Sztuczna inteligencja. Korzystamy z niej bezkrytycznie?

Naukowcy z Warszawy i Wrocławia sprawdzili nasze posłuszeństwo wobec poleceń wydawanych przez roboty. Za inspirację posłużył im słynny eksperyment Milgrama, a wyniki badań pokazują, że uczestnicy bez sprzeciwu wykonywali to, czego od nich żądała sztuczna inteligencja.

Sztuczna inteligencja wykorzystywana jest w wielu dziedzinach naszego życia.

Foto: shutterstock/Blue Planet Studio

• Naukowcy z Uniwersytetu SWPS przeprowadzili eksperyment, do którego została wykorzystana sztuczna inteligencja.
• Za inspirację posłużył im słynny eksperyment Stanleya Milgrama z 1963 roku, który sprawdzał posłuszeństwa badanych wobec autorytetów.
• Wyniki badań pokazują, że aż 90 procent uczestników eksperymentu działało zgodnie z poleceniami wydawanymi przez sztuczną inteligencję. 

W 1963 roku Stanley Milgram opublikował wyniki swojego eksperymentu polegającego na sprawdzeniu posłuszeństwa badanych wobec autorytetów. - To jest klasyczny eksperyment w psychologii. Osoba badana miała w nim funkcję nauczyciela. Po drugiej stronie był uczeń i za każdym razem, kiedy popełniał błąd, miał być poddany karze w postaci wstrząsu elektrycznego - tłumaczy Konrad Maj z Uniwersytetu SWPS. - Zastanawialiśmy się, czy jeśli autorytet zastąpimy maszyną, to ludzie będą też tak mocno ulegali sugestiom i będą karać innych prądem.

Sztuczna inteligencja w roli autorytetu

Po zakończeniu eksperymentu zaskoczenie badaczy było duże, bo okazało się, że poziom posłuszeństwa był wyższy niż w eksperymencie Milgrama. - Aż 90 procent uczestników eksperymentu działało zgodnie ze wszystkimi wydanymi im przez sztuczną inteligencję instrukcjami - podkreśla rozmówca Szymona Majchrzaka. - Tyle osób naciskało najmocniejszy bodziec prądowy. Badani nie widzieli sensu w przeciwstawianiu się maszynie. Może mieli takie podejrzenia, że ona wie, co mówi i co robi. To ludzi częściej podejrzewa się o złe motywacje i chęć wykorzystania do własnych celów. Nie widzimy powodów, dlaczego miałby to robić fajnie wyglądający, humanoidalny robot, który w przekonaniu badanych jest bardziej zobiektywizowany.

Zobacz także:

• Etyka sztucznej inteligencji - czy istnieje, i kto za nią odpowiada?
• Chat GPT - nowe, wspaniałe narzędzie czy jeszcze więcej kłopotów?

Sztuczną inteligencję wykorzystano także do przeprowadzenia innego eksperymentu. Tym razem robot miał zachęcać do wykonywania czynności, która jest po prostu nudna. - W tym wypadku również okazało się, że ludzie są skłonni ulegać sugestiom robota i przez ponad godzinę wykonywać bezsensowną czynność - zauważa Konrad Maj. - Nie stawiali oporu i nie pytali o sens zadania.  

Jakie zagrożenia niesie posłuszeństwo wobec robotów?

Jak podkreślają badacze, to pokazuje, że sztuczna inteligencja może zostać wykorzystana do oszustwa, a bezkrytyczne przyjmowanie jej sugestii może prowadzić do nieprzewidzianych konsekwencji. - Na przykład ktoś może podłączyć się pod jakiś system, który informuje nas o tym, że mamy się udać w danym kierunku, a tak naprawdę tam może nas czekać nawet śmierć - zaznacza badacz. - To także może dotyczyć również poleceń medycznych wydawanych przez roboty i sugestii co do zażywania leków i ich dawek.  

Posłuchaj

04:06 CZWORKA/Pierwsze słyszę - sztuczna inteligencja roboty - 10.10.2023.mp3 Konrad Maj z Uniwersytetu SWPS o eksperymencie z wykorzystaniem sztucznej inteligencji (Pierwsze słyszę/Czwórka)

 

Roboty na straży bezpieczeństwa? 

Jednak rozmówca Szymona Majchrzaka wskazuje także bardziej pozytywne scenariusze wykorzystania naszego posłuszeństwa. - Znane są już takie przypadki np. w Korei, gdzie roboty w więzieniach służą do pilnowania więźniów i do monitorowania ich zachowań - zauważa Maj. - Także w Stanach Zjednoczonych roboty są wykorzystywane do monitorowania parków. Wydaje się, że takie funkcje robotów nie zawsze powinny nas przerażać.

***

Tytuł audycji: Pierwsze słyszę

Prowadzący: Kamil Jasieński

Materiał: Mateusz Majchrzak

Data emisji: 10.10.2023

Godzina emisji: 08.45

aw