu osób okres był szary i kolorowy jednocześnie.
- Wszystko zależy od perspektywy. Jednocześnie można snuć kilka równoległych opowieści, które nie wykluczają się wzajemnie. Myślę, że to jest też bardzo ciekawy czas i nie do końca opisany - mówi gość audycji. - Istnieją pokusy do nakładania prostych klisz na ten okres, ale zawsze to budzi jakiś mój odruchowy protest. Trzeba bowiem pamiętać, że w tamtym czasie współistniały przecież takie zjawiska jak - na początku stopniowa, potem masowa - likwidacja zakładów przemysłowych. Jednocześnie było dużo oddolnej inicjatywy wśród ludzi, którzy chcieli robić coś swojego i faktycznie mieli bardzo dużo wytrwałości. To z pewnością budzi podziw.
Czasy narodzin polskiego kapitalizmu to nie tylko początki wolnego rynku, ale też raczkujący marketing i pierwsze reklamy. - W całej tej fascynacji zapamiętałam tamten okres, w codziennym doświadczeniu, jako dość ponure, styczniowe pośniegowe błoto, które utrzymywało się cały rok - opowiada Olga Drenda. - Jednocześnie pamiętam, że to był jednak kolorowy i bardzo kreatywny czas.
23:12 Czwórka/Pierwsze słyszę - czas transformacji. - lata_90- 09.08.2023.mp3 Olga Drenda o czasach transformacji ustrojowej i wczesnych latach 2000 (Pierwsze slyszę/Czwórka)
Zobacz także:
***
Tytuł audycji: Pierwsze słyszę
Prowadzący: Kamil Jasieński
Gość: Olga Drenda (etnolog, pisarka i dziennikarka, autorka książki "Duchologia polska. Rzeczy i ludzie w latach transformacji")
Data emisji: 09.08.2023
Godzina emisji: 08.35
aw
